دکتر علی زندیان با اشاره به شیوع گسترده بیماری های تنفسی در ماه های سرد سال گفت: ذات الریه معمولا زمانی رخ می دهد که عفونت سرماخوردگی به ریه ها برسد و باعث التهاب و عفونت در بافت ریه شود.
وی تصریح کرد: شایع ترین و ثابت ترین علامت این بیماری در کودکان در هر سنی سرفه همراه با خلط است. سرفه ای که معمولا با خس خس سینه همراه است، به خصوص در نوزادان زیر دو سال. ممکن است والدین فکر کنند که کودک فقط سرفه های پراکنده دارد، اما اگر خس خس سینه وجود داشته باشد، این می تواند نشانه شروع ذات الریه باشد.
به گزارش وبدا، این متخصص اطفال با اشاره به اینکه تشخیص ذات الریه تنها بر اساس سرفه نیست، ادامه داد: کودکی که فقط آبریزش بینی یا گرفتگی بینی دارد معمولا وضعیت عمومی خوبی دارد و به بازی و حرکت ادامه می دهد. اما وقتی سرماخوردگی کودک را بی حال می کند و بازی نمی کند، این رفتار باید والدین را به فکر عارضه جدی تری بیاندازد. بارها در معاینات بالینی دیده ایم که بی حالی یکی از اولین و مهم ترین علائم هشدار دهنده ذات الریه است.
وی با بیان اینکه والدین معمولا به دنبال تب یا سرفه هستند اما تغییر رفتار کودک بسیار مهمتر است، گفت: کودکی که معمولا فعال است و ناگهان کم انرژی و پرحرف می شود یا نمی خواهد بازی کند ممکن است دچار عفونت عمیق ریه شود. حتی اگر تب شدید وجود نداشته باشد، این کاهش سطح فعالیت باید جدی گرفته شود.
دکتر زندیان در تشریح علائم دیگر گفت: علاوه بر سرفه و بی حالی، علائمی مانند تنفس سریع، خس خس سینه، بی اشتهایی، خواب آلودگی غیرمعمول و تب های مکرر می تواند نشان دهنده نیاز فوری به ارزیابی پزشکی باشد. برخی از والدین فکر می کنند که سرفه های چند روزه طبیعی است، اما زمانی که سرفه خلط همراه با تنفس سریع باشد، دیگر یک سرماخوردگی ساده نیست.
این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی همدان خاطرنشان کرد: تشخیص قطعی ذات الریه بر اساس معاینه پزشک است و در برخی موارد برای تعیین شدت درگیری ریه تصویربرداری از قفسه سینه ضروری است.
وی تصریح کرد: گاهی کودک با ظاهر طبیعی می آید اما با معاینه دقیق مشخص می شود که ریه ها عفونی شده است. به همین دلیل است که همیشه به والدین توصیه می کنیم در مواجهه با بی حالی یا تغییر الگوی تنفسی منتظر نمانند و از خوددرمانی پرهیز کنند.
این متخصص اطفال درباره روند درمان توضیح داد: در موارد خفیف، درمان سرپایی با آنتی بیوتیک و پیگیری منظم ممکن است کافی باشد، اما اگر کودک دچار تنگی نفس شدید، تب های مقاوم و یا کاهش سطح هوشیاری شود، احتمال بستری شدن در بیمارستان وجود دارد. درمان نادرست یا تاخیر در ارجاع می تواند باعث عوارضی مانند کاهش اکسیژن خون و حتی نارسایی تنفسی شود.
وی با اشاره به نقش مهم والدین در پیشگیری از ذات الریه، بر رعایت اصول بهداشتی تاکید کرد و گفت: شستن مرتب دست ها، دور نگه داشتن کودک از افراد بیمار و تهویه مناسب منزل از مهمترین اقدامات پیشگیرانه است. تغذیه سالم و خواب کافی نیز به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می کند. علاوه بر این، واکسن هایی مانند واکسن پنوموکوک و هموفیلوس آنفلوآنزا نقش بسیار مهمی در پیشگیری از عفونت های خطرناک ریه ایفا می کنند.
دکتر زندیان در بخشی دیگر از این گفتگو به اهمیت توجه والدین به تغییرات رفتاری کودکان اشاره کرد و اظهار داشت: اگر کودک مبتلا به سرماخوردگی به بازی ادامه دهد جای نگرانی نیست. اما زمانی که کودکی که به نظر می رسد یک سرماخوردگی ساده دارد، ناگهان بی حال می شود یا بازی را متوقف می کند، باید فوراً با پزشک مشورت شود. این تغییرات کوچک به ما می گوید که بدن کودک تحت فشار است و ممکن است عفونت وارد ریه شده باشد.
وی به والدین توصیه کرد که به جای تمرکز فقط بر روی تب، به الگوی تنفس و فعالیت کودک توجه کنند و خاطرنشان کرد: بسیاری از والدین فکر می کنند اگر تب کنترل شود مشکل حل می شود اما اینطور نیست. بارها دیده ایم که کودک بدون تب دچار ذات الریه شده است. بنابراین تنگی نفس و بی حالی علائم مهمتری نسبت به تب هستند که باید مورد توجه قرار گیرند.
