فشار بیمار برای تجویز آنتی بیوتیک؛ چالش جدی نظام سلامت – خبرگزاری مهر ایران و جهان

قباد مرادی، رئیس مرکز مدیریت بیماری های واگیر وزارت بهداشت در گفتگو با خبرنگار مهر، نسبت به رشد سریع مقاومت دارویی در کشور هشدار داد و تاکید کرد: این پدیده در حال تبدیل شدن به یکی از مهم ترین تهدیدات بهداشتی در منطقه است.

مرادی با اشاره به اینکه مقاومت میکروبی در دنیا به ویژه در منطقه مدیترانه شرقی به سرعت در حال افزایش است، گفت: زمانی که فردی به عفونت باکتریایی، ویروسی یا قارچی مبتلا می شود تنها راه مقابله با آن استفاده از دارو است. کشف آنتی بیوتیک ها منجر به کنترل قابل توجه بیماری های عفونی شد، اما استفاده بیش از حد و خودسرانه این داروها برخی از میکروب ها را در برابر آنها مقاوم کرده است.

وی با بیان اینکه مقاومت میکروبی خطر بازگشت به دوران قبل از آنتی بیوتیک را ایجاد کرده است، افزود: اگر میکروبی ایجاد شود که به همه آنتی بیوتیک ها مقاوم باشد، درمان کاملا غیرممکن می شود و ممکن است فرد به دلیل یک عفونت ساده جان خود را از دست بدهد و این دقیقاً دغدغه جدی امروز نظام سلامت است.

اقدامات وزارت بهداشت در کنترل مقاومت میکروبی

مرادی در تشریح اقدامات وزارت بهداشت برای کنترل این بحران گفت: مهم ترین قسمت کار آگاهی عمومی است. برگزاری هفته مقاومت میکروبی بخشی از این سیاست اطلاع رسانی است تا مردم از خطرات مصرف بی رویه آنتی بیوتیک ها مطلع شوند.

وی سه محور اصلی برنامه وزارت بهداشت را اینگونه تشریح کرد و گفت: افزایش آگاهی عمومی در خصوص مصرف صحیح آنتی بیوتیک ها، پایش میکروب ها و بررسی مقاومت آنها در برابر آنتی بیوتیک های مختلف و کنترل جدی مصرف آنتی بیوتیک ها به ویژه مصرف خودسرانه و تجویز غیرضروری.

به گفته مرادی، یکی از مهمترین چالش های کشور مصرف بی رویه آنتی بیوتیک ها بدون نیاز واقعی و فشار بیماران برای دریافت این داروها است.

مقایسه با کشورهای توسعه یافته؛ قوانین سختگیرانه برای تجویز آنتی بیوتیک

رئیس مرکز مدیریت بیماری های واگیر با اشاره به تجربه کشورهای پیشرفته گفت: در بسیاری از کشورهای پیشرفته مصرف آنتی بیوتیک بدون نسخه کاملاً ممنوع است و پزشکان تنها زمانی مجاز به تجویز آنتی بیوتیک هستند که دلیل مشخصی وجود داشته باشد و گاهی تا زمانی که کشت میکروبی انجام نشود، اجازه تجویز آنتی بیوتیک را ندارند.

وی افزود: تسطیح دارو در برخی کشورها اجرا می شود; به این ترتیب برخی از آنتی بیوتیک ها توسط پزشک عمومی قابل تجویز است اما برخی دیگر تنها با نظر متخصص عفونی قابل تجویز است.

مرادی در ادامه خاطرنشان کرد: در کشور ما قوانینی وجود دارد اما به طور کامل اجرا نمی شود. ما همچنان شاهد تمایل بالای بیماران برای دریافت آنتی بیوتیک و فشار بر پزشکان هستیم. در حالی که بسیاری از بیماری ها، از جمله سرماخوردگی، با آنتی بیوتیک بهبود نمی یابند.

همه گروه های سنی در معرض خطر هستند

وی درباره کودکان نیز گفت: مقاومت میکروبی محدود به گروه سنی خاصی نیست و همه افراد از کودکان تا سالمندان در معرض عواقب آن هستند. وظیفه ما کنترل مصرف و افزایش آگاهی در سطح جامعه است.