نجات ریه ها در هوای آلوده با تجویز داروی ایرانی – خبرگزاری مهر ایران و جهان

خبرگزاری مهر – گروه سلامت: هوای پاک و طب ایرانی دو جنبه مهم از فرهنگ ها و تاریخ های مختلف هستند که تأثیر زیادی بر سلامت و رفاه انسان داشته اند. یکی از بزرگ ترین پزشکان و فیلسوفان تاریخ اسلام، شیخ الرئیس ابوعلی سینا نیز بر ارتباط هوای پاک و سلامت جسم و روح تاکید کرده است.

هوای پاک و هوای ناخالص تفاوت های مهمی در ترکیب و اجزای خود دارند. ترکیبات هوای خالص بیشترین خلوص و کمال را دارند و عمدتاً بی رنگ و بی بو هستند. از سوی دیگر، هوای کثیف حاوی آلاینده ها و سایر ترکیبات مضر است که ممکن است برای سلامت انسان مضر باشد.

در همین رابطه خبرنگار مهر با مهشید چایچی، رئیس دفتر توسعه سلامت طب مکمل و ایرانی و دکترای تخصصی طب ایرانی گفتگو داشت

چرا هوای آلوده برای بدن مضر است؟

چایچی: هوا اولین نیاز زندگی در طب ایرانی است. هر گونه اختلال در روند تنفس به طور جدی سلامت بدن را تهدید می کند. امروزه ثابت شده است که آلودگی هوا عامل بیماری های قلبی، تنفسی، ناباروری، سقط جنین، سرطان و حتی آپاندیسیت است و گاهی باعث مرگ ناگهانی می شود.

مشکلات دیگری مانند اختلال بینایی، تاری دید، خستگی و سردرد نیز به دلیل آلودگی هوا رخ می دهد. اگر این اختلال حاد باشد، به سرعت ظاهر می شود. اما اگر مزمن باشد باعث بروز مشکلاتی می شود که ممکن است حتی پزشک هم متوجه آن نشود. مانند خستگی مزمن و سردرد که امروزه به دلیل آلودگی هوا در شهرهای بزرگ بسیار شایع است.

بدون شک معضل آلودگی هوا نیازمند توجه مسئولان است، اما عموم مردم می توانند حداقل برای سلامتی خود در پیشگیری از عوارض این معضل نقش داشته باشند. حتی گاهی افراد مجبورند محل سکونت خود را تغییر دهند تا از آسیب هوا به سلامتی خود بکاهند. بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت، سالانه بیش از 2 میلیون نفر بر اثر آلودگی هوا جان خود را از دست می دهند. شایع ترین علل این مرگ و میرها بیماری های قلبی و ریوی، آسم و حملات آلرژی است.

بنابراین بهتر است منتظر حل معضل آلودگی هوا نباشیم و با کمک گرفتن از روش های ساده و در دسترس بر اساس آموزه های طب ایرانی، تاثیر و اثرات آلودگی هوا بر سلامت را به کمترین حد ممکن کاهش دهیم.

بر اساس مبانی طب ایرانی، تغییرات آب و هوا به دو دسته تغییرات طبیعی (ناشی از فصول) و تغییرات غیرطبیعی تقسیم می شود. تغییرات غیر طبیعی نیز به دو زیر شاخه تقسیم می شوند: تغییرات بیماری زا و تغییرات غیر بیماری زا. از جمله موارد تغییرات غیرطبیعی که خلاف طبیعت و بیماری زا هستند، موضوع هوای آلوده است که می تواند ناشی از عوامل متعددی باشد.

بر اساس آموزه های طب ایرانی در شرایط آلودگی هوا با رعایت سایر اصول ضروری برای زندگی و اصلاح سبک زندگی می توان از اثرات و آسیب های هوای بد بر سلامت پیشگیری کرد و عوارض آن را به حداقل رساند.

طب ایرانی از نظر تغذیه در این روزها و آلودگی هوا چه توصیه هایی دارد؟

چایچی: در طب ایرانی سیستم هوشمند بدن با سبک زندگی صحیح تقویت می شود تا بتواند سلامت بدن را حفظ کند و در شرایط نامساعد زنده بماند. توصیه های طب ایرانی اغلب پیشگیرانه و با هدف تقویت اعضای مهم بدن و رفع مضرات مواد سمی موجود در هوا است. با توجه به اثرات آلودگی هوا بر قلب، تعداد زیادی از توصیه های تغذیه ای و دارویی طب ایرانی در جهت محافظت از قلب و ریه ها است.

