به گزارش خبرگزاری ایمنا، نگهداری صحیح مواد غذایی در فریزر یکی از مهم ترین روش های نگهداری طولانی مدت مواد غذایی در دنیای امروز است. به دلیل سبک زندگی شهری و کمبود وقت، بسیاری از خانواده ها ترجیح می دهند مواد غذایی را در حجم بیشتری خریداری کرده و در فریزر نگهداری کنند. اگرچه این روش راحت است، اما برای حفظ کیفیت و ارزش غذایی مواد، نیازمند رعایت اصول خاصی است.
یکی از مهم ترین نکات در نگهداری مواد غذایی در فریزر، توجه به فرآیند بلانچینگ است. این فرآیند برای سبزیجات اهمیت ویژه ای دارد و رنگ، بافت و ارزش غذایی آنها را حفظ می کند. همچنین استفاده از بسته بندی مناسب و خروج هوا از داخل بسته ها نیز نقش مهمی در حفظ کیفیت غذا دارد.
دمای مناسب فریزر و ثابت نگه داشتن آن از دیگر عوامل مهم در نگهداری مواد غذایی است. نوسانات دما می تواند باعث تشکیل کریستال های یخ و آسیب به بافت غذا شود. همچنین چیدمان صحیح مواد در فریزر و جلوگیری از انباشته شدن بیش از حد آنها به گردش بهتر هوا و انجماد مناسب کمک می کند.
مدت زمان نگهداری هر ماده غذایی در فریزر متفاوت است و باید به تاریخ انقضا آنها توجه کنید. گوشت، ماهی و مرغ هر کدام دوره نگهداری خاصی دارند و نگهداری بیش از حد آنها می تواند منجر به کاهش کیفیت و ارزش غذایی آنها شود.
برچسب زدن و ثبت تاریخ انجماد مواد غذایی نیز یکی از اصول مهم نگهداری در فریزر است. این به ما کمک می کند تا از مصرف به موقع مواد غذایی اطمینان حاصل کنیم و از هدر رفتن آنها جلوگیری کنیم.
بلانچینگ (دی آنزیم)، گامی مهم در فرآیند انجماد سبزیجات / اهمیت انتخاب ظروف و بسته بندی مناسب در نگهداری مواد غذایی
مینا سلیمانی، کارشناس بهداشت و ایمنی مواد غذایی، دانشگاه علوم پزشکی تهران وی در گفت و گو با خبرنگار ایمنا در خصوص روش های صحیح نگهداری در فریزر اظهار کرد: انجماد یکی از موثرترین روش های نگهداری طولانی مدت مواد غذایی است که با رعایت اصول صحیح می توان از فساد مواد غذایی جلوگیری کرد. اگرچه سبزیجات تازه از نظر کیفیت و ارزش غذایی در سطح بالاتری قرار دارند، اما به دلیل سبک زندگی امروزی و کمبود وقت، بسیاری از افراد ترجیح می دهند از روش انجماد برای نگهداری طولانی مدت مواد غذایی استفاده کنند.
وی افزود: مهمترین نکته در فرآیند انجماد سبزیجات مرحله بلانچینگ است. در این مرحله سبزیجات را برای مدت کوتاهی در آب جوش قرار می دهند و سپس به سرعت در آب سرد یا یخ غوطه ور می شوند. این فرآیند برای از بین بردن آنزیم هایی است که می توانند رنگ و طعم غذا را تغییر دهند. به عنوان مثال در قارچ ها، آنزیم پلی فنل اکسیداز باعث تیره شدن تدریجی آنها در فریزر می شود، البته باید توجه داشت که در فرآیند بلانچینگ، برخی ویتامین های حساس به حرارت مانند ویتامین C و آنتی اکسیدان ها از بین می روند.
کارشناس بهداشت و ایمنی مواد غذایی دانشگاه علوم پزشکی تهران تصریح کرد: ضریب زمان در نگهداری مواد غذایی در فریزر یا یخچال بسیار مهم است. هر چه مدت نگهداری طولانی تر باشد، ارزش غذایی مواد بیشتر کاهش می یابد. برای حفظ بهتر مواد غذایی باید به عوامل موثری مانند نور و اکسیژن توجه ویژه ای داشت. توصیه می شود از ظروف و بسته هایی استفاده شود که تماس غذا با اکسیژن را به حداقل برساند. به طور کلی قرار گرفتن مواد غذایی در معرض نور، اکسیژن و گرما، چه در یخچال، فریزر یا دمای معمولی، به مرور زمان باعث کاهش ارزش غذایی آنها می شود.
وی افزود: برای حفظ کیفیت و ارزش غذایی مواد در هنگام انجماد رعایت اصول صحیح انجماد بسیار مهم است. در این رابطه چند نکته کلیدی وجود دارد که باید مورد توجه قرار گیرد.
از قرار دادن محصولات روی هم خودداری کنید / از باز و بسته کردن مکرر درب فریزر خودداری کنید
سلیمانی تصریح کرد: ابتدا برای افزایش سرعت انجماد باید از خروج کامل هوا از بسته ها اطمینان حاصل کرد، همچنین استفاده از بسته های تینر به بهبود فرآیند انجماد کمک می کند. در چیدمان مواد غذایی داخل فریزر باید دقت شود که در صورت وجود فضای کافی از قرار دادن بیش از حد محصولات روی هم خودداری شود. نکته مهم دیگر این است که هنگام انجماد مواد غذایی جدید از باز و بسته شدن مکرر درب فریزر خودداری کنید.
