“سونامی اخبار دروغ” خطرناک تر از تهدید ویروس ها
به گزارش گروه اجتماعی سلامت جو ، اکبر نصراللهی در نشست تخصصی اطلاعات نادرست و اینفودمی دهمین کنگره بین المللی سلامت و بلایا که در سالن همایش های رازی دانشگاه علوم پزشکی ایران برگزار شد، اظهار داشت: اگرچه اینفودمی بیشتر شد. در دوران همه گیری کووید-19 معروف شد، اما این پدیده به ویروس کرونا و دوران آن محدود نمی شود.
سردبیر فصلنامه علمی و پژوهشی «مطالعات جامعهشناسی فضای مجازی» به تشریح نقش شبکههای اجتماعی در دوران کرونا پرداخت و گفت: با ظهور کرونا در اواخر بهمن ماه ۱۳۹۷ و اعمال قرنطینه خانگی، تعطیلی مراکز آموزشی، تجاری و… ، مراکز مذهبی و غیره، شبکه های اجتماعی به سرعت جایگزین ارتباطات چهره به چهره شد. لایو اینستاگرام، گفتگوهای ویدیویی خانوادگی و دوستانه، عضویت در گروههای مجازی مختلف، همگی نشانهای از جهش بیسابقه، ناگهانی و اجتنابناپذیر مردم به این شبکهها و استفاده هدفمند از آنها برای پر کردن خلأ ارتباطی بود.
وی ادامه داد: در عین حال شبکههای اجتماعی علاوه بر مزایا و مزایای بالقوه فضای مجازی در دوران کرونا، معایب زیادی نیز داشتهاند. تا جایی که دکتر تدروس، مدیرکل وقت سازمان جهانی بهداشت، در کنفرانس امنیتی مونیخ در 15 فوریه 2020 گفت: «ما نه تنها با همهگیری کووید-19 مبارزه میکنیم، بلکه با یک اپیدمی اطلاعاتی یا همهگیر اطلاعاتی نیز مواجه هستیم. infodemic، که خود می تواند منشأ مشکلات جدی باشد.”
عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی infodemy را انبوهی از اطلاعات درست و نادرست، اطلاعات غیرضروری و شبه در موضوعات مختلف تعریف کرد و افزود: با گسترش استفاده از فناوری های ارتباطی و امکان تولید و توزیع اطلاعات به عموم مردم، «شبه اطلاعات و اخبار کذب» که گاه با واقعیت آمیخته می شوند، سریعتر از آنفولانزا و ویروس کرونا جسم و روح مردم را هدف قرار می دهند. بنابراین لازم است مردم و مسئولان در برابر ویروس کرونا مراقب خود باشند، بنابراین مواظب ویروس شایعات و مطالب کذب نیز باشند.
نصراللهی در بخشی دیگر از سخنان خود به گرایش مردم به بازنشر اخبار کذب و جعلی اشاره کرد و به برخی تحقیقات اشاره کرد. وی گفت: نتایج تحقیقات 11 ساله موسسه فناوری ماساچوست بر روی 126 هزار خبر جعلی (FakeNews) منتشر شده در توییتر سابق (X) نشان داده است که تمایل مردم به بازنشر اخبار جعلی 70 درصد بیشتر از اخبار واقعی است. هر داستان واقعی به 1500 نفر حدود 6 برابر بیشتر از اخبار جعلی می رسد، و به طور نسبی، اخبار واقعی به ندرت توسط 1000 نفر به اشتراک گذاشته می شود، در حالی که محبوب ترین اخبار جعلی بیش از 100،000 بار بازتوییت می شوند. همچنین جذاب ترین اخبار جعلی به ویژه در زمینه های سیاسی، تجاری، تروریسم، علمی، سرگرمی و بلایای طبیعی برای مردم جذاب بوده است.
یکی از اعضای هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی افزود: تحقیقات کوزی و همکاران نشان داده است که یک چهارم اطلاعات شبکه های اجتماعی جهان حاوی اطلاعات پزشکی نادرست و محتوای تایید نشده مربوط به همه گیری کووید-19 بوده است.
رئیس دانشکده جامعه و رسانه دانشگاه آزاد اسلامی بر نقش مهم تقویت سواد رسانه ای و مجازی در سه سطح مسئولان، رسانه ها و مردم در برخورد با انفوفدمی در حوزه های مختلف تاکید کرد و گفت: اطلاع رسانی به موقع، دقیق و جامع است. تعامل فعال و مستمر سخنگویان سازمان ها و نهادهای درگیر بحران با خبرنگاران، استفاده حداکثری از رسانه های معتبر برای شناسایی، تولید و انتشار اخبار و تصحیح اطلاعات نادرست، اقدامات پیشگیرانه در خصوص بازیگران غیرمسئول و استناد اخبار از منابع متخصص و مرتبط و در نهایت «تقوای مجازی کاربران در اشتراکگذاری پیامهای دریافتی» یکی از مهمترین راهکارهای مقابله با اینفودمیا است.
انتهای پیام/