میکروپلاستیک؛ مهمانان پنهان و خطرناک بدن انسان – خبرگزاری مهر ایران و جهان

به گزارش خبرگزاری مهر، ایرج خسرونیا متخصص گوارش گفت: میکروپلاستیک ها ذراتی با اندازه کمتر از پنج میلی متر هستند که در آب، خاک، هوا و اقیانوس ها وجود دارند. بررسی های بین المللی نشان داده است که سالانه حدود 50000 ذره پلاستیکی وارد بدن انسان می شود. موادی که ممکن است از راه های مختلف در بدن تجمع یافته و باعث اختلال در اندام های حیاتی شوند.

این کارشناس تصریح کرد: منبع اصلی ورود این ذرات محیط و ابزارهای روزمره است. از تخته های پلاستیکی آشپزخانه که هنگام خرد کردن مواد غذایی ذرات را می ریزند تا ظروف پلاستیکی یا لیوان های به اصطلاح کاغذی که لایه ای از پلیمر در داخل آن وجود دارد، همه راه هایی برای ورود میکروپلاستیک ها به بدن هستند. حتی برخی از لوازم آرایشی مانند پودرها، کرم ها و لاک ناخن حاوی ذرات پلاستیکی هستند که از طریق پوست جذب می شوند یا در هوا پخش می شوند و وارد بدن می شوند.

خسرو نیا در بخشی دیگر از این برنامه با اشاره به منشاء زیست محیطی این مواد گفت: کیسه های نایلونی که به جا می گذاریم در اثر نور خورشید خرد و پودر می شود و به صورت ذرات معلق وارد خاک و هوا می شود. با باد یا باران، این ذرات به منابع آب، رودخانه ها و در نهایت اقیانوس ها می رسند و گوشت ماهی یا میگو آلوده وارد سفره های غذایی انسان می شود.

وی تاکید کرد: تجمع میکروپلاستیک ها در بدن تنها محدود به دستگاه گوارش نیست. این مواد با تجمع در کبد و کلیه ها، عملکرد سم زدایی کبد را مختل می کنند، می توانند باعث افزایش اوره و کراتینین و نارسایی کلیه و حتی تجمع در سلول های عصبی شوند که در درازمدت عامل ضعف سیستم ایمنی، خارش پوست بدون علت خاص و اختلالات خود ایمنی خواهد بود.

خسرو نیا اذعان داشت: متأسفانه در آزمایشات عادی مانند خون یا ادرار، این مواد دیده نمی شود و تنها در نمونه برداری بافتی (بیوپسی) از اندام هایی مانند کبد یا کلیه، ممکن است ردپای آنها تشخیص داده شود. با این حال، در اکثر آسیب شناسی ها، تمرکز بر روی ویروس ها و باکتری ها است و کمتر به وجود پلاستیک توجه می شود.

وی یکی از خطرناک ترین ویژگی های این آلودگی نوظهور را تجمع بی سر و صدا آن دانست و خاطرنشان کرد: میکروپلاستیک ها ممکن است هیچ علامتی ایجاد نکنند، مگر زمانی که سلول ها از کار بیفتند. فرد ممکن است از یرقان، هپاتیت یا ضعف عمومی رنج ببرد بدون اینکه علت خاصی برای بیماری پیدا کند. در حالی که دلیل واقعی اختلال عملکرد سلولی ناشی از پلاستیک های انباشته شده است.

خسرونیا تصریح کرد: ذرات ناشی از فرسودگی لاستیک و ترمز خودرو نوعی میکروپلاستیک است که در هوای شهرهای بزرگ به وفور یافت می شود. همین ذرات می توانند از طریق تنفس وارد سیستم ریوی شوند و باعث آسم، خس خس سینه و ضعف بدن شوند.

وی هشدار داد: ورزش در هوای آلوده تعداد تنفس را افزایش می دهد در نتیجه هوای آلوده بیشتری را استنشاق می کنیم و ذرات بیشتری وارد بدن می شود. بنابراین فعالیت بدنی شدید در کنار بزرگراه ها یا اطراف کارخانه های پلاستیک به هیچ وجه توصیه نمی شود.

این پزشک متخصص تاکید کرد: موضوع میکروپلاستیک ها با تغییر عادات فردی حل نمی شود و نیازمند مشارکت، فرهنگ سازی و اقدام هماهنگ جهانی است. عمر پلاستیک صدها سال است. کیسه ای که امروز در بیابان می گذاریم ممکن است نسل آینده را بیمار کند. دولت ها و شهرداری ها باید برای جمع آوری، دفن یا ذوب ایمن این زباله ها برنامه ریزی کنند و شهروندان در استفاده از محصولات یکبار مصرف تجدید نظر کنند.

خسرو نیا در گفت و گو با رادیو گفتگو با اشاره به اینکه تا حد امکان به جای پلاستیک باید از ظروف شیشه ای یا فلزی استفاده شود، از بطری های پلاستیکی آب بیش از یک بار استفاده نشود و برای خرید روزانه به جای کیسه های نایلونی از کیسه های پارچه ای استفاده شود. همچنین استفاده از الیاف مصنوعی مانند بالش و پتو پلاستیکی باید کاهش یابد. پلاستیک جزء جدایی ناپذیر زندگی امروزی است، اما اگر سبک مصرف خود را اصلاح نکنیم.