کمبود دارو چگونه ایجاد می شود؟ رگه هایی از ناهماهنگی بودجه – خبرگزاری مهر ایران و جهان
هادی احمدی در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: در حال حاضر بیش از 35 هزار داروساز در کشور و 31 دانشکده داروسازی داریم که واقعاً نیازی نیست.
وی افزود: 17 هزار و 200 داروخانه در کشور داریم یعنی به ازای هر 5 هزار و 150 نفر یک داروخانه داریم که اگر در برنامه هفتم توسعه اعلام شده در پایان برنامه باید به ازای هر 5 هزار نفر یک داروخانه داشته باشیم. هنوز سال اول برنامه هفتم توسعه است اما از نظر کمی به تعداد داروخانه ها رسیده ایم و این به این دلیل است که ارگان های غیر مرتبط چیزهایی را تحمیل کرده اند. در مورد وزارت بهداشت
احمدی ادامه داد: در سال های گذشته واقعا وزارت بهداشت مسئولیت خود را از دست داده بود و دستگاه های دیگری برای این نهاد تعیین تکلیف و نسخه تجویز می کردند. به عنوان مثال در اسفندماه سال گذشته آیین نامه فروش اینترنتی دارو از سوی وزیر وقت بهداشت به سازمان غذا و دارو ابلاغ شد. این آیین نامه ای بود که هزاران ساعت کار کارشناسی با همه کار می کرد ذینفعان و تمام جنبه های فروش آنلاین دارو، از جمله محرمانه بودن اطلاعات و داده ها در آن مورد بررسی قرار گرفت پس از دو ماه در اردیبهشت ماه سال جاری، وزیر بهداشت، تحت فشار وزارت ارتباطات، آیین نامه را رها کرد و آیین نامه ای را که وزارت ارتباطات تدوین کرده بود، به دلیل دعوت نشدن به مجلس و به هیچ عنوان ابلاغ کرد. دلیل دیگر، او مجبور شد آیین نامه خود را تنظیم کند. وزارت بهداشت مسئولیت خود را از دست داده بود و بارها در مصاحبه ها و جلسات اعلام کردیم که بر اساس قانون مسئولیت وزارت بهداشت بر عهده وزارت بهداشت است.
وی با عنوان این مقاله که کمبود دارو در کشور ناشی از کمبود بودجه است، گفت: سهم سلامت در تولید ناخالص داخلی ایران بسیار کاهش یافته است و در سال 1393 این رقم 8.5 درصد و در سال 1402 به 4.5 درصد رسیده است. امسال کمتر شده است. کاهش سهم سلامت در تولید ناخالص داخلی ایران خطر بزرگی است. در آلمان سهم سلامت در تولید ناخالص داخلی 11.7 درصد، در فرانسه 11.2 درصد، در اتحادیه اروپا به طور متوسط 10 درصد و در کشورهای منطقه بین 8 تا 10 درصد است.
عضو هیات مدیره انجمن داروسازان ایران تاکید کرد: بر اساس دستورات بالاتر بند 10 سیاست های کلی سلامت، افزایش سهم سلامت متناسب با ارتقای کیفیت در ارائه خدمات بهداشتی و درمانی است. باید بالاتر از میانگین کشورهای منطقه باشد و اهداف سند چشم انداز محقق شود که به هیچ وجه این اتفاق نیفتاد. از سال 94 به شدت کاهش پیدا کرد و باعث شد این نارضایتی ها را داشته باشیم و برای تامین ارز مشکلات زیادی وجود دارد.
وی افزود: یکی از شعارهای طرح دارویی که از سال 1401 شروع شد این بود که پرداخت از جیب بیمار افزایش پیدا نکند اما امروز خود نمایندگان مجلس اعلام می کنند که 66 درصد دارو، 69 درصد هزینه آزمایشگاه و 35 درصد تجهیزات پزشکی توسط بیمار پرداخت می شود. به طور متوسط 50 درصد پرداختی از جیب مردم افزایش یافته است که برخلاف طرح دروار بود که شروع خوبی داشت.
احمدی ادامه داد: طرح دروار جراحی اقتصادی خوبی در حوزه دارو بود زیرا قیمت دارو در کشور ما واقعا پایین بود و همچنان پایین است و باید انجام می شد اما در اجرای آن مشکل داشتیم چون در نظر نگرفتیم. منابع مالی پایدار برای این طرح در سال 1402 سازمان غذا و دارو برای طرح دارو 109 همات از شورای اسلامی درخواست کرد که 69 همات تخصیص یافت. امسال 125 درخواست از سوی سازمان غذا و دارو برای طرح دروار انجام شد که با 74 درخواست موافقت شد.
وی افزود: از 74 پروژه توافق شده برای امسال، یک سوم آن محقق شده و دو سوم آن هنوز پرداخت نشده است. برای سال 1404 سازمان غذا و دارو 180 ژامبون درخواست کرده است اما ظاهراً با حدود 90 ژامبون موافقت می کنند. این تفاوت وحشتناک و حذف ارز ترجیحی نگرانی زیادی را برای دارو و مردم ایجاد می کند زیرا در تامین ارز مشکل وجود دارد.
احمدی گفت: پس از شروع طرح دروار در سال 1401 ارز از 4.200 تومان نزدیک به 7 برابر به 28 و 500 تومان افزایش یافت. در آن زمان ریال خیلی افزایش یافت و باعث شد کم کم کمبود نقدینگی ما افزایش پیدا کند. در حال حاضر کمبود نقدینگی کمر صنعت داروسازی را شکسته است. سازمان های بیمه گر به ویژه تامین اجتماعی هیچ گاه با برنامه داروسازان و مردم در زمینه تامین نیازهای دارویی همراه نبوده اند. همیشه عدم پرداخت به داروخانه ها و زنجیره تامین وجود داشته است. انتهای زنجیره تامین داروخانه است. شرکت های پخش و شرکت های عرضه کننده، تولید یا واردات دومینو به هم متصل هستند.
وی افزود: در سال 1402 1.5 تن چک برگشتی از داروخانه ها بود که در چهار ماهه امسال بیش از سه تن چک برگشتی از داروخانه ها نزد شرکت های پخش داشتیم. برای اولین بار در سال جاری چک شرکت های پخش به تامین کنندگان بازگشت.
احمدی این سوال را مطرح کرد که چرا بحث مالی؟ داروساز توجهی نشده است، گفت: حذف ارز ترجیحی این مشکلات را بیشتر می کند.