مقاومت آنتی بیوتیکی؛ تهدیدی برای سلامت و ایمنی درمان بیماران

پوریا عادلی در گفت و گو با خبرنگار ایمنا در خصوص علل مقاومت آنتی بیوتیکی و عوارض آن و با بیان اینکه مقاومت آنتی بیوتیکی یکی از چالش های روزافزون نظام سلامت است که اثرات قابل توجهی در روند درمان بیماران سرطانی دارد، اظهار کرد: مقاومت آنتی بیوتیکی زمانی رخ می دهد که باکتری ها توانایی خنثی سازی اثر داروها را داشته باشند. ضد میکروبی و درمانهای استاندارد اثربخشی گذشته خود را از دست میدهند، در چنین شرایطی، حتی عفونتهای رایج نیز میتواند برای بیماران پرخطر تهدید کننده زندگی باشد.
وی با اشاره به افزایش احتمال عفونت در بیماران سرطانی و بیان اینکه بیماران سرطانی به دلیل ماهیت بیماری و درمان های تهاجمی مانند شیمی درمانی و رادیوتراپی اغلب با درجات مختلفی از نقص ایمنی مواجه خواهند شد، افزود: کاهش عملکرد سیستم ایمنی در این بیماران احتمال ابتلا به عفونت های باکتریایی، قارچی و ویروسی را افزایش می دهد و کنترل این عفونت ها را پیچیده تر می کند.
متخصص انکولوژی رادیوتراپی و عضو هیئت مدیره انجمن علمی رادیو انکولوژی ایران با اشاره به اینکه آنتی بیوتیک ها در این شرایط نقش حیاتی دارند و معمولاً اولین خط دفاعی در مدیریت عفونت های مربوط به نوتروپنی استفاده می شود، تصریح کرد: زمانی که باکتری ها به این داروها مقاوم می شوند، سرعت پیشرفت عفونت افزایش می یابد و فرصت مداخله درمانی کاهش می یابد و در نتیجه احتمال ابتلا به عفونت کاهش می یابد. سپسیسشوک و سایر عوارض تهدید کننده زندگی افزایش می یابد.
پیامدهای مقاومت آنتی بیوتیکی در بیماران سرطانی تنها به عوارض پزشکی محدود نمی شود/ چه عواملی باعث مقاومت آنتی بیوتیکی می شود؟
عادلی با بیان اینکه عواقب مقاومت آنتی بیوتیکی در بیماران سرطانی تنها به عوارض پزشکی محدود نمی شود و می تواند پیامدهای منفی دیگری نیز داشته باشد، ادامه داد: این پدیده می تواند ادامه درمان های ضد سرطانی را به تاخیر بیاندازد، نیاز به بستری طولانی تری داشته باشد، هزینه های درمانی را افزایش دهد و کیفیت زندگی بیماران را کاهش دهد و در موارد شدید مقاومت دارویی ممکن است گزینه های درمانی را محدود یا غیرقابل استفاده کند.
وی با اشاره به عوارض عفونتهای مقاوم و لزوم مدیریت مسئولانه مصرف آنتیبیوتیک، گفت: گزارشهای بالینی بخشهای انکولوژی و مراقبتهای ویژه نشان میدهد که برخی از عفونتهای مقاوم میتوانند خطوط درمانی را یکی یکی از کار بیندازند که اهمیت مدیریت علمی و مسئولانه مصرف آنتیبیوتیک را نشان میدهد و نشان میدهد که مقاومت میکروبی پیامد ملموس و در حال انجام درمان بیماران است.
متخصص انکولوژی رادیوتراپی و عضو هیئت مدیره انجمن علمی رادیو انکولوژی ایران با بیان اینکه ریشه های گسترش معضل مقاومت آنتی بیوتیکی پیچیده و چند وجهی است، افزود: تجویز بی رویه آنتی بیوتیک ها، مصرف خودسرانه، استفاده نامتناسب از داروهای وسیع الطیف و درمان های ناقص در افزایش مقاومت میکروبی نقش دارد و هر بار مصرف غیرضروری یا نادرست به باکتری ها فرصتی برای انتخاب طبیعی و سازگاری بیشتر می دهد.
ضرورت آموزش بیماران و خانواده ها به منظور کاهش مصرف نادرست آنتی بیوتیک ها / آینده اثربخشی آنتی بیوتیک و ایمنی درمان بیمار در گرو تلاش مشترک است.
عادلی با اشاره به اینکه مدیریت بحران مقاومت آنتی بیوتیکی مستلزم رعایت دقیق اصول تجویز منطقی آنتی بیوتیک است، افزود: انتخاب دارو باید بر اساس شواهد بالینی معتبر، ارزیابی دقیق وضعیت بیمار، نتایج کشت و نیز انجام شود. آنتی بیوگرام و تعیین دقیق طیف اثر مورد نیاز است و پرهیز از تجویزهای پیشگیرانه غیر ضروری بخش اساسی این رویکرد علمی برای اطمینان از ایمنی درمان بیماران است.
وی با تاکید بر اینکه آموزش بیماران و خانواده ها نیز نقش مهمی در کاهش مصرف نادرست آنتی بیوتیک ها دارد و باید مردم را در جریان عوارض مصرف نادرست آنتی بیوتیک ها قرار داد، تصریح کرد: لازم است بیماران بدانند که در عفونت های ویروسی از آنتی بیوتیک استفاده نمی شود و استفاده بی مورد از آنتی بیوتیک ها نه تنها باید با مقاومت میکروبی نیز همراه باشد، بلکه باعث ایجاد مقاومت میکروبی نیز می شود. با تاکید بر تکمیل دوره درمانی بر اساس دستورالعمل های علمی. برای جلوگیری از عوارض جانبی و پیامدهای منفی.
متخصص انکولوژی رادیوتراپی و عضو هیئت مدیره انجمن علمی رادیو انکولوژی ایران با بیان اینکه علاوه بر مدیریت مصرف دارو، رعایت پروتکل های کنترل عفونت در مراکز درمانی بسیار حائز اهمیت است، ادامه داد: شستن صحیح دست ها، ایزوله سازی بیمار، استفاده صحیح از وسایل حفاظت فردی و پایش دقیق عفونت های بیمارستانی از اقدامات ضروری برای کاهش انتقال میکروارگانیسم های مقاوم است و همچنین اثربخشی آنتی بیوتیک ها در آینده باید توجه کافی خانواده ها و ایمنی درمان بیماران و تلاش مشترک بیماران را در گرو داشته باشد. به توصیه ها



