سلامت جو، هیأت وزیران در تاریخ 22 خرداد 1401 در «تبصره 2 ماده 8 آئین نامه حمایت از تولید، دانش بنیان و اشتغال زایی در حوزه سلامت» را مکلف کرد. وزارت بهداشت ظرف مدت دو ماه با همکاری وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات آیین نامه ای را تدوین و در این زمینه عملیاتی سازی توزیع دارو از طریق پلتفرم ها و کسب و کارهای اینترنتی را با رعایت اصل رقابت تنظیم و اجرا کند. جلوگیری از انحصار
پس از گذشت مدتی از این تصمیم و تعلل وزارت بهداشت در تدوین آیین نامه، کمیسیون نود مجلس در تاریخ 22 دی 1402 وارد موضوع شد و سرانجام این کمیسیون یک ماه به وزارت بهداشت مهلت داد دستورالعمل هایی برای عرضه آنلاین داروها تدوین کنید. اما در تمام این مدت نه تنها اقدام مثبتی از سوی وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو برای تعیین تکلیف بخشنامه عرضه آنلاین دارو در اسرع وقت صورت نگرفت، بلکه هر از چند گاهی مسئولان این وزارتخانه نظرات ضد و نقیضی در مورد این موضوع بیان کرد. پرداخت کردند پس از بیان نظرات مختلف و موافقت و مخالفت گروه های مختلف در خصوص اجرای این آیین نامه، سرانجام در سوم اردیبهشت ماه سال جاری، سیدرضا مظهری، رئیس مرکز مدیریت آمار و فناوری اطلاعات وزارت بهداشت اعلام کرد: ابلاغ این آیین نامه و گفت: فروش نسخه و دارو همچنان تحت کنترل است مسئولیت فنی داروخانه ها است و تنها حمل و نقل دارو با ابلاغ این آیین نامه با استفاده از بسترهای اینترنتی انجام می شود.
به گفته مظهری، این آیین نامه با رعایت اصول حفظ سلامت بیماران، دسترسی بیماران به داروهای مورد نیاز را تسهیل می کند. توزیع دارو در بستر اینترنت به زودی با دستور وزیر بهداشت به صورت آزمایشی در چند شهر آغاز می شود و پس از 6 ماه در سراسر کشور تحت پوشش قرار می گیرد. بیماران با استفاده از بسترهای اینترنتی برای انتخاب نزدیکترین داروخانه به محل سکونت خود می توانند داروی خود را سریعتر دریافت کنند.
اطلاعات محرمانه اگر می رود
شهرام کلانتری، رئیس انجمن داروسازان ایران با تاکید بر اینکه ورود پلتفرم ها به فروش آنلاین دارو لطمه بزرگی به سیستم مدیریت سلامت کشور وارد می کند، می گوید: جامعه دارویی ایران مخالف عرضه و فروش اینترنتی دارو به بیماران است. ، اما برای کالاهای غیر دارویی مانند مکمل های غذایی. و لوازم آرایشی را می توان در اینترنت استفاده کرد.
وی با اشاره به اینکه فروش اینترنتی دارو باعث قرار گرفتن اطلاعات محرمانه بیماران بر روی سرورهای پلتفرم های خصوصی می شود، احتمال هک و سوء استفاده از اطلاعات بیماران را مشابه آنچه در روزهای اخیر برای اسنپ رخ داد، عنوان می کند. غذااتفاق افتاده و در نهایت حقوق خصوصی و حقوق شهروندی مردم زیر سوال خواهد رفت.
رئیس انجمن داروسازان ایران تاکید می کند که متاسفانه احتمال سوء استفاده از اطلاعات بیماران جدی است. حتی امکان سوء استفاده از اطلاعات بیمار توسط خود پلتفرم ها، تاثیرگذاری بر آینده اقتصاد صنعت داروسازی از تولیدکننده تا مصرف کننده، تحلیل داده های سلامت جامعه و کشور محتمل است و عده ای از فروش دارو حمایت می کنند. بدون توجه به این پارامترها به صورت آنلاین
مقاومت در برابر تغییر به نفع عموم
رضا باقری عسل، معاون سابق وزیر ارتباطات در واکنش به اظهارات انجمن داروسازان ایران می‌گوید: تغییرات و تحولات اقتصاد دیجیتال همواره با مقاومت گروه‌های دارای منافع متضاد و شبکه‌های سنتی مواجه است و حتی زمانی که این تحولات دیجیتال به نفع خود باشد. مردم، این گروه های ذینفع مقاومت نمی کنند. پس از تصویب آیین نامه عرضه و حمل دارو توسط سکوها، تعجب آور است که انجمن های دارای تضاد منافع و مقاومت در برابر تغییر به نفع مردم و داروخانه ها و ارتقای حاکمیت وزارت بهداشت بر داده های بهداشتی به حداقل دوره تسلط خود را طولانی کنند.
باقری عسل با اشاره به اینکه این آیین نامه تنها توسط وزارت بهداشت و ارتباطات تدوین شده است. به طور خاص حمل و نقل دارو از داروخانه به مصرف کننده می باشد، بیان می کند که تمامی داروخانه ها بدون هیچ اولویت و اولویتی به جز فاصله با متقاضی می توانند در سکوها فعالیت کنند و در عین حال پلت فرم ها به اطلاعات نسخه دسترسی ندارند و فقط ردیابی هستند. شماره نسخه الکترونیکی و سیار دارنده. آدرس نسخه و تحویل دارو در اختیار پلتفرم قرار خواهد گرفت. الزامات حفظ حریم خصوصی در قوانین بالادستی برای این پلتفرم ها اعمال می شود.
