به گزارش خبرگزاری ایمنا، محمدرضا ظفرخندی وی در جلسه هفته جهانی آگاهی از مقاومت ضد میکروبی که امروز شنبه 10 آذرماه در ستاد وزارت بهداشت و با حضور معاونان وزیر بهداشت سازمان غذا و دارو، مدیرکل همکاری های بین الملل، رئیس دبیرخانه شورای عالی سلامت و ایمنی غذایی و جمعی از متخصصان، یک چالش بین زیستی و بین المللی برای مقابله با بیماری های میکروبی است، عنوان کرد.
وی با تاکید بر اینکه موضوع مقاومت میکروبی تنها یک موضوع پزشکی نیست و ابعاد گسترده ای از محیط زیست و توسعه پایدار دارد، گفت: همانطور که بی توجهی به اصول توسعه پایدار در حوزه آب، جنگل و محیط زیست ما را به نقطه بحرانی رساند، در حوزه پزشکی نیز مصرف بی رویه و نادرست می تواند آینده سلامت کشور را تهدید کند.
وزیر بهداشت با اشاره به تجربه کشور در زمینه مصرف آب و فرسایش منابع طبیعی افزود: وقتی کمبود آگاهی را با مصرف بی رویه جبران کنیم، نتیجه آن بحران هایی خواهد بود که امروز با آن مواجه هستیم. همین خطا در زمینه آنتی بیوتیک ها تکرار می شود. چه در بیمارستان ها و چه در سطح جامعه.
ظفرخندی وی با اشاره به برآوردهای جهانی گفت: هزینه مقاومت میکروبی در 10 سال آینده ممکن است به بیش از 400 میلیارد دلار برسد. این میزان بار مالی و مرگ و میر ناشی از مقاومت میکروبی را نمی توان نادیده گرفت و پیش بینی می شود در دهه آینده در راس علل مرگ و میر قرار گیرد.
وی با تاکید بر نقش الگوی نسخه نویسی در این بحران افزود: در سال های گذشته در بسیاری از جراحی ها استفاده از آنتی بیوتیک از حد لازم فراتر می رفت اما امروزه بر اساس شواهد علمی بسیاری از جراحی ها تنها به یک نوبت قبل از جراحی نیاز دارند. اگر آموزش ها و پروتکل ها به درستی اجرا نشود، مصرف غیر ضروری و خطر مقاومت ادامه خواهد داشت.
وزیر بهداشت با اشاره به ضرورت نظارت هوشمند گفت: بخشی از مصرف 200 تا 1800 تنی آنتی بیوتیک در کشور به دلیل خود مصرفی است. از تجویز داروهای بدون نسخه برای سرماخوردگی های ویروسی تا درخواست های غیرضروری تصویربرداری. از آنجایی که بیمه‌ها در تشخیص نمونه‌های تصویربرداری غیرضروری وارد شده‌اند، لازم است در حوزه آنتی‌بیوتیک نیز نقش فعال‌تری داشته باشیم.
ظفرخندی وی افزود: اگر نیاز به جریمه پزشک باشد یا بیمار متوجه شود مصرف بی مورد هزینه دارد، باید این چرخه اصلاح شود. باید کاری کرد که لازم و کافی باشد، نه بیشتر.
وی با بیان اینکه حل این بحران تنها بر عهده وزارت بهداشت نیست، تصریح کرد: همه دستگاه ها باید پای کار بیایند. از وزارت جهاد کشاورزی، سازمان دامپزشکی، صنایع، استاندارد و وزارت نیرو گرفته تا آموزش و پرورش. باید از ظرفیت شورای عالی سلامت و امنیت غذایی استفاده کنیم تا همکاری های بین دستگاهی به نتیجه برسد.
وزیر بهداشت بر ضرورت آموزش و شبکه شاد برای ارتقای آگاهی عمومی تاکید کرد و گفت: رسانه ملی نیز باید در این راستا نقش موثری داشته باشد.
ظفرخندی وی در پایان با تشکر از متخصصان بیماری های عفونی، محیط زیست و دامپزشکی گفت: اگر امروز مقاومت میکروبی جدی گرفته نشود، نسل های آینده تاوان آن را خواهند داد. ما باید با هم و با مسئولیت مشترک این تهدید پنهان را مهار کنیم تا بتوانیم جامعه ای سالم تر و آینده ای امن تر برای نسل آینده بسازیم.
