عوارض کمبود آهن در بدن چیست؟

به گزارش خبرآنلاین، آهن یکی از مهم ترین و حیاتی ترین مواد معدنی برای بدن است. کمبود آهن می تواند آسیب جدی به بدن وارد کند. در نتیجه باید مقدار کافی از این ماده از طریق رژیم غذایی روزانه دریافت شود.

آهن نقش بسیار اساسی در سنتز دارد و نوعی پروتئین است که در گلبول های قرمز خون یافت می شود و هموگلوبین را تشکیل می دهد. نقش اصلی هموگلوبین در بدن انتقال اکسیژن از ریه ها به سایر بافت های بدن برای ادامه چرخه زندگی آنهاست. بدون گلبول های قرمز سالم، بدن شما اکسیژن کافی برای عملکرد صحیح نخواهد داشت، که ممکن است باعث احساس خستگی شدید شود.

به گزارش فارس، برای جلوگیری از کاهش سطح آهن خون باید از رژیم غذایی غنی از مواد غذایی سرشار از آهن و ویتامین C استفاده کرد. رژیم های غذایی سرشار از گوشت قرمز، سبزیجات با برگ تیره، میوه های خشک و آجیل، غلات یا نان غنی شده با آهن می توانند به درمان یا پیشگیری از کمبود آهن کمک کنند.

عوارض کمبود آهن چیست؟

کمبود آهن باعث کم خونی فقر آهن می شود که با علائمی مانند خستگی، بی حالی و رنگ پریدگی ظاهر می شود.

آهن در تبدیل غذا به انرژی نقش دارد

یکی دیگر از خواص آهن برای بدن، نقش آن در تبدیل غذا به انرژی است. سلول های انسان برای تبدیل غذا به آدنوزین تری فسفات (ATP) که سوخت اصلی بدن است به آهن نیاز دارند. کمبود آهن منجر به کاهش تولید ATP می شود که در نتیجه فرد احساس خستگی و ضعف می کند.

سیستم ایمنی بدن برای حفظ قدرت خود به آهن نیاز دارد

وجود آهن در بدن برای تولید و رشد سلول های ایمنی ضروری است. کمبود این ماده می تواند منجر به تضعیف سیستم ایمنی شود و به لطف خواص آهن موجود در بدن برای سیستم ایمنی، احتمال ابتلا افراد به بیماری های مختلف کاهش می یابد.

آهن به عملکرد شناختی کمک می کند

عملکرد شناختی شامل مواردی مانند عملکرد مغز و حافظه، قدرت تمرکز و همچنین قدرت یادگیری و حل مسئله است. داشتن آهن کافی به مغز اجازه می دهد بدون اتکا به موادی مانند کافئین، به درستی و با هوشیاری کامل عمل کند.

عملکرد آهن و کلسیم در بدن چیست؟

آهن و کلسیم ضروری ترین مواد معدنی مورد نیاز بدن هستند و اغلب این سوال مطرح می شود که نقش آهن و کلسیم در بدن چیست؟ کلسیم برای سلامت استخوان ها و دندان ها حیاتی است و به لخته شدن خون کمک می کند. کلسیم همچنین در انقباض عضلانی نقش دارد که به ویژه در عضله قلب اهمیت دارد. برای سلامتی و تندرستی مطلوب، کلسیم و آهن در یک رژیم غذایی متعادل ضروری هستند.

منابع غذایی حاوی آهن

مهمترین منابع غذایی آهن، غذاهای با منشاء حیوانی هستند. انواع گوشت قرمز، گوشت سفید طیور (مرغ و پرندگان) و غذاهای دریایی حاوی آهن مشتق از هموگلوبین یا «آهن هِم» هستند که نوع بهتری از آهن محسوب می شود و سریعتر و بهتر توسط دستگاه گوارش جذب می شود.

آهن همچنین در منابع گیاهی مانند عدس، لوبیا، اسفناج و مغزها یافت می شود که حاوی نوع دیگری از آهن به نام آهن «غیر هم» است که نسبت به نوع اول کمتر در دستگاه گوارش جذب می شود.

توصیه می شود آهن مورد نیاز روزانه از یک رژیم غذایی ترکیبی شامل منابع حیوانی، منابع گیاهی و غذاهای غنی از آهن تامین شود و تنها به یک نوع منبع غذایی متکی نباشد. دلیل این امر این است که آهن موجود در منابع گیاهی با مصرف گوشت قرمز یا سفید و ویتامین C باعث افزایش جذب آن می شود.

