9 ژوئیه روز جهانی مغز نامیده می شود. یک روز برای افزایش آگاهی از سلامت مغز و جلوگیری از بیماری های عصبی ، سکته مغزی یکی از خطرناک ترین و در عین حال است. پیشگیری کننده ترین این اختلالات مغزی است که سالانه میلیون ها نفر در سراسر جهان را تحت تأثیر قرار می دهد. کارشناسان بر این باورند که با اصلاح سبک زندگی ، کنترل فشار خون ، ترک سیگار و پایبندی به تغذیه سالم ، می توان از بسیاری از این سکته ها جلوگیری کرد.
سکته مغزی هنگامی رخ می دهد که جریان خون خون به مغز به طور ناگهانی بریده یا کاهش یابد ، در نتیجه بافت مغز از اکسیژن و مواد مغذی محروم می شود و در عرض چند دقیقه شروع به مرگ می کند. این عارضه علت دوم مرگ و مایه جهانی و یکی از مهمترین دلایل معلولیت جسمی در بزرگسالان.
به گفته سازمان بهداشت جهانی (WHO) ، سالانه حدود 5 میلیون نفر در جهان سکته مغزی دارند که از این تعداد حدود 5 میلیون نفر می میرند و 5 میلیون نفر دیگر از ناتوانی دائمی رنج می برند.
دلایل سکته مغزی چیست؟
بیشترین دلایل سکته مغزی را می توان به چند دسته تقسیم کرد:
1. افزایش فشار خون (فشار خون بالا):
فشار خون بالا رایج ترین و مهمترین عامل خطر برای سکته مغزی است. این بیماری به دیواره شریان مغزی آسیب می رساند و باعث پارگی یا انسداد آنها می شود.
2. سیگار کشیدن و دخانیات:
نیکوتین و سایر سیگارهای مضر می توانند رگها را محدود کرده و احتمال تشکیل لخته های خون را افزایش دهند.
1. تغذیه ناسالم:
مصرف بیش از حد نمک ، چربی های اشباع شده ، قندهای ساده و غذاهای فرآوری شده باعث افزایش کلسترول ، چاقی ، دیابت و در نهایت سکته مغزی می شود.
1. عدم تحرک بدنی و سبک زندگی کم درآمد:
زندگی در پشت میز ، ورزش نکردن و عدم تحرک عوامل مهمی در افزایش وزن ، فشار خون و دیابت است.
1. بیماری های قلبی و دیابت:
این بیماری ها به طور مستقیم بر عروق تأثیر می گذارند و خطر لخته شدن خون یا انسداد عروق مغزی را افزایش می دهند.
1. ژنتیک و سابقه خانوادگی:
افرادی که والدین یا اقوام آنها سابقه سکته مغزی دارند بیشتر در معرض خطر هستند.
بیماری های مغزی در سنین مختلف
برخلاف تصور عامه که سکته مغزی به سالمندان ، عصبی و عروق اختصاص داده شده است می تواند از کودکی تا پیری رخ دهد. در سنین پایین ، بیماری هایی مانند هام S (MS) و برخی از اختلالات التهابی و خود ایمنی بیشتر آنها دیده می شوند ، در حالی که با افزایش سن ، خطر ابتلا به اختلالات عروقی مغز مانند سکته مغزی بیشتر است.
نقش تغذیه در پیشگیری از سکته مغزی
تغذیه سالم یکی از مؤثرترین راهکارها برای پیشگیری از بیماری مغز است. طبق توصیه های تغذیه ای و عصب شناسی ، نکات زیر باید در رژیم غذایی دنبال شود:
میزان مصرف نمک را کاهش دهید:
مصرف بیش از حد نمک باعث افزایش فشار خون می شود. توصیه می شود که مصرف روزانه نمک به کمتر از 2 گرم در روز محدود شود.
مصرف میوه و سبزیجات تازه:
منابع غنی آنتی اکسیدان ها پتاسیم و فیبر هستند و به کاهش فشار خون و لیپیدهای خون کمک می کنند.
جایگزینی چربی های اشباع شده با چربی های مفید:
استفاده از روغن زیتون ، آجیل (بادام ، گردو) ، آووکادوها و ماهی های چرب مانند ماهی قزل آلا به کاهش کلسترول بد (LDL) و افزایش کلسترول خوب (HDL) کمک می کند.
کاهش مصرف قند و غذاهای فرآوری شده:
نوشیدنی ها ، شیرینی ها و غذاهای فست فود با افزایش خطر ابتلا به دیابت و چاقی همراه است.
افزایش مصرف آب و از نوشیدنی های شیرین و گازدار اجتناب کرد.
تصحیح سبک زندگی ؛ راه حل اصلی پیشگیری
پیشگیری از سکته مغزی فراتر از تغذیه است. سبک زندگی سالم مجموعه ای از رفتارهای آگاهانه برای حفظ سلامت عمومی بدن ، به ویژه سلامت مغز است. مهمترین این رفتارها عبارتند از:
ورزش منظم (حداقل 2 دقیقه در هفته ورزش هوازی خفیف مانند پیاده روی یا شنا)
ترک سیگار و الکل
کنترل منظم فشار خون و قند خون
استرس را از طریق مراقبه ، یوگا و خواب کافی کاهش دهید
مدیریت وزن و پیشگیری از چاقی
روز جهانی مغز ؛ فرصتی برای تجدید نظر در سبک زندگی
روز جهانی مغز که هر سال در تاریخ 6 ژوئیه برگزار می شود ، بهانه ای برای تمرکز بر اهمیت مراقبت دوباره از سلامت مغز است. شعار این روز در سالهای اخیر حول محورها مانند “سلامت مغز برای همه” ، “پیشگیری از سکته مغزی” و “زندگی سالم برای یک مغز سالم” می چرخد.
“بسیاری از بیماران سکته مغزی که به ما مراجعه می کنند ، به گفته دکتر فرزان رشتگار ، فشار خون یا چربی خون خود را بررسی نکرده اند.” در حالی که 5 ٪ از سکته ها پیشگیرانه هستند ، اگر افراد فقط شیوه زندگی خود را تغییر دهند. “
یک مغز سالم ، آینده ای سالم
سرانجام ، سکته مغزی یک چیز ناگهانی نیست ، اما نتیجه سالها بی اعتنایی به سلامت بدن و مغز است. تغذیه سالم ، ورزش منظم ، دخانیات و کنترل خطر ابزاری هستند که می توانند مغز ما را از این قاتل ساکت محافظت کنند.
به مناسبت روز جهانی مغز ، شاید بهترین هدیه ای که می توانیم به خودمان بدهیم شروع یک سبک زندگی سالم است.
