درمان قطعی ناباروری با دانش بومی/ ایران جزو ۱۰ کشور برتر جهان در درمان نازایی
به گزارش سلامت جو به نقل از ایسنا، «قانون حمایت از خانواده و جوانان» در تاریخ 19 آبان 1400 بر اساس اصل هشتاد و پنجم قانون اساسی در کمیسیون مشترک شورای اسلامی و پس از موافقت با محاکمه مورد بررسی قرار گرفت. اجرا، تصویب شد. برای مدت هفت سال به تصویب شورای نگهبان رسید.
قانون جمعیت جوانان متقاضی درمان ناباروری
بر این اساس در سال 1401 مبلغی بالغ بر 12 هزار میلیارد تومان از سوی شورای اسلامی شهر برای اجرای طرح های تشویقی قانون جمعیت جوانان در نظر گرفته شد و البته مقرر شد هزینه درمان زوج های نابارور با توجه به اهمیت آنها. نقش جبران بخشی از کاهش نرخ جمعیت تا 90 درصد خواهد بود. از طریق بیمه تامین مالی شود.
بر اساس گزارش جدید سازمان جهانی بهداشت (WHO)، حدود 17.5 درصد از جمعیت بزرگسال، یعنی تقریباً یک نفر از هر شش نفر در سراسر جهان، تحت تأثیر مشکل ناباروری قرار دارند. در ایران 3.5 میلیون زوج ایرانی با ناباروری دست و پنجه نرم می کنند و برای درمان خود نیاز به دانش و حمایت مالی کافی دارند.
اولین درمان ناباروری در ایران
دکتر ابوطالب صارمی، متخصص باروری و IVF از دانشگاه وین، موسس بیمارستان زنان و زایمان و مرکز تحقیقات سلولی صارم در کتابی با عنوان «بنیاد IVF در ایران» اعلام کرد که تولد اولین نوزاد از طریق روش کمک باروری GIFT در سال 1367 انجام شد. همچنین در این کتاب به تولد اولین دوقلوهای آزمایشگاهی با روش IVF در دی ماه 1370 اشاره کرده است، ضمن اینکه دکتر عباس افلاطونیان و همکارانش در پژوهشگاه و درمان ناباروری یزد. این مرکز اولین نوزادی که از روش IVF در ایران به دنیا آمد را یک نوزاد دختر می داند که در سال 1369 در این مرکز متولد شد.
اما تشکیل «پژوهشگاه رویان» به عنوان مؤثرترین مؤسسه درمان ناباروری در کشور به گونهای بود که در سالهای 68 تا 69 پس از برگزاری کنگره علمی ناباروری، جهاد دانشگاهی واحد علوم پزشکی ایران به ریاست مرحوم «دکتر کاظمی آشتیانی» رسالتی پیدا کرده بود که در قالب یک طرح پژوهشی به این نیاز جامعه پاسخ دهد. در همین راستا پس از ارائه امکانات و آموزش و جذب نیروی انسانی مورد نیاز، سرانجام در خرداد ماه سال 1370 موسسه خدمات تخصصی، آموزشی و پژوهشی رویان با محوریت پژوهش و آموزش با حضور دکتر ملک زاده افتتاح شد. وزیر بهداشت وقت
روش های پیشرفته درمان ناباروری
به گفته «علی صادقی تبار»، مدیر مرکز تخصصی درمان ناباروری و سقط های مکرر جهاد دانشگاهی، به طور کلی خدمات درمان ناباروری را می توان در چهار گروه طبقه بندی کرد:
اولین؛ درمان های دارویی برای افزایش باروری زوجین. دومین؛ روش تلقیح داخل رحمی اسپرم یا IUI (IUI) که در آن نمونه اسپرم پس از شستشو و آماده سازی مستقیماً به داخل رحم زن منتقل می شود. سوم؛ روش پیشرفته IVF (IVF) یا میکرواینجکشن (ICSI) که در آن پس از تجویز داروهای تحریک تخمک گذاری برای زن، در حین سوراخ کردن تخمدان یا تخمک گذاری، تخمک ها از تخمدان زن خارج شده و در محیط آزمایشگاهی با اسپرم مرد تلقیح شده و سپس جنین حاصله. هستند رحم منتقل می شود. دسته چهارم؛ شامل روش های درمان های جایگزین یا اهدایی است که قانون و مقررات مربوط به آن تصویب شد و در حال حاضر خدمات درمان های جایگزین یا اهدا به صورت سیستمی در مراکز مجاز ارائه می شود.
یکی دیگر از خدمات ارزنده حاصل از دانش و تحقیقات محققان و کارشناسان توانمند کشورمان، تشخیص و غربالگری ژنتیکی جنین است. کلینیک ژنتیک مرکز ابن سینا در حال حاضر با استفاده از تکنیک های پیشرفته ژنتیکی PGD و NGS قادر به ارائه خدماتی مانند غربالگری و تشخیص اختلالات و بیماری های ژنتیکی جنین قبل از لانه گزینی می باشد.
در واقع ممکن است با این تکنیک ها جنین های تشکیل شده در آزمایشگاه قبل از انتقال از نظر اختلالات و بیماری های ژنتیکی بررسی شوند و جنین های سالم برای انتقال انتخاب شوند. همچنین از این تکنیک ها می توان برای تعیین جنسیت جنین و انتقال جنین با جنسیت مورد نظر والدین استفاده کرد.