وی بیان کرد: باید توجه داشت که سرعت کم انجماد می تواند منجر به آزاد شدن مواد مغذی به صورت مایع (مانند خون موجود در گوشت) در هنگام یخ زدایی شود. این امر ارزش غذایی محصول را به میزان قابل توجهی کاهش می دهد، بنابراین رعایت اصول ذکر شده برای حفظ کیفیت، بافت، رنگ و طعم غذا در فرآیند انجماد ضروری است.
برای حفظ مواد مغذی از شستن گوشت قبل از انجماد خودداری کنید / گوشت را بعد از شستن خرد کنید
این کارشناس بهداشت و ایمنی مواد غذایی افزود: در مورد مصرف ماهی تا حد امکان باید ماهی را در حداقل مقدار خریداری کرد و به صورت تازه مصرف کرد زیرا انجماد ماهی باعث آسیب به چربی و در نهایت طعم خوب ماهی می شود. و همچنین امگا 3 موجود در ماهی. می بیند
وی خاطرنشان کرد: همچنین در صورت منجمد شدن گوشت بهتر است شسته نشود، زیرا شستن گوشت ممکن است باعث انتقال آلودگی میکروبی احتمالی شود که منجر به مسمومیت غذایی می شود اما اگر گوشت را بشویید چیزی وجود ندارد. اشتباه است، سعی کنید بعد از شستشو آن را بشویید و گوشت را بشویید، سینک و ظروف را کاملا بشویید. برای شستن گوشت قبل از انجماد، توجه داشته باشید که گوشت را برش نزنید و ابتدا گوشت را بشویید و سپس برش دهید، در غیر این صورت هر چه سطح گوشت با آب تماس پیدا کند، ترکیبات مغذی بیشتری از گوشت خارج می شود. در هنگام انجماد خارج شود
افسانه سرطان زا بودن اسفناج منجمد / یخ زدن مواد غذایی منجر به ترکیبات سرطان زا نمی شود
سلیمانی تصریح کرد: این تصور غلط وجود دارد که فریز کردن مواد غذایی به ویژه سبزیجاتی مانند اسفناج باعث سرطان زا شدن آنها می شود که باید توجه داشت اگرچه سبزیجات پهن برگ مانند اسفناج نسبت به سایر سبزیجات دارای نیترات بیشتری هستند اما این نیترات باعث می شود اسفناج زمانی که دارای ترکیبات دیگری مانند پروتئین باشد، سمی می شود، در حالی که در اسفناج پروتئین بسیار کمی وجود دارد و در نهایت، ترکیبات نیتروزامین که سرطان زا به طور کامل وجود ندارد. عناوین موجود در اسفناج در هنگام انجماد ایجاد نمی شود، حتی زمانی که بلانچ انجام می شود، برخی از نیترات های اسفناج از بین می رود.
وی ادامه داد: بنابراین نتیجه این است که انجماد مواد غذایی اعم از سبزیجات، غذای پخته و خام باعث تشکیل ترکیبات سرطان زا نمی شود، تنها در زمان انجماد ارزش غذایی مواد غذایی به مرور زمان کاهش می یابد.
این کارشناس بهداشت و ایمنی مواد غذایی تصریح کرد: همچنین در خصوص یخ زدایی یا «یخ زدایی مواد غذایی» باید توجه داشت که بهترین روش یخ زدایی، قرار دادن مواد غذایی منجمد در یخچال شب قبل از مصرف یا یخ زدایی با برنامه یخ زدایی مایکروویو است. آیا یخ زدایی مواد غذایی با قرار دادن بسته بندی آنها در آب داغ اشتباه است، همچنین هنگام یخ زدایی مواد غذایی، آبی که از غذا خارج می شود دارای ترکیبات با ارزش غذایی بالایی است، بنابراین تا حد امکان این آبی که از غذا خارج می شود زمان یخ زدایی را در زمان پخت به غذا اضافه کنید.
وی افزود: به طور کلی اگر روش انجماد و ذوب شما به بهترین شکل انجام شود، کم آبی غذای شما به حداقل می رسد و این بدان معناست که شما غذایی با ارزش غذایی بالا برای مصرف دارید.
با توجه به آنچه گفته شد رعایت اصول صحیح نگهداری مواد غذایی در فریزر می تواند تضمین کننده سلامت و کیفیت مواد غذایی مصرفی خانواده باشد. با توجه به اهمیت تغذیه سالم در زندگی امروزی، دانستن روش های صحیح نگهداری مواد غذایی در فریزر و رعایت نکات ایمنی مربوط به آن می تواند به حفظ ارزش غذایی غذا و جلوگیری از هدر رفتن آن کمک کند.
در نهایت باید توجه داشت که انجماد تنها یک روش نگهداری است و نمی تواند جایگزین مصرف مواد غذایی تازه شود. بنابراین توصیه می شود تا حد امکان از مواد غذایی تازه استفاده شود و برای شرایط خاص از انجماد به عنوان یک محلول مکمل استفاده شود.
