سرطان سینه فقط مختص زنان نیست – خبرگزاری مهر ایران و جهان

به گزارش خبرگزاری مهر، دکتر آرش ذبیحیان به بررسی جنبه های علمی، رفتاری و ژنتیکی این بیماری و تشریح راه های پیشگیری از آن پرداخت و گفت: سرطان سینه دیگر فقط یک بیماری جسمی نیست، بلکه باید به آن اشاره کرد. بلکه به نماد آگاهی و پیشگیری در بین زنان جهان تبدیل شده است.

وی با اشاره به نقش عوامل ژنتیکی، محیطی و سبک زندگی در بروز این سرطان، ماموگرافی سالانه از سن 40 سالگی و اصلاح عادات تغذیه ای و رفتاری را از مهمترین راهکارهای کاهش خطر ابتلا دانست. آمارها نگران کننده هستند، اما علم پزشکی امروز با رویکردهای جدید مانند ماموگرافی دیجیتال، ام آر آی تخصصی و استفاده از هوش مصنوعی در تفسیر تصاویر توانسته است به شناسایی توده های مشکوک در مراحل اولیه کمک کند.

وی با اشاره به نقش ژن های موثر در این بیماری افزود: ژن های BRCA1 و BRCA2 از جمله ژن هایی هستند که به عنوان محافظ ضد تومور در بدن عمل می کنند. اما زمانی که در معرض عوامل مضری مانند سیگار، الکل، آلودگی و رادیکال های آزاد قرار می گیرند، عملکرد طبیعی آنها مختل شده و احتمال بروز تومور افزایش می یابد.

این کارشناس سلامت خاطرنشان کرد: سرطان سینه تنها به دلیل وراثت ایجاد نمی شود، بلکه ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی آن را تحریک می کند. زندگی مدرن شهری، استرس مزمن و سبک تغذیه ناسالم به عنوان سه عامل مهم آسیب رساندن به سیستم دفاعی بدن و افزایش احتمال جهش سلولی در نظر گرفته می شود.

از دیدگاه ذبیحیان یکی از خطرناک ترین عوامل در بین زنان چاقی و افزایش وزن است که نه تنها خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش می دهد. اما با برهم زدن تعادل هورمون های زنانه زمینه را برای سایر سرطان ها نیز فراهم می کند.

به گفته وی پیروی از رژیم غذایی سالم و سرشار از سبزیجات تازه، پرهیز از مصرف چربی های اشباع شده، دوری از استرس و انجام ورزش منظم می تواند دفاع طبیعی بدن را تقویت کرده و خطر ابتلا به این بیماری را به میزان قابل توجهی کاهش دهد.

وی بر ضرورت غربالگری منظم تاکید کرد و تصریح کرد: ماموگرافی بهترین و مطمئن ترین راه تشخیص زودهنگام است. در ایران این آزمایش از 40 سالگی به بعد توصیه می شود و باید سالی یک بار انجام شود. زیرا ماموگرافی می تواند علائم اولیه را تا ده سال قبل از اینکه فرد متوجه توده شود، تشخیص دهد.

وی افزود؛ در کنار ماموگرافی، خودآزمایی ماهانه (خودآزمایی پستان) و مراجعه دوره ای به متخصص زنان از الزامات پیشگیری است.

به گفته این داروساز، هرگونه تغییر در ظاهر سینه از جمله فرورفتگی نوک پستان، ترشحات غیرطبیعی (مخصوصا خونی)، سفتی یا برآمدگی در زیر بغل و تغییرات پوستی باید جدی گرفته شود. بسیاری از توده ها ممکن است خوش خیم باشند، اما تشخیص دقیق تنها با نظر پزشک متخصص امکان پذیر است و هرگونه تاخیر در ارزیابی پزشکی می تواند منجر به گسترش بیماری شود.

ذبیحیان گفت: ماموگرافی در غربالگری اولیه در مقایسه با ام آر آی و سونوگرافی به دلیل دسترسی راحت تر و دقت مناسب تر ارجحیت دارد. روش های دیگر معمولا برای بررسی های تکمیلی یا در موارد خاص استفاده می شود.

وی درباره پیشرفت این بیماری خاطرنشان کرد: سرطان سینه معمولاً در پنج مرحله ارزیابی می شود. از مرحله صفر که محدود به یک توده کوچک است تا مرحله چهار که بافت های لنفاوی و سایر اندام ها را درگیر می کند. نوع این توده ها بر اساس یافته های بافت شناسی به تهاجمی و غیرتهاجمی تقسیم می شود و شدت درمان بر اساس آن تعیین می شود. در مراحل اولیه، درمان معمولاً با داروهای ضد هورمونی یا شیمی درمانی محدود است، اما در مراحل پیشرفته تر، جراحی یا ماستکتومی کامل ممکن است لازم باشد.

ذبیحیان به جنبه روانی بیماران نیز اشاره کرد و گفت: یکی از حساس ترین قسمت های درمان حفظ روحیه بیمار است. افسردگی و اضطراب می تواند پاسخ به درمان را کند کند. حمایت خانواده، مشاوره روانشناسی و گروه های حمایتی در کنار درمان دارویی مکمل های موثری در روند بهبودی هستند.

وی نسبت به جراحی زیبایی پس از برداشتن سینه هشدار داد و تصریح کرد: انجام جراحی ترمیمی در ناحیه ای که قبلاً مبتلا به سرطان بوده است باید با نظر دقیق پزشک متخصص انجام شود. هرگونه دستکاری یا تزریق غیر تخصصی مواد آرایشی در سینه هایی که سابقه جراحی یا درمان سرطان دارند، ممکن است خطر عود بیماری را افزایش دهد یا باعث انتقال سلول های سرطانی به سینه دیگر شود.

ذبیحیان همچنین به بحث سرطان سینه در مردان پرداخت. موضوعی که کمتر در جامعه به آن توجه می شود و وی بیان کرد: اگرچه بروز سرطان سینه در مردان نادر است، اما در افرادی که سابقه خانوادگی ابتلا به این بیماری را دارند، به خصوص اگر مادر یا خواهرشان به این بیماری مبتلا شده باشند، این خطر وجود دارد. مردانی که از استروئیدها یا هورمون های تزریقی استفاده می کنند نیز باید مراقب باشند، زیرا این مواد می توانند تعادل طبیعی هورمون ها را به هم بزنند و زمینه بیماری را ایجاد کنند.

وی در گفت و گو با رادیو گفتگو خاطرنشان کرد: برای مردان نیازی به غربالگری عمومی نیست، اما در صورت وجود سابقه خانوادگی، انجام آزمایش ژنتیکی برای بررسی ژن های BRCA توصیه می شود. این آزمایش با نمونه خون انجام می شود و در صورت مثبت بودن پاسخ، پزشک تصمیم درمانی می گیرد.