به گزارش خبرگزاری سلامت به نقل از وبدا، مبینا حسین فخرآبادی با بیان اینکه زنان مبتلا به سرطان از آسیب پذیرترین اقشار در شرایط بحرانی مانند بلایای طبیعی، جنگ و یا اپیدمی هستند، گفت: وی افزود: در چنین شرایطی اختلال در زنجیره خدمات تشخیصی، درمانی و دارویی می تواند منجر به عود بیماری، کاهش کیفیت زندگی و حتی افزایش مرگ و میر شود.
فخرآبادی با اشاره به شایع ترین سرطان ها در زنان افزود: سرطان سینه در صدر فهرست سرطان های شایع در زنان قرار دارد و پس از آن سرطان دهانه رحم، آندومتر و تخمدان قرار دارد. در برخی مناطق، سرطان کولورکتال و ریه نیز شیوع قابل توجهی دارد. شناخت این الگو برای برنامه ریزی خدمات بهداشتی در بحران بسیار مهم است.
وی ادامه داد: در بحران ها باید اصل «تداوم مراقبت های حیاتی» رعایت شود. این بدان معناست که خدمات نجات بخش، داروهای نجات دهنده، کنترل درد و مراقبت های تسکینی متوقف نمی شود. حتی اگر امکانات کامل درمانی در دسترس نباشد، می توان با تریاژ علمی بیماران، استفاده از درمان های کم منابع و استفاده از فناوری های ساده مانند تله مدیسین، مراقبت را ادامه داد.
وی با اشاره به نقش اولویت بندی در درمان، تصریح کرد: در بحران ها باید درمان ها را بر اساس فوریت و فایده طبقه بندی کرد. به عنوان مثال، در بیماران سرطان سینه با تومورهای کوچک و گیرنده هورمونی مثبت، هورمون درمانی خوراکی می تواند به طور موقت مورد استفاده قرار گیرد تا امکان جراحی در زمان مناسب فراهم شود. اما در سرطان های تهاجمی و پیشرونده تاخیر در درمان قابل قبول نیست و باید با تمام امکانات موجود درمان نجات دهنده انجام شود.
یکی از اعضای هیات علمی گروه مامایی دانشکده پرستاری و مامایی بجنورد افزود: می توان از پروتکل های کوتاه تر و موثرتری در رادیوتراپی برای کاهش مراجعات بیمار استفاده کرد. همچنین داروهای حیاتی باید به مدت چند ماه با نسخه در اختیار بیماران قرار گیرد تا در صورت محدودیت تردد، درمان قطع نشود.
این عضو هیئت علمی درباره سرطان دهانه رحم نیز گفت: در بحران ها معمولا غربالگری عمومی متوقف می شود. اما زنان دارای علائم خطر مانند خونریزی غیرطبیعی یا درد لگن باید برای تشخیص در اولویت قرار گیرند. همچنین روش های ساده تری مانند نمونه برداری خودکار HPV یا روش «تشخیص و درمان همزمان» می تواند جایگزین مناسبی برای غربالگری های گسترده باشد.
فخرآبادی ادامه داد: در سرطان تخمدان و آندومتر به دلیل سختی تشخیص زودهنگام، مراقبت از بیماران شناخته شده باید ادامه یابد. اگر منابع جراحی محدود باشد، می توان از درمان های دارویی یا شیمی درمانی به طور موقت برای کنترل بیماری استفاده کرد.
این عضو هیئت علمی با اشاره به نقش فرد و خانواده در بحران گفت: بیماران باید اطلاعات درمانی خود شامل نوع سرطان، داروهای مصرفی و شماره تماس پزشک را به صورت مکتوب و همراه خود داشته باشند. همچنین خانواده ها باید در زمینه مراقبت در منزل، تغذیه، علائم هشدار دهنده و حمایت روانی آموزش ببینند. آرامش روانی بیمار تاثیر مستقیمی بر روند درمان دارد.
وی تاکید کرد: در بحران ها اضطراب و ترس باعث تضعیف سیستم ایمنی بدن می شود. خانواده ها نقش مهمی در حفظ روحیه بیمار دارند. از سوی دیگر از درمان های غیرمجاز و یا تبلیغات نادرست در فضای مجازی به شدت پرهیز شود و تمامی تصمیمات با نظر پزشک گرفته شود.
این استاد دانشگاه در ادامه وظایف دولت و نظام سلامت را مورد تاکید قرار داد و گفت: حوزه سلامت باید مراکز مرکزی را برای ارائه خدمات حیاتی سرطان از پیش تعیین کند، داروهای ضروری را در فهرست ذخیره راهبردی نگه دارد و راه ادامه درمان بیماران در بحران را با دستورالعمل های ملی مشخص کند. حمایت مالی از بیماران و آموزش کادر پزشکی در زمینه مراقبت های تسکینی نیز در اولویت قرار دارد.
وی افزود: نظام سلامت باید از ظرفیت پزشکی از راه دور، نسخه الکترونیک و پیگیری از راه دور استفاده کند تا بیمار بدون نیاز به مراجعه حضوری، مراقبت های اولیه را دریافت کند.
وی گفت: بیماران سرطانی در بحران ها احساس رها شدن نکنند. بحران پایان درمان نیست. بلکه به یک برنامه هوشمند برای حفظ حداقل خدمات حیاتی نیاز دارد. اگر بیماران، خانواده ها، نظام سلامت و جامعه با هم همکاری کنند، می توان با کمترین آسیب بر بحران ها فائق آمد.
