به گزارش گروه بهداشت و درمان خبرگزاری سلامت (تابنا)، دکتر مریم میری قلعه نویی – دانشیار گروه نفرولوژی دانشگاه علوم پزشکی مشهد با اشاره به عملکردی بودن کلیه و ضرورت فعالیت آن در ساختار کلی بدن انسان، بیان کرد: کلیه یکی از اعضای حیاتی بدن است. و هر فرد در حالت طبیعی کلیه هایی به طول 10 سانتی متر، عرض 6 سانتی متر و ضخامت 4 سانتی متر دارد. محل قرارگیری کلیه ها معمولا پشت شکم، در دو طرف ستون فقرات و دنده های انتهایی است که از آنها محافظت می کند.
وی افزود: وزن کلیه ها به طور کلی بین 150 تا 170 گرم است و بسته به جثه افراد می تواند بزرگتر یا کوچکتر باشد. اندازه و عملکرد کلیه ها در مردان و زنان یکسان است، اما از آنجایی که مردان بزرگتر هستند، ممکن است کلیه آنها کمی بزرگتر از زنان باشد.
عملکرد کلیه در پاکسازی بدن
میری بیان کرد: کلیه ها در دفع مواد زائد بدن و تنظیم آب و الکترولیت هایی مانند سدیم و پتاسیم که برای بدن حیاتی هستند نقش مهمی دارند و حتی در تولید گلبول های قرمز، استخوان نقش دارند. متابولیسم و کنترل فشار خون اندام مهم بدن را می توان به دو دسته نارسایی حاد و مزمن کلیه تقسیم کرد.
بیماری هایی که باعث نارسایی کلیه می شوند
وی با بیان اینکه بیماری های فشار خون مقاوم به درمان، عفونت های ادراری، سنگ های مکرر ادرار و دفع پروتئین و مصرف برخی داروها باعث نارسایی کلیه می شود، ادامه داد: در این بیماری ها نارسایی کلیه و عوارض آن بسیار مهم است و در صورت عدم درمان منجر به خواهد مرد
دانشیار گروه نفرولوژی دانشگاه علوم پزشکی مشهد خاطرنشان کرد: نارسایی حاد کلیه معمولاً زمانی رخ می دهد که فرد دچار اسهال و استفراغ شدید، افت شدید فشار خون و همچنین عفونت سیستمیک یا خونریزی شدید شود. نارسایی مزمن کلیه نیز یک بیماری خاموش است و ممکن است فرد سال ها به آن مبتلا باشد اما از آن اطلاعی نداشته باشد. این بیماری در برخی افراد از جمله افراد دیابتی، فشار خون بالا، سابقه خانوادگی نارسایی کلیه، دیابت و فشار خون، افراد چاق با توده بدنی بیش از 35 سال، اختلالات مادرزادی در سیستم ادراری و افراد سیگاری دیده می شود.
علائم هشدار دهنده در نارسایی مزمن کلیه
وی در خصوص علائم هشدار دهنده نارسایی مزمن کلیه گفت: احساس ضعف و خستگی، کم خونی، دردهای عضلانی و استخوانی و گرفتگی عضلات و در مراحل پیشرفته تر، بی اشتهایی، حالت تهوع، استفراغ، خارش و فشار خون بالا از علائم هشداردهنده است. نارسایی مزمن کلیه این بیماری درمانی ندارد و تنها اقدامی که می توان در رابطه با آن انجام داد جلوگیری از رسیدن به مرحله نهایی بیماری (که غیرقابل برگشت است) است.
راه های پیشگیری از نارسایی کلیه
میری در خصوص پیشگیری از نارسایی کلیه گفت: تغییر سبک زندگی، درمان به موقع و مراجعه مکرر به پزشک، ورزش منظم 150 دقیقه ای هوازی و فعالیت های روزانه برای کنترل فشار خون، قند خون و حتی کاهش وزن می تواند از نارسایی کلیه جلوگیری کند. کمک می کند.
اهمیت نوشیدن آب کافی در پیشگیری از نارسایی کلیه
وی بیان کرد: همچنین پیاده روی تند، پنج روز در هفته به مدت 30 دقیقه، استفاده از میوه و سبزی، مصرف غذای تازه و گوشت، پرهیز از مصرف غذاهای چرب، شیرینی جات و نوشیدن روزانه دو تا سه لیتر آب سالم (این میزان در فصل تابستان به دلیل تعریق بیشتر بدن افزایش می یابد) می تواند در این زمینه مفید باشد.
دانشیار گروه نفرولوژی دانشگاه علوم پزشکی مشهد خاطرنشان کرد: ترک سیگار یکی از راه های پیشگیری از نارسایی مزمن کلیه و همچنین خودداری از مصرف خودسرانه داروهای غیراستروئیدی مانند ژلوفن، دیکلوفناک، ناپروکسن، ایندومتاسین و حتی نوافن محسوب می شود. . مصرف محدود نمک به ویژه در افراد مبتلا به فشار خون بالا و مشکلات کلیوی و افراد بالای 40 سال مورد تاکید است.
اهمیت تشخیص به موقع نارسایی مزمن کلیه
بر اساس اعلام وزارت بهداشت، میری، انجام آزمایش های آزمایشگاهی سلامت کلیه در افراد مبتلا به فشار خون، دیابت و عوامل خطر، از الزامات عنوان است و تصریح کرد: بهتر است افراد دیابتی بررسی کنند. هر سه ماه یکبار علاوه بر فشار خون، آزمایش آنالیز ادرار (که یک آزمایش ارزان و در دسترس است) انجام می شود تا به محض مشاهده پروتئین در ادرار که نشان دهنده ابتلای فرد به نارسایی کلیه است، اقدامات درمانی و پیشگیرانه انجام شود. گرفته شده است.
وی گفت: در افراد مبتلا به فشار خون باید سالانه ارزیابی کراتینین خون و آزمایش ادرار انجام شود. همچنین توصیه می شود که همه افراد بالای 40 سال آزمایش عملکرد کلیه و اندازه گیری فشار خون سالانه داشته باشند.