مقدار آهن مورد نیاز روزانه

میزان آهن مورد نیاز روزانه در افراد مختلف با توجه به سن و شرایط متفاوت است. در دوران کودکی و سنین 9 تا 13 سالگی، هر دو گروه دختر و پسر به حدود 8 میلی گرم آهن در روز نیاز دارند. با رشد و بلوغ کودکان، سطح ماهیچه‌های آن‌ها افزایش می‌یابد و حجم خون آن‌ها نیز افزایش می‌یابد و در نتیجه میزان آهن مصرفی روزانه به‌دست می‌آید. نیز باید افزایش یابد. بر این اساس، به دختران و زنان 14 ساله و بالاتر توصیه می شود که روزانه 15 میلی گرم آهن مصرف کنند. پسران و مردان در این سن نیز باید مصرف روزانه آهن خود را به 11 میلی گرم افزایش دهند. یکی از دلایلی که نیاز زنان به مردان بیشتر است از دست دادن خون در دوران قاعدگی است که منجر به کاهش سطح آهن بدن می شود. در زنان باردار این نیاز به 27 میلی گرم در روز افزایش می یابد. گیاهخوارانی که از گوشت قرمز و سفید پرهیز می کنند، تقریباً دو برابر افراد عادی روزانه به آهن نیاز دارند.

عوارض کمبود آهن در بدن چیست؟

مهمترین عارضه فقر آهن کم خونی ناشی از کمبود آهن است. البته اگر مقادیر کافی آهن در رژیم غذایی وجود نداشته باشد، کم خونی ناشی از فقر آهن در کوتاه مدت اتفاق نمی افتد و این مشکل زمانی رخ می دهد که بدن شروع به مصرف آهن ذخیره شده در خون، کبد، طحال و مغز استخوان کند. با کمبود آهن در رژیم غذایی، گلبول های قرمز کوچکتر شده و سطح هموگلوبین آنها نیز کاهش می یابد. در نتیجه این فرآیند، اکسیژنی که از ریه ها به بافت ها منتقل می شود نیز کاهش می یابد. این کمبود اکسیژن باعث کمبود انرژی و احساس خستگی مداوم، مشکل در تنظیم دمای بدن، ناتوانی در انجام کارهای روزانه و فعالیت های ورزشی و مشکلات حافظه و تمرکز می شود.

گروه های در معرض خطر کمبود آهن

برخی افراد برای بهره مندی از خواص آهن در بدن نیاز به مصرف بیشتر این ماده دارند. زیرا دچار کمبود آهن خواهند شد. زنان باردار، نوزادان و کودکان خردسال، زنان مبتلا به خونریزی شدید ماهانه، افرادی که به طور مکرر (حدود هر هشت هفته یک بار) خون اهدا می کنند، افراد مبتلا به بیماری های مزمن دستگاه گوارش، افراد با سابقه سرطان یا جراحی. در دستگاه گوارش و در نهایت افرادی که از انواع رژیم های گیاهخواری پیروی می کنند بیش از دیگران در معرض خطر کمبود آهن و کم خونی قرار دارند.

مصرف بیش از حد آهن

اما آهن بالا چه تاثیری در بدن دارد و آیا مصرف زیاد این ماده می تواند برای ما خطرناک باشد؟ در پاسخ باید گفت دریافت بیش از حد مجاز آهن از طریق غذا به ندرت عوارضی را به همراه دارد. افزایش آهن در بدن معمولاً پس از مصرف خودسرانه مکمل ها و قرص های آهن اتفاق می افتد که علائم اولیه آن ناراحتی گوارشی، درد شکم، یبوست و حالت تهوع و استفراغ است. مصرف دوزهای بالای آهن می تواند منجر به مسمومیت و آسیب شدید به کبد شود. کما و حتی مرگ می تواند منجر شود و کودکان خردسال بیشتر از بزرگسالان به چنین عوارضی مبتلا می شوند. همچنین باید توجه داشت که مکمل های آهن با بسیاری از داروها تداخل دارند، بنابراین این مکمل ها نباید بدون نظر پزشک یا داروساز مصرف شوند.

۴۷۲۳۶