گزارش کردن اقتصاد آنلاین به گزارش ایسنا، دکتر محمدجواد بلورچی، کارشناس و فعال در حوزه مخاطرات امروز، در وبینار عوامل موثر بر فرونشست زمین در ایران که در موسسه بلایای طبیعی برگزار شد، با اشاره به 20 سال مطالعه در حوزه فرونشست در کشور گفت: مطالعات از سال 74 تا سال 83 در زمینه تغییرات سطح جاده ها انجام شد که در این مدت بخشی از جنوب غرب تهران دچار افت سطح زمین شد. .
وی افزود: در سال 1383 توانستیم نقشه پهنه بندی فرونشست زمین در معابر و دشت های تهران را در دستور کار قرار دهیم و در آن سال مشاهده کردیم که میزان فرونشست در کلانشهر تهران 17 سانتی متر در سال است در حالی که با عوارض شهری مانند عبور شریان های آب، برق، گاز و جاده و راه آهن مواجه است.
بلورچی ادامه داد: این طرح در آن زمان در اختیار مسئولان قرار گرفت اما متأسفانه به آن توجه نشد و هر مدیری اعلام می کرد که در دوره مدیریتش اتفاقی می افتد یا خیر و ما در پاسخ به آنها می گفتیم که اگر پدیده امروز به فرونشست توجه نمی شود. در غیر این صورت در آینده با مرگ سفره های زیرزمینی مواجه خواهیم شد.
این کارشناس حوزه آب با اشاره به تحقیقات محمد شریفی کیا در سال 1392 خاطرنشان کرد: بر اساس یافته های این مطالعات حداکثر میزان فرونشست در یک دوره 110 روزه از اواخر بهار تا پایان تابستان سال 1388 حدود 36 سانتی متر در سال بوده است. .
به گفته وی، بیشترین میزان فرونشست در شمال ورامین در سال 84 17 سانتی متر در سال، در هشتگرد 17 سانتی متر و در کرج 9 سانتی متر در سال بوده است.
بلورچی با بیان اینکه 50 درصد از مساحت های زمین بارندگی سالانه کمتر از 200 میلی متر دارند، تصریح کرد: در این مناطق آبخوان بسیار کم تغذیه می شود و ممکن است صدها و حتی هزاران سال برای تجدید کامل آنها طول بکشد. بنابراین برداشت آب زیرزمینی در این مناطق محدود بوده و از برداشت بی رویه آن جلوگیری می شود.
وی با اشاره به رتبه ایران در بین 180 کشور جهان در حوزه آب، گفت: ایران در شاخص برخورداری از منابع آبی رتبه 50، سرانه منابع آبی رتبه 120 و از نظر یکی از 10 کشور پرمصرف است. از مصرف آب
این فعال حوزه ریسک راهکارهای مقابله با فرونشست را اینگونه بیان کرد:
* کاهش سهم منابع آب زیرزمینی در مجموعه منابع آبی با کاهش برداشت آب از منابع آب زیرزمینی و جایگزینی نیازها از سایر منابع آبی.
* بهره برداری از منابع آب سطحی (داخلی و مرزی) و افزایش سهم آن در مجموعه منابع آب
* استفاده گسترده تر از پساب و آب های غیر متعارف (شیر و شور) به عنوان منابع جدید آب به منظور حفاظت از کیفیت منابع آب تجدیدپذیر (رودخانه ها و آب های زیرزمینی)
* تغذیه مصنوعی با استفاده از آب سیلابی، آب اضافی شبکه های آبیاری، سدها و سدها و مناطق زهکشی شده
* کنترل فرونشست زمین با هدف حفظ آبخوان و جلوگیری از کاهش تخلخل مفید محیط متخلخل.
* انسداد چاه های غیرمجاز و جلوگیری از برداشت بیش از حد
* احیای قنات به عنوان هوشمندترین روش استفاده مسالمت آمیز از آب های زیرزمینی
* حمایت از اجرای الگوی کشت مناسب و طرح آماده سازی زمین با هدف تنظیم نوع و میزان کشت بر اساس پتانسیل آبی منطقه.
* مدیریت مخازن سدها با در نظر گرفتن خصوصیات هیدروژئولوژیکی اراضی پایین دست
* بهره گیری از ارزش واقعی و صرفه جویی آب به عنوان کامل ترین روش کنترل مصرف
* تدوین و تسریع طرح تعادل بخشی و اجرای پروژه های آن به عنوان تنها راهکار علمی و عملی برای کنترل وضعیت سفره های زیرزمینی.
* احیای روشهای محلی برای استفاده بیشتر از آب باران از جمله مخازن، سدها، سدها و یخچالها.
