بحران خاموش دلها; کشنده ترین بیماری جهان همچنان پیشتاز است – خبرگزاری مهر ایران و جهان

گروه بهداشت خبرگزاری مهر – زهرا ناری: بیماری های قلبی عروقی اولین عامل مرگ و میر در جهان است، به عبارت دیگر، تعداد افرادی که در سراسر جهان بر اثر بیماری های قلبی عروقی جان خود را از دست می دهند، بیش از هر علت دیگری است. بیشتر بیماری های قلبی عروقی قابل پیشگیری هستند و به دلیل عوامل خطری مانند سیگار کشیدن، رژیم غذایی نامناسب، چاقی و اضافه وزن، کم تحرکی و مصرف الکل می توان میزان مرگ و میر ناشی از این بیماری ها را کاهش داد.

بیماری های قلبی عروقی یکی از مهم ترین خطرات سلامت عمومی در جهان است و بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت (WHO)، این گروه از بیماری ها سالانه حدود 32 درصد از کل مرگ و میرها را در جهان به خود اختصاص می دهند.

در همین راستا خبرنگار مهر با چند تن از کارشناسان مربوطه در خصوص مشکلات قلبی و عروقی به گفت و گو پرداخت.

بیماری قلبی عروقی چیست و چرا خطرناک است؟

کاظمی صالحی متخصص بین المللی قلب و استاد دانشگاه در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: قلب یکی از حیاتی ترین اعضای بدن است. بدون عملکرد صحیح آن، سایر اعضای بدن نمی توانند زنده بمانند. بیماری های قلبی عروقی شامل اختلالاتی در قلب و عروق خونی مانند انسداد عروق خونی، حمله قلبی، سکته مغزی و نارسایی قلبی است. علت خطرناک بودن این بیماری ها در چند نکته است، از جمله بیماری که می تواند به طور ناگهانی ظاهر شود و منجر به مرگ زودرس شود، این بیماری در سراسر جهان نه تنها در کشورهای مرفه گسترش یافته است و نکته دیگر اینکه بسیاری از عوامل خطر مرتبط با آنها قابل کنترل و پنهان هستند.

چرا بیماری های قلبی عروقی شایع ترین علت مرگ و میر هستند؟

وی ادامه داد: یک مطالعه بین المللی در سال 2023 نشان می دهد که از هر سه مرگ یک مورد به دلیل بیماری های قلبی و عروقی است. برخی از دلایل اصلی این وضعیت را می توان دلایلی مانند پیری جمعیت و رشد جمعیت در بسیاری از کشورها، افزایش عوامل خطر قابل تعدیل مانند چاقی، دیابت، فشار خون بالا، آلودگی هوا و سبک زندگی کم تحرک و عدم دسترسی یا استفاده ناکافی از خدمات پیشگیری و درمانی در برخی کشورها دانست.

عوامل خطر بیماری های قلبی عروقی چیست؟

کاظمی صالحی افزود: عوامل زیادی در بروز بیماری های قلبی عروقی نقش دارند از جمله ژنتیک، سن، جنسیت، نژاد، سابقه خانوادگی و عواملی که قابل اصلاح هستند، اما عواملی که می تواند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهد عواملی مانند فشار خون بالا، چربی خون بالا (کلسترول و تری گلیسیرید)، دیابت یا دیابت یا قند خون بالا، تغذیه روحی و روانی، استرس، سیگار، فشار خون بالا، فشار خون بالا، سیگار کشیدن، فشار خون بالا، افزایش خطر ابتلا به این بیماری است. این عوامل خطر بروز بیماری را افزایش می دهد. اگرچه تغذیه و ورزش به اندازه برخی بیماری های دیگر برای بیماری های قلبی موثر نیستند، اما نقش مهمی در کاهش خطر دارند.

چگونه از بروز بیماری های قلبی عروقی پیشگیری کنیم؟

وی تصریح کرد: با توجه به اینکه نمی توان به طور کامل از بروز بیماری های قلبی عروقی پیشگیری کرد، اما با اصلاح عوامل خطر و مراقبت های مناسب می توان از بروز یا پیشرفت بیماری پیشگیری کرد.

کاظمی صالحی تصریح کرد: ترک سیگار، ورزش منظم و حفظ وزن سالم، کنترل فشار خون، چربی و قند خون از طریق معاینات منظم، کاهش استرس روحی، کاهش قرار گرفتن در معرض آلودگی هوا و مراجعه منظم به متخصص قلب و عروق برای بررسی وضعیت قلب از جمله راهکارهای کلیدی برای پیشگیری از بیماری های قلبی عروقی است.

چه زمانی ممکن است یک بیمار قلبی نیاز به پیوند قلب داشته باشد؟

این متخصص قلب در ادامه گفت: در برخی از شرایط پیشرفته بیماری های قلبی که قلب دیگر قادر به انجام وظیفه پمپاژ خون نیست و درمان های مرسوم موثر نیست، پیوند قلب به عنوان گزینه درمانی نهایی مورد استفاده قرار می گیرد، این روش نیازمند شرایط خاص و ارزیابی دقیق است.

