اورژانس می تواند اولین حلقه نجات جان بسیاری از افراد باشد – خبرگزاری مهر ایران و جهان

به گزارش خبرگزاری مهر، نادر توکلی رئیس دانشگاه علوم پزشکی ایران در مراسم افتتاحیه هجدهمین کنگره ملی فوریت های پزشکی و چهارمین کنگره بین المللی تروما که صبح امروز در مرکز همایش های رازی برگزار شد، ضمن خیرمقدم به رؤسا، اساتید، دانشجویان و کارکنان اورژانس های سراسر کشور، بر اهمیت نقش نظام سلامت تاکید کرد.

وی با تبریک حلول ماه رجب و ولادت با سعادت امام محمد باقر (علیه السلام) ابراز امیدواری کرد که کارکنان نظام سلامت بتوانند راه ائمه اطهار را ادامه دهند و افزود: این کنگره با همت دبیرخانه محترم، انجمن علمی فوریت های پزشکی و مرکز تحقیقات حوادث و آسیب های دانشگاه علوم پزشکی ایران برگزار شد.

رئیس دانشگاه علوم پزشکی ایران با اشاره به تعداد همایش های علمی در کشور گفت: با هدف مدیریت بهتر زمان، انرژی و هزینه ها مقرر شد دو همایش ملی و بین المللی فوریت های پزشکی و تروما به صورت جمعی در قالب یک برنامه چهار روزه برگزار شود. همچنین همایشی در حوزه مدیریت پرستاری اورژانس با توجه به اهمیت نقش پرستاران و ارائه دهندگان خدمات اورژانس همزمان با این کنگره در حال برگزاری است.

توکلی با اشاره به تحولات دوران جدید و حرکت نظام سلامت به سمت رویکردهای دیجیتال، پرستاران، تکنسین های فوریت های پزشکی و نجاتگران هلال احمر را ارائه دهندگان اصلی خدمات بهداشتی و درمانی برشمرد و گفت: این نیروها با وجود کمبودها و شرایط سخت، خدمات مستمر و ارزشمندی را با فداکاری و تعهد به مردم ارائه می کنند.

وی با بیان اینکه انجمن علمی فوریت های پزشکی کشور تقریبا به صورت سالانه این کنگره را برگزار کرده است، افزود: یکی از ویژگی های ممتاز این همایش، برگزاری کارگاه های مهارتی مختلف با حضور اساتید برجسته و پیشکسوتان این حوزه است که ارزش علمی برنامه را به میزان قابل توجهی افزایش داده است.

رئیس دانشگاه علوم پزشکی ایران همچنین با قدردانی از همکاری مستمر سازمان اورژانس کشور گفت: استانداردهای مراقبت در اورژانس پیش بیمارستانی در سال های اخیر ارتقاء چشمگیری داشته است و این دستاورد حاصل تلاش مستمر همکاران در این زمینه است.

توکلی در ادامه سخنان خود به موضوع جدیدی در حوزه فوریت های پزشکی پرداخت و گفت: یکی از موضوعاتی که نیاز به بررسی و سیاست گذاری در سطح کشور دارد، امکان نجات چندین بیمار از طریق یک بیمار در مواقع اورژانسی است. این موضوع در قالب پروتکل «اهدای عضو پس از ایست قلبی» (DCD) در دنیا مطرح شده است و به عنوان مکمل فرآیند متداول اهدای عضو پس از مرگ مغزی (DBD) شناخته می شود.

وی با اشاره به اهمیت این موضوع در کنگره تروما، افزود: بسیاری از بیماران ترومایی دچار ایست قلبی می شوند و در صورت تصمیم گیری به موقع در اورژانس می توان این بیماران را در بازه زمانی مشخص به سمت فرآیند مرگ مغزی هدایت کرد. در این مدل زمان و کیفیت اقدامات توانبخشی نقش تعیین کننده ای دارد.

رئیس دانشگاه علوم پزشکی ایران با تشریح مقوله‌های بین‌المللی اهدای عضو پس از ایست قلبی، گفت: در شرایط کشورمان، تمرکز بر دسته دوم این طبقه‌بندی، یعنی بیمارانی که در بخش‌های اورژانس یا بستری دچار ایست قلبی می‌شوند و احیا ناموفق بوده‌اند، می‌تواند واقع‌بینانه‌ترین و کاربردی‌ترین مسیر باشد.

توکلی تاکید کرد: در این فرآیند نقش متخصصان اورژانس در حفظ پرفیوژن، کاهش زمان بدون جریان خون، مستندسازی و هماهنگی تیمی کاملا کلیدی است و اجرای موفقیت آمیز آن نیازمند تدوین پروتکل های دقیق و هماهنگی بین تیم های درمان، احیا و پیوند است.

وی با اشاره به اجرای موفقیت آمیز نمونه ای از این مدل در کشور گفت: در یکی از پرونده های انجام شده در سال های اخیر پس از کسب رضایت، دو کلیه از بیمار مبتلا به ایست قلبی اهدا و به دو بیمار پیوند زده شد و هر دو گیرنده همچنان پس از گذشت بیش از یک سال از عملکرد مناسب عضو پیوند شده برخوردارند.

