آرتروز، شایعترین بیماری مزمن مفاصل
به گزارش گروه سلامت و درمان خبرگزاری سلامت (تابنا)، دکتر علیرضا موسویان با اشاره به اینکه آرتروز ریشه در فرهنگ، تغذیه و سبک زندگی ایرانیان دارد، گفت: سبک زندگی ایرانی مانند نشستن روی دو زانو و چهار زانو، استفاده بیشتر از راه پله به جای آسانسور، نداشتن برنامه ورزشی طولانی مدت و پایدار به ویژه ورزش های آبی، استفاده از توالت های ایرانی و استفاده کمتر از مواد غضروف ساز مانند آووکادو، سویا و برخی ماهی ها در ابتلا به این بیماری موثر است.
وی ادامه داد: در مفاصل سالم ماده ای شبیه به لاستیک به نام غضروف انتهای هر استخوان را می پوشاند. غضروف یک سطح صاف و لغزنده را برای حرکات مفاصل فراهم می کند و مانند یک بالشتک بین استخوان ها قرار می گیرد. در ورم مفاصل غضروف ها شکسته می شوند و این باعث اختلال در حرکت مفاصل و درد و تورم می شود.
دکتر موسویان با بیان اینکه با گذشت زمان و وخامت آرتروز ممکن است استخوان ها بشکند و ساختارهایی به نام خار استخوانی ایجاد شود، گفت: تکه های استخوان یا غضروف ممکن است جدا شده و در اطراف مفصل شناور شوند و فرآیند التهابی در بدن ایجاد شود. . پروتئین هایی به نام سیتوکین ها و آنزیم های تولید شده باعث آسیب بیشتر به غضروف می شوند. در مراحل پایانی آرتروز غضروف ها از بین رفته و استخوان ها به هم کشیده می شوند که باعث آسیب و درد بیشتر می شود.
وی با بیان اینکه اگرچه آرتروز در هر سنی ممکن است بروز کند، اما شیوع آن در افراد بالای 65 سال بیشتر است، گفت: از جمله عوامل خطر شایع در این زمینه می توان به افزایش سن، چاقی، سابقه آسیب مفاصل، استفاده زیاد از مفاصل، ضعف عضلات ران و استعداد ژنتیکی.
دانشیار دانشگاه علوم پزشکی مشهد با بیان اینکه علائم آرتریت بسته به مفاصل درگیر و شدت بیماری متفاوت است، گفت: وی بیان کرد: علامت شایع آرتروز در افراد، درد و خشکی مفاصل به ویژه در هنگام صبح یا بعد از استراحت است. مفاصل آسیب دیده ممکن است متورم شوند، به ویژه پس از فعالیت طولانی مدت. و این علائم بهجای اینکه ناگهانی ظاهر شوند، به مرور زمان جمع میشوند.
وی تصریح کرد: احساس درد و خشکی در مفصل پس از فعالیت یا استفاده زیاد از مفاصل به ویژه در ناحیه ران و زانو و کمر، محدودیت دامنه حرکتی مفاصل، ایجاد صدا در هنگام خم شدن مفاصل، تورم خفیف در اطراف مفصل و درد که پس از فعالیت یا در پایان روز بدتر می شود از جمله علائم این بیماری است.
زانو درد و اضافه وزن!
دکتر موسویان با بیان اینکه درد زانو یا ران منجر به بی تحرکی یا کندی فرد و در نهایت چاقی و اضافه وزن می شود، افزود: اضافه وزن یا چاقی منجر به بروز دیابت و بیماری قلبی و افزایش فشار خون می شود. در افراد مبتلا به آرتریت 30 درصد بیشتر است و خطر شکستگی استخوان در آنها 20 درصد بیشتر از افراد سالم است.
بر اساس اطلاعیه وزارت بهداشت، وی تاکید کرد: مبتلایان به آرتروز دارای عوامل خطری مانند کاهش عملکرد و ضعف عضلانی و مشکلات تعادلی هستند که احتمال افتادن در آنها را افزایش می دهد. همچنین، عوارض جانبی داروهای تجویز شده برای تسکین درد ممکن است به زمین خوردن کمک کند. آرام بخش های خواب آور ممکن است باعث سرگیجه و عدم تعادل شوند.
دکتر موسویان به عوامل موثر در ابتلا به آرتروز اشاره کرد و گفت: اثرات ژنتیکی در اختلال کلاژن سازی، اضافه وزن، آسیب و استفاده بیش از حد از مفاصل، بیماری های استخوان و مفاصل مانند روماتیسم و اختلالات متابولیکی خاص مانند هموکروماتوز یا آکرومگالی از جمله عوامل هستند. در آرتروز موثر است.