سلامت جو، دارو به عنوان یک محصول استراتژیک در نظام سلامت دنیا از اهمیت ویژه ای برخوردار است. به طوری که اگر کمبود مواد مخدر در جامعه ای از مرز بحران عبور کند می تواند تبعات اجتماعی و سیاسی داشته باشد. بنابراین دولت ها سعی می کنند بازار دارو را ثابت نگه دارند.
در روزهای اخیر و در آستانه ورود به فصل زمستان و سه ماه پایانی سال، فعالان صنعت داروسازی کشور با توجه به بروز کمبود دارو و مشکلاتی که می تواند به دنبال داشته باشد؛ آنها هشدار داده اند و از دولت خواسته اند تا فعالان زنجیره تامین دارو را قبل از درگیر شدن در زمستان سخت دارویی نگران خارجی ها کند.
زنجیره تامین دارو شامل کارخانههای تولیدکننده مواد فعال دارویی، شرکتهای تولید محصول نهایی، شرکتهای توزیع و پخش دارو و در نهایت داروخانهها و در صورت ایجاد اختلال در مسیر این زنجیره؛ وضعیت تامین دارو مشکل ساز خواهد شد. بنابراین اینطور نیست که بخواهیم فقط به فکر تولیدکنندگان مواد اولیه دارویی باشیم یا بخواهیم مشکلات داروخانه ها را جدا از سایر حلقه های زنجیره بررسی کنیم.
در شرایط فعلی آخرین پرداختی بیمه پایه به داروخانه ها مربوط به مطالبات تیر 1404 است و همچنان از پرداخت ماه های مرداد، شهریور، مهر، آبان و آذر است. خبری نیست.
شهرام کلانتری داسانیسی، رئیس انجمن داروسازان ایران با اشاره به سهم 70 درصدی داروخانه های بخش خصوصی کشور در توزیع دارو، گفت: مطالبات داروخانه های خصوصی از سازمان تامین اجتماعی 10 درصد است.
این در حالی است که شرکت های پخش دارو 157 مدعی دارو دارند و این تاخیر در پرداخت مطالبات زنجیره را با مشکل مواجه کرده است.
سیدابراهیم هاشمی رئیس هیئت مدیره انجمن پخش دارو و مکمل گفت: در شرایط مالی بسیار سختی قرار داریم که کل زنجیره تامین دارو را در بر می گیرد.
بر اساس اعلام اکبر عبداللهی اصل، مدیرکل دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو در حال حاضر 21 داروی بیمارستانی کمبود داریم و نداریم. همچنین 195 قلم دارو برای کمتر از یک ماه، 360 قلم برای کمتر از دو ماه و 270 قلم برای کمتر از سه ماه موجود است که می تواند خطرناک باشد.
موضوع تقاضای زنجیره تامین دارو می تواند چالش برانگیزترین معضل تامین دارو باشد و در صورت تداوم این وضعیت باید منتظر زمستان سخت دارویی باشیم.
مهدی پیرصالحی، رئیس سازمان غذا و دارو گفت: کمبود ارز و تاخیر در تخصیص منابع، بخش قابل توجهی از ظرفیت مدیریتی سازمان غذا و دارو را به سمت پیگیری مطالبات معوق بانک مرکزی و بیمه ها سوق داده و عدم پرداخت مطالبات، جریان مالی شرکت های پخش و داروخانه ها را مختل کرده است.
وی با اشاره به ارائه ارز ترجیحی افزود: از 3.5 میلیارد دلار ارز ترجیحی که باید تا آذرماه تخصیص می یافت، تنها یک میلیارد و 900 میلیون دلار آن پرداخت شده و از این میزان 700 میلیون دلار هنوز واریز نشده است. به این ترتیب تنها یک میلیارد و 200 میلیون دلار ارز به خارج از کشور منتقل شده است در حالی که تا این زمان باید حداقل 2.5 میلیارد دلار تخصیص داده می شد.
رئیس سازمان غذا و دارو گفت: اخیرا بخشنامه ای از سوی دولت ابلاغ شد که ارز ترجیحی دارو و تجهیزات از 3.5 میلیارد دلار به 2.9 میلیارد دلار کاهش یافت. این در حالی است که 600 میلیون دلار کاهش یافته به ارز توافقی اضافه نشده است.
با توجه به نگرانی فعالان زنجیره تامین دارو و مدیران سازمان غذا و دارو از وضعیت بازار دارویی کشور در سه ماه پایانی سال، انتظار می رود زمستان سخت دارویی در پیش داشته باشیم. در این میان افزایش قیمت اقلام دارویی چالش دیگری است که مصرف کنندگان مواد مخدر را تهدید می کند. چون اگر قرار باشد دارو را افزایش دهد، بیمه ها عقب می مانند. این بیمار است که باید از جیب خود هزینه کند و متأسفانه بسیاری از اقشار جامعه برای تهیه دارو مشکل دارند.