اجرای فروش اینترنتی مشروط به تست!
سرانجام پس از کش و قوس های فراوان، اجرای آیین نامه فروش دارو از طریق اینترنت به مجلس باز شد و در کمیسیون سلامت الکترونیک مورد بحث و بررسی قرار گرفت. فاطمه محمدبیگی در تشریح جلسه امروز (دوشنبه 18 مهرماه) کمیته سلامت الکترونیک کمیسیون بهداشت و درمان شورای اسلامی، از بررسی وضعیت فروش دارو از طریق بسترهای آنلاین با حضور مسئولان مربوطه خبر داد و گفت: در راستای بحث تالی در حوزه سلامت و توسعه اقتصاد دیجیتال و بهبود ارائه خدمات الکترونیکی، مصوبه هیات وزیران که برای هوشمندسازی زنجیره تامین محصولات سلامت محور تدوین شده بود، توسط دو وزیر ارتباطات ابلاغ شد. و فناوری اطلاعات و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی دولت سیزدهم اما مشکلات فراوانی در این دستورالعمل وجود دارد که اعتراض بسیاری از دست اندرکاران و مسئولان اجرایی این حوزه از جمله انجمن داروسازان، سازمان غذا و دارو، و تعدادی از بیماران
وی تصریح کرد: بحث حقوق و منشور حقوق بیمار در این بخشنامه به خوبی دیده نشده است و در بخش هایی از آن در حوزه محرمانگی داده ها اشکالاتی وجود دارد. (مدیریت ملی داده ها و اطلاعات) به منظور ساماندهی پرونده الکترونیک سلامت، دارو و اطلاعات ملی تصویب شده است، اما همچنان نیازمند قوانین جدید در حوزه کلان داده های سلامت هستیم. حضور نهادهای غیر مرتبط با سلامت در بخش‌هایی از صدور مجوز یکی از چالش‌هایی است که باید با معاونت بهداشت هماهنگ شود. متاسفانه شاهد ذخیره اطلاعات و اطلاعات بیماران در برخی بسترهای خصوصی هستیم که مورد اعتراض مردم و داروخانه ها قرار گرفته است و عدم امکان نظارت و کنترل مستقیم بر بسترها توسط وزارت بهداشت یکی از چالش هایی است که برای آن وجود دارد. تصمیم گرفته شد اقداماتی برای اصلاح دستورالعمل های فعلی تهیه شود. و شامل شود.
محمدبیگی ادامه داد: چالش و مشکل امکان اجاره و ارائه نسخه به مراکز خاص و یا هدایت نسخه به داروخانه های خاص مطرح می شود که باعث می شود شرایط توزیع عادلانه نسخه ها در بین همه داروخانه ها رعایت نشود و این احتمال وجود دارد. تخلف یا جرمی در این خصوص که باید توسط مرجع رسیدگی شود. تخلف به تفصیل مشخص شود و اشکالات قانون مقررات مربوط به امور پزشکی، دارویی و مواد غذایی و آشامیدنی مصوب 1334 مورد بحث و بررسی قرار گیرد. برو و تاکید شد با توجه به قدمت بیش از 70 سال و نیازهای جدید مورد بازنگری قرار گیرد، همچنین رعایت نکردن قانون تجارت الکترونیک در زمینه فروش اینترنتی دارو از جمله موضوعات مطرح شده در جلسه بود. داروها به عنوان یک کالای حیاتی مرتبط با زندگی و سلامت مردم باید به دقت مورد توجه قرار گیرد و چالش‌های احتمال فساد مانند استفاده غیرمجاز از داده‌ها، خطرات انتشار اطلاعات در مورد برخی بیماری‌ها یا عدم رعایت قوانین الزامات پدافند غیرعامل از جمله موارد مهمی است که باید مورد توجه قرار گیرد.
رئیس کمیته الکترونیک سلامت کمیسیون بهداشت و درمان شورای اسلامی ادامه داد: معتقدیم این آیین نامه در شرایط فعلی نباید اجرایی شود و ابتدا باید به صورت آزمایشی در چند استان و به صورت محدود اجرا شود. داروخانه ها و گزارشی از نتایج اجرای آن به کمیسیون بهداشت و کمیته سلامت الکترونیک ارائه شود. برای شناسایی و اصلاح چالش های آن.
نایب رئیس کمیسیون بهداشت و درمان شورای اسلامی افزود: بر اجرای کامل بند الف ماده 69 برنامه هفتم توسعه در خصوص تدوین نقشه راه سلامت الکترونیک به عنوان حاکمیت الکترونیک سلامت تاکید داریم و مقرر شد. کلیه وزارتخانه ها و نهادهایی که دارای وظایفی از جمله ارتباطات هستند، سکوتسازمان اقتصاد، کار و بهداشت و غذا و دارو و سازمان های بیمه گر نظرات کارشناسی خود را در خصوص دستورالعمل عرضه اینترنتی دارو به صورت کتبی به این کمیته اعلام کنند. قرار نیست با گسترش کسب و کارهای اینترنتی جان و سلامت مردم به خطر بیفتد.
