آلرژی یا اثرات آلودگی هوا؛ چگونه بفهمیم کدام یک را داریم؟

به گزارش خبرآنلاین، آلودگی هوا به دلیل ذرات فراوانی که دارد (ذرات معلق، فلزات سنگین، دی اکسید کربن، دی اکسید نیتروژن و…)، می تواند باعث بروز و تشدید بسیاری از بیماری ها شود. یکی از این بیماری ها که با آلودگی هوا مرتبط است آلرژی است.

همشهری در خبری نوشت: با افزایش شهرنشینی و صنعتی شدن آلودگی هوا افزایش یافته است. به همین ترتیب، موارد آلرژی به آلودگی هوا نیز افزایش یافته است. مطالعات نشان داده است که آلودگی هوا به تنهایی باعث ایجاد رینیت آلرژیک (آلرژی بینی) در 40 درصد از جمعیت جهان می شود.

ارتباط بین آلودگی هوا و آلرژی

اما سوال اینجاست که آیا آلودگی می تواند منجر به آلرژی شود؟ آیا این بدان معناست که فردی که آلرژی ندارد ممکن است به این بیماری ها مبتلا شود؟ به گفته کارشناسان، آلودگی هوا نمی تواند مستقیماً عامل ایجاد آلرژی باشد، اما می تواند به طور غیرمستقیم با افزایش التهاب و آسیب به دستگاه تنفسی، آلرژی را ایجاد یا تشدید کند. البته افرادی که سابقه خانوادگی آلرژی دارند بیشتر در معرض اثرات منفی آلودگی هوا هستند.

دکتر محمدحسن بمانیان متخصص آلرژی و دبیر انجمن آسم و آلرژی ایران در گفتگو با همشهری آنلاین. وی در پاسخ به این سوال که آیا می توان از آلودگی هوا به عنوان یکی از عوامل ایجاد آلرژی نام برد، می گوید: آلودگی هوا نمی تواند عامل ایجاد آلرژی باشد و تاثیری در بروز آن ندارد. از آنجایی که آلرژی یک مکانیسم سیستم ایمنی در برابر عوامل محیطی است، آلاینده ها با مکانیسمی غیر از درگیری سیستم ایمنی، سیستم تنفسی، پوست و چشم را تحریک می کنند و علائمی مشابه علائم آلرژی ایجاد می کنند.

دکتر بامانیان در ادامه توضیح می دهد: یعنی ممکن است فردی آلرژی نداشته باشد اما آلودگی هوا باعث سوزش بینی، گرفتگی بینی، سوزش چشم، قرمزی چشم، سردرد، بی حالی، خستگی، گلودرد، سرفه های تحریک کننده و خشک می شود. خیلی وقت ها انسان نمی داند علائمی که تجربه کرده مربوط به آلرژی است یا آلاینده ها باعث این تحریکات شده است!

به گفته این متخصص آلرژی، کسانی که تنها به دلیل آلودگی هوا دچار سوزش چشم و سوزش بینی و سایر علائم ذکر شده می شوند، معمولاً داروهای آلرژی روی آنها تأثیر خوبی ندارند. دلیلش هم این است که حساسیت ندارند و علائمی که در خودشان می بینند فقط ناشی از آلودگی هواست. با کاهش این آلودگی، علائم نیز ناپدید خواهند شد. این افراد ممکن است با دارو تا حدودی بهبود پیدا کنند، اما راه بهبودی کامل، دوری از محیط آلوده و تنفس هوای تازه است.

هوای آلوده چگونه آلرژی را تشدید می کند؟

اما آلودگی هوا می تواند آلرژی را در افراد مبتلا به آلرژی تشدید کند. دکتر بامانیان این را می گوید و در این باره توضیح می دهد: در فصول سرد سال به دلیل تغییرات جوی و وارونگی دما، ذرات معلق به سطح زمین فرود می آیند و آلرژن ها به هم متصل می شوند و باعث تشدید علائم آلرژی در افراد می شوند. یعنی اگر فرد مبتلا در فصول قبل فقط به گرده های گیاه حساسیت داشت، در فصول سرد، گرده ها علاوه بر آلاینده ها، شدت علائم آلرژی را در او افزایش می دهند. بنابراین، آلودگی هوا نمی تواند یکی از عوامل ایجاد آلرژی باشد، اما می تواند آن را در افراد مبتلا تشدید کند.

به گفته این متخصص آلرژی، آلاینده ها و ذرات معلق در هوا مانند ذرات سرب، اکسید گوگرد و سایر فلزات سنگین موجود در هوا می توانند به مواد حساسیت زا مانند گرده گیاهان متصل شوند و اتصال آنها قدرت حساسیت زایی آنها را افزایش می دهد.

نقش آلودگی هوا در ایجاد آلرژی ادعای بزرگی است

اگرچه آلودگی هوا تأثیر مستقیمی بر رینیت آلرژیک ندارد، اما می تواند تأثیر جدی بر رینیت آلرژیک داشته باشد و علائم این بیماری را تشدید کند. رینیت آلرژیک گاهی آنقدر آزاردهنده می شود که به طور مستقیم بر سلامت جسم و روان تأثیر می گذارد. برخی از افرادی که به آلودگی هوا حساسیت دارند در روزهای آلوده با علائمی مانند خارش، سوزش گلو، آبریزش بینی، عطسه و آبریزش چشم مواجه می شوند و بسیار آزرده و مضطرب هستند.

دکتر سید احمد طباطبایی، فوق تخصص بیماری های ریوی کودکان در این خصوص به همشهری آنلاین می گوید: شاید ادعای بزرگی باشد که آلودگی هوا باعث ایجاد آلرژی در کودک می شود، اما یکی از مواردی که آلرژی را در افرادی که این آلرژی را دارند تشدید می کند، آلودگی هوا است.

هوای آلوده یک عامل اشتعال است

آسم و آلرژی بیماری های مزمنی هستند که میلیون ها نفر را در جهان تحت تاثیر قرار می دهند. شیوع این بیماری ها در تمام دنیا و ایران رو به افزایش است البته یکی از دلایل این افزایش آلودگی هواست.

دکتر سید علیرضا مهدویانی متخصص آلرژی و آسم و استاد دانشگاه به همشهری آنلاین می گوید: آلودگی هوا و همچنین دلایلی مانند سبک زندگی مدرن، ساختمان ها و مواد شیمیایی مورد استفاده در ساخت و ساز، تغییرات آب و هوا و بسیاری از عوامل دیگر عامل این مشکل هستند.

دکتر مهدویانی می گوید: البته آلودگی هوا عامل ایجاد آلرژی نیست. بلکه یک عامل التهابی است که می تواند آلرژی را در برخی افراد تشدید کند.

این متخصص آلرژی درباره ارتباط آلودگی هوا با بیماری هایی مانند آلرژی و آسم می گوید: آسم و آلرژی بیماری های مزمنی هستند که با دوره های حمله و بهبودی همراه هستند. این حملات در اثر عوامل تحریک کننده یا حساس کننده یا التهابی ایجاد می شوند. مهم ترین عواملی که باعث ایجاد آلرژی می شوند آلودگی هوا، تغییرات آب و هوا، آلرژن ها، عفونت های تنفسی ویروسی، دود سیگار، بوی تند، مصرف برخی داروها و حتی استرس و فشار روحی هستند.

این استاد دانشگاه می افزاید: در این مجموعه عوامل محرک، آلاینده های هوا مانند ذرات متصاعد شده از اگزوز خودروها، گازها، ذرات معلق و سایر آلاینده ها می توانند مجاری هوایی را تحریک کنند.

۲۳۳۲۱۷