استفاده از غذاهای دل نشین مانند سیب، زنبور عسل، زعفران و گلاب به صورت ترکیبی یا جداگانه یکی از در دسترس ترین غذاهای خوشمزه به نام فالوده سیب را به ذهن متبادر می کند که به عنوان میان وعده یا شام توصیه می شود. در مطالعات جدید ثابت شده است که این غذاها با اثرات آنتی اکسیدانی خود می توانند از قلب محافظت کنند. استفاده از لیمو، نارنگی، پرتقال، نارگیل، پسته، برگ کاهو، انار، زرشک و برگ گشنیز نیز می تواند به کاهش اثر هوای آلوده کمک کند.

مردم به یاد داشته باشند که در هوای آلوده ضرر یبوست بیشتر از شرایط عادی است. بنابراین استفاده از میوه های ملین مانند آلو بخارا و تمبر هندی به عنوان چاشنی در سوپ یا غذای سبزی و همچنین دانه شنبلیله در آب داغ به صورت شیر ​​ناشتا و گرم همراه با دارچین، هل و گلاب نیز می تواند به دفع سموم ناشی از هوای آلوده کمک کند.

چه دمنوش هایی در روزهای آلودگی هوا مناسب هستند؟

چایچی: دمنوش های دل نشین مانند دمنوش گل رز، سیب، چغندر، زعفران، هل، سماق، لیمو یا لیمو عمانی را می توان به صورت جداگانه یا ترکیبی با توجه به مزاج فرد استفاده کرد. مطالعات جدید نشان می دهد که داروهای شاد می توانند با مقابله با استرس اکسیداتیو اثر محافظتی قلبی داشته باشند.

همچنین تعدادی از گیاهان دارویی یا داروهای ترکیبی سنتی که در هوای آلوده توصیه می شوند دارای اثرات ضد التهابی، سیستم ایمنی یا ضد میکروبی هستند که می توان از آنها استفاده کرد. به عنوان مثال، دمنوش هایی با خواص ضدالتهابی مانند چای بابونه، پونه کوهی، نعناع و آویشن نیز می توانند در این شرایط مفید باشند. البته بهتر است در مصرف غذاها و نوشیدنی ها مزاج هر فرد را در نظر بگیرید.

توصیه طب ایرانی برای کودکان و افرادی که آسم دارند چیست؟

چایچی: خانه نشینی و دوری از آلودگی هوا اولین و ساده ترین توصیه ای است که در طب ایرانی نیز بر آن تاکید شده است. شستن مرتب گلو، بینی و دهان با آب ولرم و پاکسازی محیط با جوشاندن مخلوط سرکه یا قرار دادن پیاز در محیط می تواند به عنوان پیشگیری مفید باشد. جویدن صحیح غذا و تمرکز حین غذا خوردن؛ کاهش مقدار غذا و تنقلات؛ پرهیز از پرخوری و مخلوط کردن چند نوع غذا در یک وعده غذایی یکی از نکات کلی است که در هر شرایطی باید مورد توجه قرار گیرد و رعایت نکردن آن می تواند همگان به ویژه کودکان را در معرض خطرات آلودگی هوا قرار دهد. زیرا عدم توجه به عادات غذایی باعث تجمع سموم در بدن شده و مشکلات آلودگی را چند برابر می کند. غذای مصرفی باید سبک، کوچک اما مغذی باشد.

بنابراین استفاده از سوپ سبزیجات با گوشت پرندگان کوچک و چاشنی پرتقال توصیه می شود. بهتر است از خوردن فست فودها و غذاهای حاوی گوشت و روغن، شیرینی ها، میوه های بسیار آبدار مانند خیار و هندوانه خودداری کنید. در این ایام پوشاندن سر در سرما و بعد از استحمام; استفاده از ماسک در مواقع ضروری برای خروج از منزل و داشتن خواب کافی در شب نکاتی هستند که نباید فراموش شوند.

کودکان و حتی بزرگسالان باید از ورزش در هوای آلوده خودداری کنند و ورزش های ملایم و متعادل را در فضای بسته و به دور از آلودگی انجام دهند. توصیه دیگر این است که مانند نوشیدنی دارچین کمی سرکه یا لیمو و عسل به آب اضافه کنید. توصیه های دیگر با توجه به علت آسم و نوع سرفه نیاز به معاینه توسط پزشک متخصص ایرانی و درمان بر اساس شرایط فردی بیمار دارد.

در این هوا به چه گروه ها و بیمارانی نباید مراجعه کرد؟

چایچی: بدیهی است که افراد سالم به دلیل ماهیت باهوش و اندام های کارآمد کمتر از آلودگی هوا آسیب می بینند. البته به شرطی که بطور مداوم و مکرر در معرض هوای آلوده قرار نگیرند. اما افراد مبتلا به بیماری های زمینه ای و نقص ایمنی به ویژه بیماران قلبی و ریوی بیشتر در معرض خطر هستند. کودکان، مادران باردار و سالمندان نیز به دلیل آسیب پذیری باید از قرار گرفتن در معرض آلودگی هوا اجتناب کنند.