جهش چشمگیر نظام سلامت ایران پس از پیروزی انقلاب اسلامی به روایت آمار و ارقام

به گزارش خبرنگار اجتماعی سلامت پرس ، پیروزی انقلاب اسلامی در همه عرصه ها شکوفایی و دستاوردهای بزرگی را در پی داشت. حوزه سلامت نیز از این قاعده مستثنی نبوده و پیشرفت‌های امروزی در این حوزه بر کسی پوشیده نیست. در ادامه به برخی از این دستاوردها در حوزه سلامت می پردازیم.

یکی از مشکلاتی که در سالهای قبل از پیروزی انقلاب اسلامی وجود داشت، میزان دسترسی مردم به پزشکان ماهر و متخصص بود. در سال 1359 با توجه به وضعیت نابسامان تربیت نیروی انسانی در دانشگاه های کشور، ستاد انقلاب فرهنگی به دستور امام خمینی (ره) تشکیل شد که وظیفه بررسی و تدوین برنامه های دانشگاه را بر عهده داشت.

بررسی های این ستاد طی سال های 59 تا 61 نشان داد که کمبود شدید نیروی انسانی در اکثر نقاط کشور به جز تهران بسیار چشمگیر بوده است. در برخی مناطق کشور به ازای هر 18000 نفر یک پزشک وجود داشت. این امر هزاران پزشک خارجی را به خود جذب کرده بود که البته بیشتر آنها در مقطع کارشناسی بودند.

در حالی که در سال های قبل از انقلاب به دلیل کمبود نیروی پزشکی، ایران مجبور بود از کشورهای خارجی نیرو وارد کند که کیفیت خدمات آنها پایین بود. میزان پذیرش دانشجوی پزشکی در چهار دهه اخیر به سرعت افزایش یافته است و تعداد پذیرش دانشجوی پزشکی از 1200 نفر در سال 57 به 6677 نفر در سال 97 و 9600 نفر در سال جاری افزایش یافته است.

نمودار زیر افزایش تعداد پزشکان در 4 دهه اخیر را نشان می دهد:

جدول زیر به خوبی روند خودکفایی آموزش پزشکی را در سال های پس از انقلاب نشان می دهد. تعداد دانشکده های پزشکی از 9 دانشکده در سال 1358 به 70 دانشگاه و دانشکده در سال 1402 افزایش یافته است.

فراهم کردن دسترسی مردم به مراقبت های بهداشتی اولیه

راه اندازی شبکه بهداشت و درمان کشور به عنوان الگوی مورد تایید سازمان بهداشت جهانی از دیگر دستاوردهای نظام سلامت در سال های پس از پیروزی انقلاب اسلامی بود.

این امر منجر به آموزش بهورزان برای ارائه خدمات در روستاها و مناطق دورافتاده و دسترسی مردم به خدمات بهداشتی و درمانی، آموزش بهداشت به عموم مردم، مبارزه با بیماری های عفونی و استقرار یک پزشک در شبکه بهداشت به ازای هر 10000 نفر می شود. مردم. تبدیل شد.

این اقدام باعث شد تا مردم مناطق محروم و روستایی به خدمات بهداشتی و درمانی دسترسی داشته باشند که در سال اول پیروزی انقلاب اسلامی کمتر از 5 درصد بوده است. به 98 درصد برسد.

یکی از نتایج عینی راه اندازی شبکه بهداشت و درمان و ارائه خدمات آموزشی و بهداشتی کاهش مرگ و میر کودکان و مادران باردار بود. نرخ مرگ و میر کودکان زیر یک سال در سال 1357 120 در هزار تولد زنده بود که در سال 1397 به 14 رسید و اکنون زیر 13 است.

رشد 20 ساله امید به زندگی در سالهای پس از انقلاب

به دنبال بهبود مراقبت های اولیه بهداشتی و رشد علمی ایران در حوزه پزشکی، شاخص امید به زندگی ایرانی ها نیز 20 سال افزایش یافت! پیش از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی، امید به زندگی برای مردان 57 سال و برای زنان 55 سال بود، اما امروزه این شاخص برای هر دو جنس به بیش از 75 سال رسیده است.

ذخیره 250 هزار میلیاردی منابع با پیوند اعضا در داخل کشور

پس از فتوای تاریخی امام راحل (ره) در 10 اردیبهشت 1368 مبنی بر جواز بودن پیوند اعضا از افراد مرگ مغزی و تلاش پزشکان ایرانی برای رسیدن به اوج افتخار در زمینه پیوند اعضا، مردم ایران برای دریافت عضو پیوندی به کشورهای خارجی اعزام نمی شود. زائد شدند. این خوداتکایی و توانایی پزشکان ایرانی در درمان بیماران باعث شد تا نام ایران در پیوند اعضا در جهان بدرخشد و ایران رتبه اول اهدای عضو در آسیا و رتبه سی و دوم جهان را کسب کند.

