به گزارش خبرنگار اجتماعی سلامت جو ، نیمه های شب که تمام شهر در خواب است و خیابان ها در سکوت فرو رفته است، دنیای دیگری در بیمارستان ها و مراکز درمانی در جریان است. نور کم نور لامپ های بیمارستان، صدای بوق وسایل پزشکی و صدای قدم های تند پرستارانی که در راهروها قدم می زنند، همه حکایت از شجاعت، فداکاری و دلسوزی دارد. در این دنیای پر چالش، پرستاران به‌عنوان ارکان اصلی نظام سلامت، در خط مقدم مبارزه با بیماری‌ها، حوادث و بحران‌های مختلف قرار دارند، اما در کنار همه این فداکاری‌ها، چالش‌های فراوان و گاه طاقت‌فرسایی وجود دارد که کمتر به چشم می‌خورد. عمومی و سیاستگذاران
در این روایت سعی داریم از نزدیک دنیای پرستاران ایرانی را لمس کنیم و نگاهی به نیازها و خواسته های بحق آنها داشته باشیم.
کمبود پرستار مهم ترین چالش بیمارستان هاست
یک پرستار جدید که دو سال است به عنوان پرستار شرکتی در یکی از بیمارستان ها جذب شده است، کمبود پرستار را مهمترین مشکل این روزهای جامعه پرستاری می داند. او توضیح می دهد: «بعضی اوقات در موقعیت هایی قرار می گیریم که حتی نمی دانیم از کجا شروع کنیم. بیماران زیاد و پرستار کم. بیشتر اوقات ما مجبوریم با هم از چند نفر مراقبت کنیم. این فشار زیادی است، اما باید این کار را انجام دهیم زیرا جان بیماران در خطر است. در بسیاری از موارد، پرستاران کافی برای مراقبت مناسب از همه بیماران وجود ندارند. گاهی اوقات به دلیل فشار کاری قادر به مراقبت کامل از بیماران نیستیم. کمبود نیروی انسانی یکی از بزرگترین چالش‌هایی است که ما با آن روبرو هستیم.
کمبود حداقل 140 هزار پرستار در کشور
حسینعلی شهریاری رئیس کمیسیون بهداشت و درمان شورای اسلامی روز گذشته در نشستی با اعضای سازمان نظام پرستاری گفت: در کشور با کمبود 140 تا 180 هزار پرستاری مواجه هستیم. حل مشکل کمبود با استخدام پرستاران شرکتی، طرحی و پیمانی امکان پذیر نیست زیرا این افراد انگیزه ای برای کار در چنین شرایطی ندارند و باید در این زمینه فکری اساسی کرد.
نجاتیان رئیس سازمان نظام پرستاری درباره جذب نیروی پرستاری به تسنیم گفت: طبق آمار وزارت بهداشت سالانه 3000 پرستار بازنشسته می شوند و در کنار بحث بازنشستگی، پدیده خروج پرستاران را نیز داریم. سالانه 1500 پرستار ترک خدمت می کنند و نزدیک به 500 نفر مهاجرت می کنند. آنها انجام می دهند
به گفته وی، استاندارد نیروی پرستاری در کشور به ازای هر تخت بیمارستانی 1.8 پرستار است، اما در حال حاضر در کشور به طور متوسط 0.9 یا کمتر از یک پرستار در هر تخت بیمارستانی داریم.
با این وجود دو سازمان برنامه و بودجه و سازمان امور اداری و استخدامی که نقش اصلی اعطای مجوز برای جذب نیروهای جدید را دارند، به وظایف خود در این زمینه عمل نمی کنند.
نجاتیان ادامه می دهد: سازمان امور اداری و استخدامی که قرار است مجوز استخدامی را به وزارت بهداشت بدهد، از چند سال گذشته در این زمینه تعلل کرده و مجوز استخدام کافی را به وزارت بهداشت نداده و فشار آورده است. نظام سلامت در جهت جذب نیروی کار شرکتی
پرستاران به دلیل گرانی مسکن نمی خواهند در شهرهای بزرگ کار کنند!
افزایش هزینه های اقامت در بسیاری از شهرها از جمله کلانشهرها نیز چالش بزرگی برای شهرهای بزرگ از جمله پایتخت در تامین نیروی پرستاری است.
رنجبران، مدیر پرستاری دانشگاه علوم پزشکی تهران در این باره می گوید: جذابیت اشتغال پرستاران در تهران به دلیل مشکل مسکن کم است و تقاضا داریم در صورت امکان جابجایی پانسیون ها یا ساختمان ها برای استفاده از جامعه پرستاری به دلیل مشکلات مسکن به جای کلان شهرها باید این اتفاق بیفتد. از قدرت کم نداشته باش
باید به فکر شغل دوم و سوم باشیم
پرستاران با مشکلات زیادی روبرو هستند که فراتر از مشکلات کاری آنهاست. با وجود مشغله های شبانه روزی، بخشی از حقوق پرستاران اغلب به طور منظم پرداخت نمی شود و مشکلات مالی به یک دغدغه جدی تبدیل شده است.