وی همچنین در حاشیه نشست «هفته جهانی آگاهی از مقاومت آنتی بیوتیکی» بر ضرورت مدیریت مصرف آنتی بیوتیک در کشور تاکید کرد و گفت: مصرف آنتی بیوتیک در ایران نسبت به بسیاری از کشورها بیش از حد است و این روند می تواند نسل جوان و کودکان امروزی را در سال های آینده در معرض خطر جدی مقاومت میکروبی قرار دهد.
وزیر بهداشت با بیان اینکه مصرف بی رویه باعث کاهش اثربخشی داروهای موجود و نیاز به معرفی آنتی بیوتیک های جدید می شود، گفت: در صورت ادامه این روند حتی داروهای پیشرفته نسل جدید نیز در صورت استفاده غیرمنطقی با مقاومت میکروبی مواجه می شوند و چرخه خطرناک مقاومت تکرار می شود.
ظفرخندی وی فرهنگ سازی و آموزش را اولین اقدام لازم در این زمینه دانست و افزود: لازم است آموزش های مناسب به مردم و همچنین آموزش مستمر به همکاران نظام سلامت ارائه شود تا مشخص شود برای هر بیماری چه نوع آنتی بیوتیکی، در چه دوزی و به چه تعداد باید تجویز شود. این آموزش ها باید به طور مستمر در دوره های آموزشی تکمیلی و مستمر تکرار شوند، زیرا علم دائما در حال تغییر است.
وی بر نقش نظارتی وزارت بهداشت و بیمه تاکید کرد و گفت: معاونت دارو، سازمان غذا و دارو و بیمه باید با نسخه های غیر منطقی و غیرمنطقی برخورد کند. نسخه ها باید بر اساس دستورالعمل های بالینی علمی تنظیم شوند و بیمه ها موظفند از تجویز داروهای غیر ضروری جلوگیری کنند.
وزیر بهداشت با اشاره به اینکه بیماری هایی مانند سرماخوردگی و آنفولانزا کاملاً ویروسی هستند و آنتی بیوتیک ها هیچ تاثیری بر آنها ندارند، افزود: تجویز آنتی بیوتیک برای آنفولانزا مصداق بارز مصرف غیرمنطقی است. داروخانه ها نباید برای بیماری های ویروسی آنتی بیوتیک تهیه کنند و مردم نباید خودسرانه این داروها را تهیه کنند.
ظفرخندی وی درباره وضعیت آنفلوانزا در کشور نیز گفت: آمارها باید به دقت ارزیابی شود. آنفولانزا این یک بیماری ویروسی شناخته شده است و درمان آن بر اساس مراقبت های بهداشتی، اقدامات حمایتی و پیشگیری از انتقال بیماری است. تجویز آنتی بیوتیک در این زمینه نه تنها ضروری است، بلکه پرهزینه و غیر علمی است.
وی همچنین به لزوم نظارت دقیق بر نسخ در داروخانه ها اشاره کرد و افزود: در بسیاری از کشورهای دنیا شرکت های بیمه وظیفه کنترل نسخه ها را بر عهده دارند. نسخه نویسی الکترونیکی باید به گونه ای طراحی شود که افرادی که در زمینه خاصی مهارت ندارند نتوانند آنتی بیوتیک های نسل جدید تجویز کنند. این موضوع باید در دستورالعمل های بالینی بیمه ها تعریف شود و مصرف خودسرانه آنتی بیوتیک ها در سطح داروخانه ها کنترل شود.
وزیر بهداشت با اشاره به پیش بینی های جهانی درباره پیامدهای مقاومت میکروبی گفت: در صورت تداوم روند فعلی در دنیا تا 10 سال آینده بیش از 400 میلیارد دلار هزینه می شود و حدود 10 میلیون مرگ بر اثر مقاومت میکروبی رخ می دهد. این موضوع یک چالش جهانی و یک ضرورت ملی است که باید توسط وزارت بهداشت، بیمه ها و تمامی نهادهای مرتبط با جدیت پیگیری شود.
