تفاوت بین کما و مرگ مغزی؛ مرز امید و اهدای زندگی – خبرگزاری مهر ایران و جهان

سلامت جو، مرگ مغزی و کما دو حالت پزشکی هستند که اگرچه از نظر ظاهری شبیه هم هستند، اما در ماهیت و عواقب آن تفاوت های اساسی بین آنها وجود دارد و در کما مغز همچنان فعال است و ممکن است بیمار پس از مدتی با درمان و مراقبت بهبود یافته و به زندگی بازگردد.

اما در مرگ مغزی، عملکرد مغز به طور کامل و غیرقابل برگشت از بین می رود و فرد از نظر علمی و پزشکی مرده محسوب می شود، حتی اگر قلبش با کمک دستگاه به تپش برسد.

در چنین شرایطی خانواده بیمار با یکی از سخت ترین تصمیمات زندگی خود مواجه می شوند. تصمیمی بین خداحافظی با عزیزشان یا اهدای اعضای بدنشان برای نجات جان دیگران. اگرچه مرگ مغزی پایان یک زندگی است، اما می تواند آغاز زندگی جدیدی برای بیماران نیازمند پیوند عضو باشد، نقطه ای که مرز بین از دست دادن و امید رنگی از انسانیت و فداکاری به خود می گیرد.

حال برای بررسی عمیق‌تر تفاوت بین کما و مرگ مغزی و اهمیت تصمیم‌گیری سریع برای اهدای عضو، با امید قبادی، نایب رئیس هیئت مدیره انجمن اهدای عضو ایران گفت‌وگو کرده‌ایم.

امید قبادی نایب رئیس هیئت مدیره انجمن اهدای عضو ایران در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: فردی که دچار مرگ مغزی می شود تا ۱۴ روز با دستگاه تنفس مصنوعی زنده می ماند و در این مدت باید برای اهدای عضو تصمیم گیری شود.

مرگ مغزی را با کما اشتباه نگیرید!

وی افزود: بین کما و مرگ مغزی تفاوت جدی وجود دارد اما از نظر ظاهری حتی پزشکان مجرب نیز ممکن است شباهت هایی داشته باشند اما فردی که در کما است مغزش زنده است اما ارتباطی با محیط ندارد. در حالی که مرگ مغزی به معنای نابودی کامل مغز و عدم برگشت پذیری است. در این حالت فرد مرده است، حتی اگر ضربان قلب در مانیتور دیده شود یا قفسه سینه بالا و پایین شود که ناشی از ونتیلاتور است.

مرگ مغزی به معنای توقف کامل و غیر قابل برگشت عملکرد مغز است

قبادی خاطرنشان کرد: تفاوت اصلی کما با مرگ مغزی این است که مرگ مغزی به معنای قطع کامل و غیرقابل برگشت عملکرد مغز است، اما کما حالتی است که مغز به طور موقت کار نمی کند. در این شرایط، فرد در حالت نباتی است، اما ممکن است با درمان بهبود یابد و ارتباط با محیط را از سر بگیرد. اما در مرگ مغزی این امکان وجود ندارد و فرد مرده است.

نایب رئیس هیئت مدیره انجمن اهدای عضو ایران گفت: فرد مبتلا به مرگ مغزی در ظاهر مانند فردی است که در کما است. به همین دلیل است که تشخیص دقیق مرگ مغزی و کما برای خانواده ها دشوار است، در واقع باید بگویم که هر فرد مرگ مغزی می تواند اعضای حیاتی خود را برای نجات دیگران اهدا کند.

به گفته قبادی؛ در پزشکی دو نوع مرگ داریم. مرگ طبیعی یا مرگ قلبی که 99 درصد مرگ و میرها را شامل می شود و مرگ مغزی که تنها 1 درصد است، اما این 1 درصد می تواند نجات دهنده باشد و فرد مرگ مغزی می تواند بین 1 تا 8 عضو حیاتی مانند قلب، کلیه، کبد، ریه، روده کوچک و پانکراس اهدا کند و جان بیماران را نجات دهد.

آمار نگران کننده بیماران در صف انتظار

کتایون نجفی زاده رئیس انجمن اهدای عضو ایران در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: در گذشته 7 تا 10 بیمار به دلیل کمبود اعضا جان خود را از دست می دادند اما اکنون این رقم به 10 تا 12 نفر در روز رسیده است. به گفته وی، هر اهداکننده می تواند تا 8 نفر را از مرگ نجات دهد و با اهدای بافت به ده ها بیمار دیگر کمک کند.

فرهنگ سازی اهدای عضو از مدرسه تا دانشگاه

وی گفت: برای مقابله با بحران کمبود اهداکنندگان، انجمن اهدای عضو با همکاری وزارت آموزش و پرورش و وزارت بهداشت، مفاهیم مرگ مغزی و پیوند اعضا را وارد کتاب های درسی مدارس و دروس دانشگاه های علوم پزشکی کرده است.

مدیرعامل انجمن اهدای عضو ایران گفت: سالانه بین 5 تا 8 هزار نفر در کشور به دلیل مرگ مغزی به شرط اهدای عضو می رسند اما تنها حدود هزار نفر اعضای قابل پیوند دریافت می کنند. این نابرابری عمدتاً به دلیل عدم آگاهی و ناآشنایی خانواده ها با مفهوم مرگ مغزی است.

وی خاطرنشان کرد: در گذشته روزانه 7 تا 10 نفر به دلیل کمبود اعضا جان خود را از دست می دادند، اما در حال حاضر این تعداد به 10 تا 12 نفر در روز رسیده است و هر اهداکننده می تواند با اهدای بافت، تا 8 نفر را از مرگ نجات دهد و به ده ها بیمار دیگر کمک کند.

به گزارش مهر؛ مرگ مغزی و کما دو وضعیت پزشکی هستند که ممکن است شبیه به هم به نظر برسند، اما تفاوت اساسی آنها در برگشت پذیری عملکرد مغز نهفته است. در حالت کما، مغز هنوز فعال است و بیمار ممکن است با درمان بهبود یابد.

در حالی که در مرگ مغزی، عملکرد مغز به طور کامل و غیر قابل برگشت متوقف می شود و فرد از نظر پزشکی فوت می کند و تشخیص دقیق مرگ مغزی از اهمیت حیاتی برخوردار است، زیرا خانواده ها باید در اسرع وقت نسبت به اهدای اعضای بیمار تصمیم گیری کنند.

کارت اهدای عضو به خانواده ها کمک می کند تا در شرایط بحرانی سریعتر و واضح تر تصمیم بگیرند. این کارت نشانه اراده یک فرد برای نجات جان دیگران است.

اهدای عضو فرصتی برای زندگی مجدد بیماران نیازمند است و جلوه واقعی مسئولیت اجتماعی هر فرد است و فرهنگ سازی و آگاهی عمومی در کنار ثبت تمایل به اهدا می تواند جان هزاران نفر را در کشور نجات دهد و جامعه ای انسانی تر بسازد.