یک پرستار که چندین سال در بیمارستان های مختلف یکی از شهرهای اطراف تهران کار کرده است، درباره شرایط سخت مالی پرستاران می گوید: حقوق ما به هیچ وجه با میزان کاری که داریم تناسبی ندارد. ما باید به شغل دوم و سوم روی بیاوریم تا بتوانیم هزینه های زندگی خود را تامین کنیم.»
وی می افزاید: اکنون با 10 سال سابقه کار حدود 17 میلیون تومان با مجموع کار و اضافه کاری که مشمول مالیات زیادی هم می شود، درآمد دارم و در نهایت درآمد نهایی ام به 14 تا 15 میلیون می رسد. تومان که بخشی از آن نیز به دلیل تأخیر بیمه بسیار دیر پرداخت می شود.»
داستان اجرای ناقص یک قانون 14 ساله
موضوع عدم اجرای قانون تعرفه گذاری خدمات پرستاری یکی دیگر از مشکلات جدی پرستاران در دو سال اخیر است که بر چالش های پرداخت حقوق پرستاران افزوده است.
یک پرستار می گوید: هر ساله در روز پرستار به عنوان مژده و پاداش پرستاران، وعده اجرای قانونی در حوزه پرستاری داده می شود، اما در نهایت اجرای این قانون یا ناقص است یا قطره چکان. ” قانون تعرفه خدمات پرستاری دو سال است که وعده داده شده است، اما در نهایت به جای اجرای کامل قانون و پرداخت به روز و به موقع تعرفه های پرستاری، منابع این تعرفه ها در اختیار پرستاران قرار گرفت. به صورت قطره ای، برای مثال، در دو سال. گذشته من به عنوان یک پرستار شاغل در بخش جراحی داخلی؛ یکبار 4 میلیون و 6 میلیون تومان بابت اجرای تعرفه خدمات پرستاری دریافت کرده ام در حالی که عملکردم در بیمارستان درآمد بسیار بیشتری داشته است.»
قانون تعرفه خدمات پرستاری که مبتنی بر پرداخت کارآمد پرستاران بر اساس میزان خدماتی بود که در بخش‌های بستری و سرپایی ارائه می‌کردند، ۱۴ سال بر زمین مانده بود و اجرایی نشده بود. سرانجام چهار سال پیش با تاکید رهبر معظم انقلاب در دیدار با پرستاران مبنی بر اجرای قانون تعرفه خدمات پرستاری، دولت وعده اجرای قانون را به پرستاران داد. اجرای این قانون در ابتدا بارقه های امیدی را در دل پرستاران ایجاد کرد، اما در نهایت به دلیل اجرای ناقص قانون توسط دولت و وزارت بهداشت و مشکلاتی که در تدوین برخی آیین نامه ها وجود داشت، آن را به وجود آورد. نه تنها نتوانست رضایت پرستاران را افزایش دهد، بلکه به دلیل تاخیر در پرداخت ها و عدم پرداخت تعرفه بر اساس عملکرد پرستاران به افزایش تنش بین پرستاران و وزارت بهداشت دامن زد.
عدم اجرای صحیح قانون به دلیل تاخیر در بیمه ها و مشکلاتی که بیمارستان ها در پرداخت حقوق پرستاران ایجاد کردند در نهایت باعث شد عبادی; معاون پرستاری وزارت بهداشت نیز با اذعان به مشکلات اجرای قانون، اظهار داشت: حدود 60 تا 80 درصد ریالی تعرفه خدمات حداکثر ظرف یک ماه پس از ارسال باید به دستگاه های خدمات رسان پرداخت شود. مدارک به شرکت های بیمه گر است اما به دلیل تنوع در بیمه های پایه این اتفاق نمی افتد و خدمات پرستاری ارائه می شود اما پرداخت تعرفه توسط بیمه ها با تاخیر چند ماهه انجام می شود.
اضافه کاری اجباری به دلیل کمبود نیرو
یکی از راهکارهایی که مسئولان نظام سلامت برای حل چالش کمبود شدید نیروی پرستاری اتخاذ کرده اند، اعمال اضافه کار اجباری برای پرستاران برای جبران کمبود نیرو است. یعنی دولت به جای افزایش جذب پرستار، پرستاران را مجبور به اضافه کاری کرده است تا یک پرستار با اضافه کاری جای خالی دو یا چند پرستار را پر کند!
اما میزان اضافه کاری نه تنها فوق العاده کم است، بلکه همین مبلغ کم نیز با تاخیر به پرستاران پرداخت می شود!
