سلامت جو حسن ابوالقاسمی، رئیس دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله (عج) با حضور در پانزدهمین جشنواره پژوهشی و فناوری باقرالعلوم(ع) که در دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله برگزار شد، اظهار داشت: بر اساس ارزیابی های انجام شده در سال های اخیر، کشورمان از نظر نرخ رشد تولیدات علمی رتبه اول جهان را کسب کرده است. اگرچه این دستاورد مایه مباهات است، اما همواره این سوال مطرح بوده که آیا این محصولات منجر به خلق ثروت شده است یا خیر؟ برخی از این فعالیت ها مستقیماً به تولید ثروت منجر شده و باعث شکل گیری و رشد شرکت های بزرگ فناوری شده است. شرکت هایی که در ابتدا فاقد زیرساخت بودند و با حمایت هدفمند به موقعیت های مهم تکنولوژیک رسیدند.
وی خاطرنشان کرد: در حوزه بیوتکنولوژی کشور از مزیت رقابتی قابل توجهی نسبت به بسیاری از کشورها برخوردار بوده است. انبوه نیروی انسانی متخصص و جوان در برخی حوزه ها زمینه ساز توسعه سریع و پایدار شد و این ظرفیت انسانی باعث ایجاد توان در بخش هایی مانند صنایع دفاعی و امنیت ملی شد. نتیجه این روند تقویت استقلال کشور و کاهش وابستگی به دیگران بوده است.
ابوالقاسمی تصریح کرد: در حوزه سلامت بخش مهمی از داروها و تجهیزات پزشکی مورد نیاز تامین شد. دانشگاه های ماموریت گرا با اولویت پاسخگویی به نیازهای ملی به ویژه در تامین نیروی انسانی و حمایت از نظام سلامت نقش فعالی داشتند. در زمان اپیدمی کرونا، علیرغم نظامی بودن برخی مراکز درمانی، بیش از 50 درصد ظرفیت بیمارستان ها در اختیار مردم قرار گرفت و فعالیت های تحقیقاتی به طور کامل ادامه یافت.
وی ادامه داد: یکی از دستاوردهای قابل توجه این دوره تولید واکسن نورا بود. واکسنی که به عنوان یکی از بهترین واکسن های تولید شده در کشور معرفی شد. این پروژه نه تنها به بهبود سلامت عمومی کمک کرد، بلکه یک مجموعه فناوری را در آستانه ورشکستگی نجات داد. منابع مالی حاصل از تولید واکسن هزینه های تحقیقات صنعتی، تامین ارز و تجهیز آزمایشگاه ها را پوشش داد و نشان داد که تبدیل دانش به ثروت در عمل امکان پذیر است. این تجربه ثابت کرد که در صورت اولویت بندی پژوهش های کاربردی توسط دانشگاه ها، نتایج قابل اعتماد اقتصادی و فناوری به دنبال خواهد داشت.
ابوالقاسمی تصریح کرد: در سطح ملی پیوند علم با تحولات سیاسی و بین المللی بیشتر نمود پیدا کرده است. محدودیت انتشار مقالات، پس گرفتن آثار علمی و استفاده از ابزارهای علمی به عنوان اهرم قدرت نشان می دهد که دیپلماسی علمی به یکی از عرصه های اصلی رقابت جهانی تبدیل شده است. در این میان، هوش مصنوعی به عنوان یک فناوری آینده از اهمیت راهبردی برخوردار است و بی توجهی به آن می تواند منجر به محدودیت ها و تحریم های تکنولوژیکی شود.
وی افزود: در حوزه مسئولیت های انسانی و علمی به پیامدهای بحران های انسانی توجه شده است. در جریان مداوای مجروحان، بیش از پنج هزار نفر از قربانیان جنگ اعم از زنان، کودکان و بیماران تحت مراقبت قرار گرفتند و حدود پانصد بیمار در مراکز درمانی خدمات دریافت کردند. قدم بعدی مستندسازی و انتشار علمی این اقدامات است تا به روایت های دروغ پاسخ داده شود و دستاوردهای واقعی در مجامع علمی ثبت شود.
ابوالقاسمی بیان کرد: رونمایی از اطلس های تخصصی و پاسخگویی علمی به مقالات گرایش بخشی از این رویکرد فعال است. تجربه برخورد با انتشار اطلاعات نادرست مدیریت کرونا و جلوگیری از انتشار آنها نشان داد که حضور مسئولانه جامعه علمی می تواند از تحریف واقعیت ها جلوگیری کند.
وی خاطرنشان کرد: در مجموع مسیر طی شده نشان می دهد که با تمرکز بر پژوهش های کاربردی، توسعه فناوری های راهبردی و تقویت دیپلماسی علمی می توان همزمان به تولید علم، تولید ثروت و ارتقای اقتدار ملی دست یافت.
