به گزارش سلامت جو، دکتر منصوره پژمان منش، فوق تخصص فلوشیپ ناباروری، IVF و لاپاراسکوپی نوشت: هر خانمی با تعداد مشخصی فولیکول های کوچک در تخمدان به دنیا می آید و این تعداد به مرور زمان کاهش می یابد تا اینکه به مقدار بسیار کمی می رسد. مقدار در سن یائسگی کاهش ذخیره تخمدان با کاهش باروری در زنان همراه است. بسته به کم یا زیاد بودن میزان رشد، سن یائسگی در زنان متفاوت است.
علل کاهش ذخیره تخمدان
امروزه کاهش فولیکول های تخمدان در زنان در سنین پایین تری نسبت به قبل اتفاق می افتد. گاهی اوقات ذخیره تخمدان بدون دلیل مشخصی رخ می دهد.
علل شناخته شده کاهش ذخیره تخمدان عبارتند از:
- پیری
- ژنتیک
- شیمی درمانی و پرتودرمانی
- جراحی تخمدان
- سیگار و قلیان
- آلودگی محیط زیست
- بیماری های خود ایمنی
- اندومتریوز
- سندرم x شکننده
- استرس
علائم کاهش ذخیره تخمدان
کاهش ذخیره فولیکولی تخمدان که منجر به نارسایی تخمدان می شود با علائم همراه است و گاهی ممکن است فرد هیچ علامت هشدار دهنده ای نداشته باشد. یعنی در بسیاری از موارد ممکن است سیکل قاعدگی مثل قبل باشد اما از نظر باروری تخمدان ضعیف شده باشد.
علائم کاهش ذخیره تخمدان عبارتند از:
- پریود با تاخیر
- توقف دوره
- کوتاه شدن سیکل قاعدگی
- ناباروری
- علائم یائسگی (گرگرفتگی، خشکی واژن، کاهش میل جنسی و غیره)
تشخیص نارسایی تخمدان
نارسایی تخمدان با شرح حال و یک سری آزمایشات هورمونی تشخیص داده می شود. تست ذخیره تخمدان و AMH در زنانی که مشکلات ناباروری نیز دارند درخواست می شود.
درمان قطعی کاهش ذخیره تخمدان
زنانی که با علائم نارسایی تخمدان یا تشخیص یائسگی زودرس مواجه هستند، برای درمان قطعی کاهش ذخیره تخمدان یا پیشگیری از نارسایی تخمدان به بهترین پزشکان متخصص زنان و ناباروری مراجعه کنند.
در واقع هیچ درمان قطعی برای جلوگیری یا به تاخیر انداختن این روند وجود ندارد. اما توصیه می شود از استعمال دخانیات و قلیان و همچنین رفع شرایط استرس زا و مصرف برخی مکمل ها و آنتی اکسیدان ها خودداری کنید. پی آر پی تخمدان می تواند یکی از روش های موثر در برخی از زنانی باشد که هنوز یائسگی زودرس را تجربه نکرده اند. مهمترین اقدام در زنان یا دختران جوانی که با کاهش ذخیره تخمدان مواجه هستند، حفظ باروری در آینده است.
حفظ باروری در کاهش ذخیره تخمدان
به خانم هایی که دلایل ژنتیکی و ارثی برای یائسگی زودرس و نارسایی تخمدان دارند توصیه می کنیم زودتر از سن یائسگی در خانواده خود اقدامات باروری را انجام دهند.
همچنین قبل از جراحی تخمدان بخصوص جراحی اندومتریوما زیر نظر متخصص ناباروری تست ذخیره تخمدان و فریز تخمک و فریز جنین انجام شود.
اما در افرادی که نارسایی شدید تخمدان دارند و وضعیت عملکردی تخمدان به سمت یائسگی پیش رفته است، تنها راه بارداری استفاده از تخمک اهدایی است.
