به گزارش خبرنگار اجتماعی سلامت جو ، این روزها کمبود دارو در داروخانه های کشور بیشتر محسوس شده است، به طوری که تا چند سال پیش تنها برخی داروهای مارک دار یا کمیاب به سختی یافت می شد و برای یافتن این داروها، بیماران مجبور شدند به چندین داروخانه مراجعه کنند. اما این روزها این کمبودها گاهی به داروهای رایج هم رسیده است.
صنعت داروسازی کشور در سال های اخیر با چالش های جدی به ویژه در حوزه نقدینگی مواجه بوده است. این مشکلات مالی برای شرکت های دارویی تولید کننده داروهای ضروری بسیار موثر بوده و در نتیجه باعث کمبود روزافزون دارو در بازار شده است.
در حال حاضر عدم تخصیص ارز کافی از سوی بانک مرکزی و عدم پرداخت تسهیلات کافی بانکی و یا عدم تخصیص به موقع این تسهیلات به شرکت ها مانع از تامین منابع مالی لازم برای تولید دارو شده است.
علاوه بر مشکلات نقدینگی، یکی از مسائل اساسی که به بحران دارویی دامن زد، قیمت گذاری داروهای تجویزی است. قیمت گذاری اجباری از یک سو فشار زیادی به تولیدکنندگان وارد کرده و از سوی دیگر از جذابیت سرمایه گذاری در صنعت دارو کاسته است. بسیاری از داروها حتی با وجود افزایش هزینه های جانبی تولید، با قیمت ثابت باقی مانده اند و تولیدکنندگان مجبور به ادامه تولید با ضرر و زیان سنگین هستند و مجموع این عوامل باعث شده مردم دسترسی مناسبی به داروهای مورد نیاز خود نداشته باشند.
بدهی 34 هزار میلیارد تومانی دولت به شرکت های دارویی
در همین رابطه محمد عبده زاده در گفت وگو با خبرنگار اجتماعی سلامت جو ، درباره وضعیت نقدینگی و ارزی شرکت های دارویی اظهار داشت: میزان مطالبات شرکت های پخش دارو از بخش دولتی (زیر مجموعه دانشگاه ها و بیمارستان های دولتی) تا پایان آبان ماه امسال از مرز 34 هزار میلیارد تومان عبور کرده است. از این مبلغ نزدیک به 24 همات (هزار میلیارد تومان) مربوط به بیمارستان های دانشگاه های علوم پزشکی است. 10 مورد نیز مربوط به بیمارستان های دولتی مانند تامین اجتماعی و سایر بیمارستان ها است که عمق بسیاری از این مطالبات به بیش از یک سال می رسد.
وی افزود: همچنین بر اساس استعلام های انجام شده از شرکت های تجهیزات پزشکی، حدود 20 درصد مطالبات در حوزه تجهیزات پزشکی از بخش دولتی است. علاوه بر این سازمان برنامه و بودجه و سازمان هدفمندی یارانه ها منابع مربوط به طرح درور را به موقع تخصیص نمی دهند.
کمبود نقدینگی عامل اصلی کمبود دارو است
عبدوزاده ادامه داد: از سوی دیگر ارائه تسهیلات بانکی با توجه به قوانین و دستورالعمل های بانک مرکزی بسیار سخت و پیچیده شده است. در این شرایط نقدینگی شرکت ها کاهش یافته و زمانی که شرکت ها می خواهند برای مواد اولیه سفارش دهند، بانک مرکزی ارز تخصیص داده است اما شرکت ها قادر به تامین ریال نیستند. این مشکلات نقدینگی باعث کمبود دارو می شود.
عدم توانایی شرکت ها در خرید ارز از بانک مرکزی
رئیس کمیسیون اقتصاد سلامت اتاق بازرگانی تهران گفت: بر اساس آمارهای دریافتی از شرکت ها، از یک میلیارد و 900 میلیون دلار تخصیصی بانک مرکزی از ابتدای سال تاکنون، شرکت ها توانسته اند. فقط یک میلیارد و صد میلیون دلار دریافت کند. به عبارت دیگر تخصیص 800 میلیون دلاری ارز به دلیل کمبود نقدینگی باطل شده است زیرا شرکت ها ریالی در قبال دریافت ارز تخصیص یافته و واردات مواد اولیه دارو ندارند. این مشکل نقدینگی باعث کمبود دارو شده است.
تولید برخی از اقلام دارویی زیان آور است
وی گفت: علاوه بر این مشکلات، بسیاری از اقلام دارویی مضر هستند. قیمت بسیاری از داروها که در سال 1401 بازنگری شده است تا این سال تغییر نکرده است.
70 درصد قیمت داروها متاثر از تورم است
وی با بیان اینکه ارز تالار دوم تاثیر زیادی در قیمت تمام شده دارو دارد، تصریح کرد: حدود 70 درصد قیمت تمام شده داروها متاثر از ارز تالار دوم و تورم کشور است. به عبارت دیگر، ارز ترجیحی تخصیص یافته برای مواد موثره دارویی بین 30 تا 40 درصد قیمت دارو و 60 تا 70 درصد هزینه های مربوط به مواد کمکی مانند مواد کمکی، پوکه، آمپول، لوله، مواد آزمایشگاهی، حلال ها، و غیره که عمدتا با ارز تالار دوم تامین می شود و تغییرات قیمت تالار دوم باعث افزایش قیمت دارو می شود. در حالی که قیمت بسیاری از داروها در سال های گذشته افزایش چشمگیری نداشته است.
عبدوزاده یادآور شد: از سوی دیگر در صورت افزایش قیمت دارو، بیمه ها باید آن را پوشش دهند تا هزینه های مردم افزایش پیدا نکند، اما در عمل این اتفاق نمی افتد و بیمه ها عمق پوشش بیمه ای را افزایش نمی دهند. به همین دلیل افزایش قیمت کل در روند قیمت گذاری داروها لحاظ نمی شود و به همین دلیل مجموع عوامل ذکر شده باعث شده است که شرکت ها نتوانند دارو تولید کنند و یا بسیاری از داروها را با ضرر تولید کنند.
رئیس سندیکای صاحبان صنایع دارویی انسانی تصریح کرد: این مشکلات نقدینگی و کمبود اقلام دارویی وضعیت تولید و عرضه دارو را پیچیده‌تر کرده است. پیش بینی می شود در ماه های آینده این وضعیت تشدید شود و شاهد کمبودهای دارویی بیشتری باشیم. در حال حاضر کمبود دارو بسیار زیاد است و در یکی دو ماه اخیر این وضعیت بسیار بدتر از سال های گذشته شده است. بنابراین وضعیت فعلی از نظر عرضه دارو خوب نیست.
انتهای پیام/
