به گزارش گروه اجتماعی سلامت جو و به نقل از وزارت بهداشت، شیوع سوختگی در ایران 8 برابر میانگین جهانی است و هر ساله بیش از 150 هزار مورد سوختگی در ایران رخ می دهد که منجر به بستری شدن 25 نفر در بیمارستان می شود. سالانه 28 هزار نفر در مراکز درمانی و حدود 3 هزار نفر جان خود را از دست می دهند.
در ایران سوختگی هشتمین عامل مرگ زودرس در سال 1389 بوده است به همین دلیل رعایت نکاتی برای پیشگیری از سوختگی ضروری است که در زیر به آنها اشاره می شود:
- هرگز در محیط های بسته مانند خانه و محل کار آتش بازی راه ندهید.
- مواد قابل اشتعال مانند روغن، بنزین و الکل را جداگانه روی مواد قابل اشتعال نریزید.
- اگر لباستان آتش گرفت، از دویدن خودداری کنید، فوراً توقف کنید، روی زمین دراز بکشید و غلت بزنید.
- مایعات داغ (آب جوش) شایع ترین علت سوختگی در کودکان است. شایع ترین علت سوختگی کودکان عدم توجه والدین و معلمان است.
- رایج ترین مکان هایی که سوختگی با مایعات داغ رخ می دهد، آشپزخانه، میز ناهار خوری و حمام است.
- کارگران ساختمانی قربانیان اصلی برق گرفتگی در ایران هستند.
- آموزش در کنار استانداردسازی و رعایت نکات ایمنی، موثرترین راه برای پیشگیری از سوختگی است.
- وسایل گازسوز باید استاندارد و دارای ترموکوپل بوده و حداقل سالی یکبار توسط کارشناسان نصب و بررسی شوند.
- نشت گاز از پیک نیک، سیلندر گاز یا شلنگ اجاق گاز یکی از شایع ترین علل سوختگی شعله است.
- هرگز از مواد قابل اشتعال مانند الکل و بنزین برای روشن کردن گریل استفاده نکنید.
- هرگز در رختخواب یا زمانی که ممکن است به خواب بروید سیگار نکشید.
- سیگار یا پیپ را در حالی که روشن است بدون مراقبت رها نکنید.
- هرگز شمع های روشن را نزدیک پرده، مبل یا هر چیز قابل اشتعال قرار ندهید.
- در هنگام تولد و سایر رویدادها، روی شعله شمع خم نشوید، ممکن است مو یا لباس شما آتش بگیرد.
- برف شاد یک ماده قابل اشتعال است، در هنگام تولد و جشن ها مراقب باشید با شعله شمع به آن دست نزنید زیرا زود آتش می گیرد.
- بادکنک های هلیومی می توانند در اثر حرارتی مانند شعله شمع منفجر شوند و به شما آسیب برسانند.
- از بازی کودکان در نزدیکی بخاری برقی یا چراغ های آشپزی خودداری کنید، به خصوص زمانی که کتری و قوری روی آن قرار دارد و تعادل آن نامتعادل است.
- هنگام آشپزی یا نوشیدن مایعات داغ، کودک خود را در آغوش نگیرید. هنگام حمل نوشیدنی گرم مراقب کودکان باشید.
- ظروف حاوی مایعات داغ (فنجان چای، ظرف غذا و …) را در وسط میز قرار دهید.
- حمل ظروف حاوی مایعات داغ، چای و غذا توسط کودکان می تواند باعث بروز حادثه شود.
- هنگام پختن غذا (مخصوصاً در مناسبت ها و نذری ها) مراقب باشید که بچه ها دور ظرف غذا بازی نکنند.
- وسایل برقی برای تهیه غذا یا چای ساز را روی کابینت و دور از دسترس کودک قرار دهید.
- سیم وسایل برقی پشت دستگاه را جمع کنید تا کودک سیم را نکشد و باعث سقوط دستگاه و محتویات آن نشود.
- پریزهای برق باید دور از دسترس کودکان باشد و از محافظ پلاستیکی روی آنها استفاده کنید.
- اجسام فلزی مانند میخ، پین و غیره را در نزدیکی پریزهای برق قرار ندهید.
- سیم های برق وسایلی مانند سشوار و شارژرهای موبایل باید دور از دسترس کودکان قرار گیرند و باید از برق جدا شوند. جویدن سیم برق توسط کودکان یکی از علل شایع برق گرفتگی در کودکان زیر 2 سال در خانه است.
- به کودکان بزرگتر بیاموزید که برای کمک به فردی که دچار برق گرفتگی شده است، هرگز او را لمس نکنید، بلکه جریان را با وسایل چوبی یا پلاستیکی قطع کنید.
- اجازه ندهید کودکان در نزدیکی منقل یا آتشدان بازی کنند.
- از نگهداری مواد قابل اشتعال مانند بنزین، روغن، الکل و غیره در منزل خودداری کنید.
- کبریت، فندک و مواد قابل اشتعال را از کودکان خود دور نگه دارید و به آنها آموزش دهید.
- هر نوع ماده شیمیایی را در خانه (انواع رسوب زدا، لوله بازکن و …) از دسترس کودکان دور نگه دارید و در استفاده از آنها مراقب باشید.
- از یخ یا آب یخ برای تسکین درد سوختگی استفاده نکنید، اگر لباس شخصی آتش گرفت، اجازه ندهید بدود، بایستد، بخوابد و غلت بخورد.
- سوختگی یکی از مخرب ترین آسیب ها و نگرانی های عمده بهداشت عمومی جهانی است.
- کودکان بیش از نیمی از جمعیت سوختگی شدید (40-50٪) را تشکیل می دهند.
- سوختگی در کودکان، نوجوانان، جوانان و زنان بیشتر است.
بر اساس گزارش وزارت بهداشت، سالانه حدود 13 هزار معلول به جامعه اضافه می شود زیرا از سوختگی جلوگیری نمی کنیم. اکثر افرادی که در کشور دچار سوختگی می شوند از اقشار ضعیف جامعه هستند که نیاز به حمایت دارند.
بیماران سوختگی با چهار چالش مهم مواجه هستند: فقر، مشکلات جسمی (چسبندگی، خارش، جای زخم، درد، سوزش اعضای بدن و …)، مشکلات روحی و افسردگی ناشی از بیماری، انزوا و مشکلات اجتماعی.
هنگامی که کودک دچار سوختگی می شود سال های بیشتری دچار سوختگی می شود و اگر بمیرد سال های بیشتری از عمر مفید انسان به مرگ تبدیل می شود.
بیمار سوختگی حق دارد شغل داشته باشد و مورد محبت دیگران باشد.