بر اساس اعلام انجمن اهدای عضو ایران، تا پیش از این فتوا، افرادی که نیاز به پیوند عضو داشتند، پس از اعزام به کشورهای خارجی باید چندین هزار دلار برای انجام عمل پیوند هزینه می کردند، در حالی که در سال های اخیر و با خودکفایی در ایران، 70 هزار بیمار نیازمند پیوند به زندگی بازگشته اند و حدود 250 هزار میلیارد تومان صرفه جویی ارزی در کشور شده است.

ایران پیشتاز کشورهای آسیایی در پزشکی انتقال خون است

تاریخچه انتقال خون در ایران به سال های ابتدایی دهه 20 برمی گردد. در آن سال ها به دلیل نوپا بودن پزشکی انتقال خون، دریافت خون از داوطلبان برای تزریق به بیماران مشکل بود. در آن زمان بیمارستان‌های ارتش و مراکز جمعیتی شیر و خورشید سرخ ایران از اولین‌هایی بودند که از اعضا و داوطلبان خود خون گرفتند.

با افزایش تجویز خون در مراکز درمانی، خونگیری داوطلبان پاسخگوی نیاز بیماران نبود و تنها راه حل، پرداخت پول برای دریافت خون بود. به همین دلیل دست واسطه ها به ماجرای انتقال خون باز شد.

همانطور که در روایات گذشتگان آمده است، در آن زمان شرکت هایی تشکیل شد که خون را با مبلغی ناچیز از مردم می خریدند و به بهایی گزاف به بیمارستان ها و مراکز درمانی می فروختند. مشتریان این شرکت ها عمدتاً افراد بی خانمان یا معتاد به مواد مخدر بودند و به همین دلیل کنترل و نظارت کافی بر کیفیت خون مصرفی در مراکز درمانی وجود نداشت.

پس از کش و قوس های فراوان سرانجام در 18 مرداد 1353 سازمان ملی انتقال خون ایران تأسیس شد. تأسیس سازمان انتقال خون منجر به پایان فعالیت غیررسمی دلالان خون شد. اما به دلیل عدم آگاهی اقشار مختلف جامعه در آن زمان، از آشنایان و نزدیکان فرد بیمار خون دریافت می شد.

در حال حاضر افزایش آگاهی مردم با آموزش های ارائه شده توسط نظام سلامت باعث شده است که تمامی فرآورده های خونی به صورت داوطلبانه توسط مردم اهدا شود. رشد نظارت و وضعیت سلامت خون های اهدایی در سال های پس از پیروزی انقلاب، ایران را به یکی از پنج کشور برتر آسیایی در زمینه پزشکی انتقال خون در آسیا تبدیل کرده است. سازمان انتقال خون ایران به دلیل عملکرد خوب در زمینه آموزشی و پژوهشی در سال 1392 به عنوان مرکز همکار سازمان بهداشت جهانی انتخاب شد و در سال 1395 با توجه به عملکرد عالی، این همکاری به مدت 4 سال دیگر تمدید شد. کشور ما تنها کشور منطقه است. سابقه درخشانی در زمینه آموزش مراکز انتقال خون دارد.

وابستگی شدید به واردات دارو در دوران پهلوی

نگاهی به وضعیت صنعت داروسازی در سال‌های قبل از انقلاب حکایت از تاخیر زیاد در تامین داروهای مورد نیاز مردم و وابستگی شدید به کشورهای غربی دارد. در دوران پهلوی تنها حدود 20 تا 30 درصد داروهای مصرفی کشور را داروهای ساختگی تشکیل می دادند و کشور همواره به دنبال تهیه دارو به خارج از مرزهای خود بود، اما امروز آمار تولید دارو در کشور به 99 درصد رسیده است. تنها یک درصد از داروهای مصرفی کشور به واردات ما بستگی دارد. همچنین در آن زمان تنها سه شرکت پخش دارو فعال بودند اما امروز بیش از 66 شرکت توزیع دارو در تمام استان ها داروهای مورد نیاز مردم را توزیع می کنند.

پس از پیروزی انقلاب اسلامی، برنامه «نظام نوین دارویی» در سال 1358 در قالب طرحی به «شورای انقلاب اسلامی» ارائه شد و اولین فهرست داروهای ژنریک با نام «فهرست ژنریک» در سال 1358 تدوین شد. 1359، حاوی حدود 520 ماده شیمیایی.

اگرچه امروزه نظام سلامت به دلیل تحریم ها و موانع پیش روی خود ممکن است با چالش ها و مشکلاتی روبه رو شود، اما مقایسه وضعیت سلامت در دوره پهلوی با امروز نشان می دهد که قله های افتخار در حوزه سلامت با تکیه بر نظام سلامت فتح شده است. توانمندی های دانشمندان ایرانی قله های افتخار که تا چند دهه پیش منحصراً در اختیار چند کشور پیشرفته جهان بود، اکنون در اختیار جوانان نخبه انقلابی است.

انتهای پیام/