درمان قطعی ناباروری با حمایت قانونی
دکتر محمدرضا صادقی، رئیس پژوهشکده فناوری های نوین و علوم زیستی جهاد دانشگاهی (ابین سینا) اردیبهشت سال گذشته (1402) درباره درمان قطعی ناباروری گفت: امروزه بیش از 100 مورد ناباروری وجود دارد. در مراکز درمانی کشور و باید گفت که قطعاً همه انواع ناباروری قابل درمان است و درمان دارد، حتی برای زنانی که در سن 45 سالگی به دلیل یائسگی قدرت باروری خود را از دست می دهند و سیستم تناسلی آنها فعالیت خود را از دست می دهد. این افراد حتی تا سن 49 سالگی می توانند برای درمان به مراکز درمانی ناباروری مراجعه کنند، البته نوع، کیفیت و میزان موفقیت درمان با یکدیگر متفاوت است.
وی به حمایت قانونی از بیماران خاص اشاره کرد و افزود: هر بیمار ناباروری شرایط درمانی خاص خود را دارد و در مورد برخی از زوجین مانند مردی که اسپرم ندارد و اسپرم او به هر دلیلی صفر است باید قبول کنید که دستگاه تناسلی او بدون اسپرم است.» تولید نمی کند و در اینجا باید فرد را به سامانه های استفاده از اهدای جنین ارجاع دهیم و اهدای جنین نیز قانونی مصوب مجلس شورای اسلامی است».
خودکفایی در تولید کیت های تست درمان ناباروری
محققان یک شرکت دانش بنیان در پارک علم و فناوری دانشگاه تهران در سال 1398 برای اولین بار دانش تولید کیت های تشخیصی درمان ناباروری را بومی سازی کردند که باعث کاهش هزینه های تشخیص زوج های نابارور می شود.
مدیرعامل این شرکت دانش بنیان درباره کیت های تشخیصی تولید شده توسط این شرکت اظهار داشت: این کیت ها به متخصصان کشور در تشخیص عوارض ناباروری زوجین کمک می کند و تفاوت قیمت این محصول ایرانی با معادل خارجی آن یک است. پانزدهم به عنوان مثال هزینه 100 واکنش تولید ایرانی نزدیک به 100 یورو است در حالی که 25 واکنش خارجی 480 یورو است.
استفاده از سلول های بنیادی برای درمان «یائسگی زودرس» و بازگرداندن بارداری
دکتر احمد وثوق، معاون خدمات تخصصی مرکز تحقیقات رویان جهاد دانشگاهی اخیرا در خصوص طرح «پزشکی بازساختی» توضیحاتی ارائه کرد و گفت: استفاده از سلول های بنیادی برای درمان «یائسگی زودرس» و احیای بارداری از اقدامات ما در این زمینه است. البته اقدامات پژوهشگاه رویان در زمینه درمان ناباروری با سلول های بنیادی محدود به درمان یائسگی زودرس نیست، بلکه وارد درمان برخی از «مشکلات داخل رحمی» شده ایم. مانند «چسبندگی رحم» هنگامی که چسبندگی رحم رخ می دهد، توانایی پذیرش جنین از بین می رود.
وی افزود: با استفاده از سلول های بنیادی گامی در جهت درمان چسبندگی رحم برداشته ایم و با استفاده از این روش درمانی نه تنها می توان چسبندگی های رحم را برطرف کرد، بلکه با ترمیم حفره رحم می توان این توانایی را ایجاد کرد. برای پذیرش جنین برای رحم. امیدوارم بتوانیم با گذراندن مراحل کارآزمایی بالینی درمان چسبندگی رحم، این روش درمانی را به دنیا معرفی کنیم.»
ارجاع بیماران ناباروری از 164 کشور به ایران
«علی صادقی تبار» رئیس مرکز درمان ناباروری و سقط مکرر پژوهشکده ابن سینا در اردیبهشت سال گذشته (1402) با تاکید بر ارزان بودن درمان ناباروری در ایران، هزینه هر سیکل درمان در کشورهای پیشرفته بین 10 تا 15 هزار دلار و در کشورهای خاورمیانه 5 تا 6 هزار دلار است و گفت: در ایران هزینه این درمان برای ایرانیان زیر 1000 دلار و بین 600 تا 700 دلار است.
وی با بیان اینکه درمان ناباروری در تمام دنیا با ابزار، امکانات و مواد مشابه انجام می شود، تصریح کرد: همان ابزار و امکانات گران قیمتی که در مراکز ما وجود دارد در سایر نقاط دنیا از جمله اروپا، آفریقا و … وجود دارد. هند و آمریکا به عنوان نمونه دستگاه جوجه کشی که باید شرایط رحم مادر را پس از تشکیل جنین فراهم کند، با همان مارک و ویژگی های مشابه در کشورهای دیگر نیز استفاده می شود.
همچنین سعید کریمی معاون درمان وزارت بهداشت در شهریور 1402 با اشاره به مراجعه بیماران خارجی برای درمان از 164 کشور جهان گفت: این بیماران از اروپا، آمریکای جنوبی و شمالی و آسیا هستند اما بیمارانی از عراق، افغانستان، “تاجیکستان، ارمنستان، پاکستان و ترکیه مراجعین اصلی هستند.”
مقرون به صرفه بودن درمان ناباروری در ایران و قطعی بودن آن نسبت به سایر کشورها باعث شده تا ارز قابل توجهی از گردشگری سلامت برای کشورمان به دست آید. همچنین هیچ فردی از دهک های پایین جامعه و مناطق محروم به دلایل مالی از خدمات درمانی ناباروری محروم نمی شود که این امر موجب جوانی جمعیت و افزایش نشاط خانواده ها می شود.