به گزارش خبرگزاری مهر، شهرام توفیقی دبیر انجمن علمی مدیریت سلامت ایران در سخنانی درباره «چربی خون بالا، دشمن خاموش رگ ها» صحبت کرد و با اشاره به اهمیت عوامل رفتاری و محیطی در این زمینه گفت: در بسیاری از موارد افزایش چربی خون نتیجه تغذیه، کم تحرکی و استرس مزمن است و تنها به ژنتیک یا ژنتیک محدود نمی شود.
وی با توضیح علمی ساختار چربی های بدن افزود: وقتی صحبت از چربی می شود، منظور مجموعه ای از مواد شامل تری گلیسیرید و کلسترول است. اکثر این مواد به طور طبیعی توسط بدن ساخته می شوند و نیازی به ورود مقادیر زیاد از منابع خارجی به بدن نیست.
توفیقی تاکید کرد: کبد ارگان اصلی تولید کلسترول است و اگر تولید آن بیشتر از حد طبیعی باشد مقداری از این چربی ها روی دیواره رگ ها رسوب کرده و به تدریج مسیر جریان خون را باریک می کند.
وی افزود: اگر کلسترول خوب یعنی HDL به اندازه کافی برای حذف کلسترول بد یا LDL از شریان ها نباشد، این ذرات به هم می چسبند و پلاک های چربی ایجاد می کنند. درست مثل زباله هایی که در آب جمع می شوند و راه را می بندند.
این کارشناس سلامت در تشریح عوامل افزایش چربی خون گفت: استرس های شغلی و روزانه، آلودگی هوا، استفاده از غذاهای فرآوری شده مانند سوسیس و کالباس و مصرف بی رویه قند از دلایل مهم افزایش چربی خون است.
وی افزود: بدن انسان ظرفیت محدودی دارد. وقتی سبک زندگی ما مملو از اضطراب، کم تحرکی و غذاهای آماده است، کبد ابتدا درگیر سم زدایی از آلاینده ها می شود و دیگر توانایی تنظیم چربی خون را ندارد.
توفیقی درباره نقش قند در بروز چربی خون گفت: در حالی که بسیاری فکر می کنند فقط چربی مضر است، باید گفت که مصرف بیش از حد قند نیز به همان اندازه خطرناک است، زیرا قند اضافی در بدن به چربی تبدیل می شود.
دبیر انجمن علمی مدیریت سلامت ایران ادامه داد: این فرآیند با تحریک لوزالمعده و ایجاد التهاب در لوزالمعده (پانکراتیت) حتی می تواند باعث اختلال در ترشح انسولین و افزایش قند خون شود که خود یک چرخه معیوب بین دیابت و چربی خون ایجاد می کند.
توفیقی تصریح کرد: افزایش چربی خون مختص سالمندان نیست. امروزه نوجوانان و حتی کودکان به دلیل مصرف زیاد چیپس، پفک، شکلات و نوشابه، سطح تری گلیسیرید بالایی دارند. متأسفانه حملات قلبی در سنین پایین در حال افزایش است.
وی با بیان اینکه ملاک اصلی سلامت متابولیک وزن کل بدن نیست بلکه دور شکم است، خاطرنشان کرد: چربی شکمی شاخص مهمی برای خطر ابتلا به بیماری های قلبی است و افراد باید بعد از مشورت با پزشک اندازه مناسب آن را بشناسند.
توفیقی یکی از مهم ترین درمان ها را «بازنگری در سبک زندگی مدرن» دانست و گفت: در شرایط امروزی که همه کارها به کمک دستگاه های کنترل از راه دور انجام می شود، میزان تحرک بدنی به شدت کاهش یافته است. حتی روشن یا خاموش کردن تلویزیون یا چراغ اتاق با ریموت کنترل انجام می شود و همین چند مرحله ساده که برداشته می شود در دراز مدت بر سلامتی تاثیر منفی می گذارد.
وی افزود: طبق مطالعات انجام شده تنها جایگزینی رفتارهای فعال روزانه می تواند احتمال چاقی را در کودکان هشت درصد کاهش دهد.
به گفته وی، استفاده مداوم از تلفن همراه و شبکه های اجتماعی علاوه بر کاهش فعالیت بدنی، باعث افزایش سطح استرس، اضطراب و بی خوابی می شود. وی تصریح کرد: نور صفحه موبایل، میدان های الکترومغناطیسی و گرمای باتری همگی می توانند خواب و سیستم عصبی را مختل کنند. خواب خوب باید در محیطی تاریک و دور از وسایل الکترونیکی باشد.
توفیقی درباره راهکارهای تغذیه ای برای مقابله با چربی خون گفت: اصلاح الگوی غذایی باید از دوران کودکی و در نهادهایی مانند خانواده و مدرسه شروع شود. مسئولان آموزش و پرورش به تامین غذای سالم برای دانش آموزان توجه کنند. مصرف غذاهای طبیعی، استفاده از سبزیجات تازه و پرهیز از غذاهای فرآوری شده از اصول اولیه تغذیه سالم است.
وی افزود: توصیه می شود سبزی جانشین اصلی وعده های غذایی روزانه باشد; میوه ها نیست، زیرا برخی از میوه ها قند زیادی دارند. سبزیجات با داشتن فیبر زیاد به کاهش جذب چربی و تنظیم قند خون کمک می کنند.
این متخصص درباره انتخاب منابع پروتئینی گفت: گوشت شتر و بز به دلیل داشتن چربی و کلسترول کم می تواند گزینه مناسبی باشد ضمن اینکه مصرف گوشت گوسفند باید به حداقل برسد. همچنین توصیه می شود دو یا سه بار در هفته ماهی را در برنامه غذایی قرار دهید.
توفیقی ورزش منظم را جزء لاینفک کنترل چربی خون دانست و افزود: حداقل سه بار در هفته بیست دقیقه فعالیت بدنی ملایم مانند پیاده روی برای حفظ سلامت قلب و عروق مفید است. کسانی که محدودیت دارند باید با مشورت پزشک نوع و شدت فعالیت خود را انتخاب کنند.
وی درباره مصرف مکمل های دارویی توضیح داد: ویتامین B3 (نیاسین) و اسیدهای چرب امگا 3 از جمله مکمل های موثر در کنترل چربی خون هستند. در شرایط فعلی که هوا و مواد غذایی آلوده به ویژه برای افراد بالای 55 سال است مصرف منظم آنها توصیه می شود.
این پزشک فارماکولوژیست در گفت و گو با رادیو دیاسپورا با اشاره به نقش استرس روحی در افزایش چربی و قند خون خاطرنشان کرد: در کنار تغذیه و ورزش، ذهن آرام و خواب کافی کلید سلامت متابولیک است. پیشرفت های دنیای مدرن، اگر با آگاهی و تعادل همراه نباشد، خاموش ترین دشمن رگ های درون ما را فعال می کند.