رئیس دانشگاه علوم پزشکی ایران در پایان سخنان خود تصریح کرد: فوریت های پزشکی تنها به نجات یک بیمار محدود نمی شود، بلکه در صورت وجود یک سیستم منسجم و هماهنگ می تواند منجر به نجات شبکه ای از جان افراد شود. تعهد اخلاقی، سرعت عمل، هماهنگی تیمی و مسئولیت اجتماعی از ارکان اصلی دستیابی به این هدف در نظام سلامت است.

تجربه بحران ها اورژانس و نظام سلامت کشور را به بلوغ عملیاتی رسانده است

جعفر میادفر رئیس سازمان اورژانس کشور نیز با تبریک حلول ماه رجب، یاد و خاطره جان باختگان زلزله بم را گرامی داشت و با اشاره به مصادف شدن آخرین روز کنگره با سالگرد این حادثه، از زحمات کم نظیر نیروهای امدادی و پزشکی در آن ایام قدردانی کرد.

وی با یادآوری شرایط سخت امدادرسانی در زلزله بم از جمله سرمای شدید و تعداد زیاد مجروحان گفت: در آن روزها شاهد فداکاری و تلاش شبانه روزی نیروهایی بودیم که در سخت ترین شرایط معیشتی به ارائه خدمات حیاتی پرداختند. همچنین یاد و خاطره شهید سرلشکر حاج قاسم سلیمانی و تلاش نیروهای سازماندهی، جداسازی و انتقال مجروحان به استان های مختلف در فرودگاه ها به ویژه فرودگاه مهرآباد زنده بماند.

رئیس سازمان اورژانس کشور با اشاره به راه اندازی تریاژ و تقسیم بندی بیماران در آن زمان در فرودگاه مهرآباد افزود: این تجربیات باعث شد که دولت و مسئولان پس از وقوع زلزله دستخوش تغییرات اساسی شوند و ساختارهایی مانند سازمان مدیریت بحران کشور شکل بگیرد. همزمان رشته فوریت های پزشکی که در حال شکل گیری بود به سرعت توسعه یافت و مراکز اورژانس کشور گسترش یافت.

میادفر تصریح کرد: وزارت بهداشت در نقش حاکمیتی خود و دانشگاه های علوم پزشکی در نقش اجرایی خود با رصد لحظه به لحظه حوادث در سراسر کشور توانستند در هر نقطه ای که حادثه ای رخ دهد به موقع ورود کرده و خدمات بهداشتی و درمانی ارائه کنند. موضوعی که به ویژه در جنگ 12 روزه خود را به خوبی نشان داد.

وی ادامه داد: در آن مقطع، بهورزان از خط مقدم تا بخش های مختلف بیمارستانی حضور موثری در بین مردم داشتند و حتی در برخی موارد شاهد حضور نیروهای بیمارستانی در صحنه و خیابان در کنار همکاران اورژانس 115 بودیم که دستاورد بسیار ارزشمندی محسوب می شود.

رئیس سازمان اورژانس کشور با اشاره به چالش های پیش روی نظام سلامت گفت: یکی از نگرانی های جدی، بار بالای حوادث و تبعات ماندگار آن برای هموطنان است که هزینه های سنگینی را بر خانواده ها و نظام سلامت تحمیل می کند. از سوی دیگر، سالمندی جمعیت کشور چالش مهم و پرهزینه ای است که ارائه خدمات به سالمندان را دشوارتر کرده و نیازمند توسعه سریع زیرساخت ها، بخش های ویژه و ظرفیت های درمانی است.

میادفر تاکید کرد: نظام سلامت با محدودیت بودجه مواجه است اما باید به گونه ای برنامه ریزی شود که به عقب ماندگی سلامت مردم منجر نشود و بتوانیم کاهش مرگ و میر و عوارض بیماری ها را با افتخار به عنوان دستاوردهای خود معرفی کنیم.

وی با تاکید بر نقش مسئولیت اجتماعی در حوزه سلامت گفت: بیشترین تصادفات و ایست قلبی در خارج از بیمارستان و عمدتا در منزل اتفاق می افتد و این در حالی است که سطح تحصیلات عمومی احیای پایه در جامعه کمتر از 10 درصد است. در چنین شرایطی افرادی که اولین تماس را با بیمار دارند مانند اعضای خانواده نقش تعیین کننده ای در نجات جان بیماران دارند.

رئیس سازمان اورژانس کشور افزود: آموزش عمومی احیای اولیه، بازکردن راه هوایی و اقدامات اساسی می تواند جان بسیاری از بیماران را تا رسیدن اورژانس نجات دهد و لازم است این موضوع در برنامه های ملی و بیانیه پایانی کنگره به طور جدی مورد توجه قرار گیرد.

میادفر در پایان ابراز امیدواری کرد با تمرکز بر آموزش همگانی، مدیریت بحران و توسعه اورژانس بتوان گام های موثری در کاهش مرگ و میر و ارتقای سلامت جامعه برداشت.