یک پرستار با 22 سال سابقه کار به تسنیم می گوید: در حال حاضر حقوق من با 22 سال سابقه کار 20 میلیون تومان است که نزدیک به دو میلیون تومان آن بابت مالیات کسر می شود و اضافه کاری برای من ساعتی 32 هزار تومان است و این این مبلغ برای فردی که 22 سال در نظام سلامت کار کرده و به دلیل کمبود شدید نیروی انسانی دچار فرسودگی شغلی شده است، مبلغ بسیار ناچیزی است و انگیزه ای برای اضافه کاری ایجاد نمی کند، در حالی که یک پرستار بیش از 20 سال سن دارد. از نظر تجربه به قدری دچار مشکلات جسمی و استرس روحی شده است که نمی تواند 80 ساعت اضافه کاری انجام دهد. میزان اضافه کاری پرستاران با سابقه بسیار کمتر و نزدیک به 20 هزار تومان است که توهین به پرستار محسوب می شود. نادیده گرفتن سختی کارش
نجاتیان رئیس سازمان نظام پرستاری در این خصوص به تسنیم گفت: فرمول اضافه کاری پرستاران صحیح نیست و پرستاران به ازای هر ساعت به طور متوسط 25 هزار تومان اضافه کار دریافت می کنند، به همین دلیل به دنبال راه حلی برای افزایش بودیم. میزان اضافه کاری پرستاران».
وی از برگزاری جلساتی با وزارت بهداشت و سازمان برنامه و بودجه برای بازنگری در فرمول اضافه کاری خبر داد و اظهار داشت: آنچه در سازمان برنامه و وزارت بهداشت پیشنهاد داده ایم این است که میزان اضافه کاری پرستاران حداقل به این موضوع برسد. 100 هزار تومان و در غیر این صورت جوابگوی نیازهای نظام سلامت و پرستاران نخواهد بود. البته این 100 هزار تومانی که برای هر ساعت اضافه کاری پرستاران پیشنهاد داده ایم، یک سوم قیمت واقعی است که باید برای پرستاران در نظر گرفته شود، اما بر اساس شرایط کشور و منابعی که در نظر گرفته شده، داریم. این مبلغ را پیشنهاد کرد. در صورتی که میزان اضافه کاری پرستاران در هر ساعت به طور متوسط کمتر از 100 هزار تومان باشد، این موضوع مورد پذیرش سازمان نظام پرستاری قرار نخواهد گرفت.
اکنون دولت از خبرهای خوشی برای پرستاران در مورد افزایش اضافه کار می گوید و باید دید در نهایت میزان اضافه کاری چقدر افزایش می یابد.
قوانینی علیه پرستاران شب کار!
یکی از پرستاران خانمی است که دارای 12 سال سابقه کار و متاهل و دارای دو فرزند است. او می گوید که شغل پرستاری را دوست دارد و حاضر است برای کارش چند شب از فرزندان و شوهرش دوری کند و در بیمارستان حاضر شود تا هیچ بیماری مریض نشود. دلیل کمبود پرستار، درمان بی کیفیت است، اما او از قوانینی که برخی بیمارستان ها خودسرانه برای پرستارانی که شب کار می کنند، اعمال می کنند، گلایه دارد.
وی می افزاید: در حال حاضر میزان اضافه کاری که به کارگران روزانه در بیمارستان ما اختصاص داده می شود بیشتر از کارگران شب است! تفاوت درآمدی که بین پرستاران شبانه روزی ایجاد کرده اند باعث شده انگیزه من برای کار شبانه نزدیک به صفر باشد. احساس می کنم که این یک ظلم عمدی در حق من است شاید یکی از دلایل آن این باشد که اکثر مسئولان پرستاری مشغول هستند و به فکر منافع خود هستند.
پرستاران امکانات خاصی ندارند
در کنار همه موارد ذکر شده، پرستاران می گویند که هیچ گونه امکانات رفاهی برای آنها در نظر گرفته نشده است.
یکی از پرستاران که مردی 43 ساله است به تسنیم گفت: متاسفانه وزارت بهداشت یکی از بدترین وزارتخانه ها از نظر ارائه خدمات رفاهی است و هیچ گونه تسهیلاتی برای پرسنل خود در نظر نمی گیرد و بسیاری از سازمان های دولتی قرارداد بسته اند. رستوران ها یا هتل هایی برای کارمندانشان که امکان اقامت در آن ها با هزینه های بسیار کمتری وجود دارد، اما وزارت بهداشت در این زمینه خدمات رفاهی ارائه نمی کند، هزینه های آن معادل هزینه های رایگان است و خاصی ندارد تسهیلات برای پرستاران
مسئولان باید به فکر پرستاران باشند
شاید هنوز نتوانسته ایم به طور کامل بفهمیم که پرستاران چه فداکاری هایی می کنند و در سایه مشکلات عدیده چگونه به خدمت خود ادامه می دهند، اما آنچه مسلم است پرستاران به عنوان ارکان اصلی سلامت کشور باید مورد توجه و حمایت قرار گیرند. سیستم اگر قدر زحمات و فداکاری های آنان را ندانیم، نه تنها وضعیت سلامت جامعه آسیب می بیند، بلکه انگیزه و توانایی پرستاران نیز به خطر می افتد. نظام سلامت بدون شک به آنها نیاز دارد و وظیفه مسئولان پاسخگویی به مطالبات آنها و فراهم کردن شرایط بهتر برای آنهاست.
انتهای پیام/