وی خاطرنشان کرد: افزایش آگاهی عمومی از بیماری های قلبی عروقی، شناخت علائم هشدار دهنده و انجام معاینات منظم می تواند نقش مهمی در کاهش مرگ و میر ناشی از این بیماری ها داشته باشد. شما می توانید با پیروی از یک سبک زندگی سالم، کنترل عوامل خطر و مراجعه به موقع به پزشک از قلب خود محافظت کنید.

آمبولی ریه چیست؟

اهورا صالحی متخصص قلب و عروق و عضو هیئت علمی موسسه بیمارستان شهید رجایی در گفتگو با خبرنگار مهر در خصوص اینکه آمبولی ریه چیست، گفت: آمبولی ریه یکی از فوریت های پزشکی خطرناک است که در آن لخته یا لخته خون از سایر قسمت های بدن جدا شده و به رگ ریوی منتقل می شود. این عارضه می تواند در مدت کوتاهی جان بیمار را تهدید کند و نیاز به تشخیص سریع و درمان فوری دارد.

علل آمبولی ریه چیست؟

صالحی ادامه داد: آمبولی ریه گاهی بعد از جراحی به خصوص جراحی های سنگین اتفاق می افتد. در این شرایط به دلیل بی حرکتی طولانی مدت، التهاب پس از عمل یا تغییرات انعقادی خون، بیمار مستعد تشکیل لخته و در نهایت آمبولی می شود. البته در برخی از بیماران علت مشخصی وجود ندارد و آمبولی به طور ناگهانی رخ می دهد.

این بیماری بر اساس اندازه لخته، میزان درگیری عروق ریوی و تغییرات همودینامیک بیمار به دسته های مختلفی تقسیم می شود. در موارد شدید، یک لخته بزرگ باعث افت فشار خون، نارسایی بطن راست و افزایش خطر مرگ می شود. در مقابل، آمبولی های کوچکتر ممکن است بدون علائم شدید از بدن خارج شوند.

علائم هشدار دهنده آمبولی ریه چیست؟

وی تصریح کرد: در صورت مشاهده علائمی مانند تنگی نفس ناگهانی، درد قفسه سینه، سرفه خونی، تعریق شدید یا افت فشار خون فرد باید سریعا به اورژانس مراجعه کند. تاخیر در تشخیص می تواند منجر به آسیب جدی ریه یا قلب شود.

خطر مرگ در آمبولی شدید چقدر است؟

این متخصص قلب و عروق اذعان داشت: در مواردی که آمبولی ریه باعث اختلال در عملکرد بطن راست قلب شود، احتمال مرگ بیمار به میزان قابل توجهی افزایش می یابد. این بیماران معمولاً نیاز به درمان های تخصصی و بستری شدن در بخش مراقبت های ویژه دارند.

وی افزود: نمونه ای از درمان موفق در این زمینه استفاده از درمان فیبرینولیتیک از طریق کاتتر (CDT) است که در آن داروی حل کننده لخته مستقیماً به داخل عروق ریوی تزریق می شود و این روش می تواند به بهبود سریع عملکرد ریه و کاهش عوارض در بیماران مبتلا به آمبولی متوسط ​​تا شدید کمک کند.

جراحی برای بیماران مبتلا به آمبولی چقدر خطرناک است؟

صالحی تصریح کرد: یکی از مهم ترین چالش های بیماران مبتلا به آمبولی ریه و بیماری های قلبی، تعیین زمان مناسب برای انجام جراحی های بعدی است. قبل از هر عمل جراحی باید میزان فوریت و خطر جراحی با وضعیت بیمار سنجیده شود، در صورت جراحی اورژانسی اقدام فوری ضروری است. اما در جراحی های غیر ضروری ابتدا باید درمان ضد انعقاد و کنترل لخته انجام شود تا خطر آمبولی مجدد یا بدتر شدن بیماری کاهش یابد.

در چنین شرایطی تیم پزشکی باید مزایا و معایب جراحی را به دقت بررسی کند و بر اساس شرایط بالینی بیمار بهترین تصمیم را بگیرد.

راه های پیشگیری از آمبولی ریه چیست؟

وی خاطرنشان کرد: برای پیشگیری از این بیماری خطرناک می توان کارهایی مانند بیماران بعد از عمل، شروع فعالیت بدنی سبک، در سفرهای طولانی، پرهیز از نشستن طولانی مدت و انجام حرکات کششی هر چند ساعت یک بار، در صورت تجویز پزشک، مصرف داروهای ضد انعقاد و در بیماران پرخطر، معاینه منظم وضعیت انعقاد خون و کنترل بیماری های زمینه ای از جمله نکاتی است که افراد باید به آنها توجه کنند.

این متخصص قلب تاکید کرد: آمبولی ریه یکی از شایع ترین و کشنده ترین عوارض عروقی است که حتی در افراد به ظاهر سالم نیز ممکن است بروز کند. آگاهی از علائم، مراجعه سریع به پزشک و استفاده از روش های نوین درمانی می تواند جان بیماران را نجات دهد، تشخیص زودهنگام و پیشگیری هدفمند کلید اصلی کاهش میزان مرگ و میر ناشی از آمبولی ریه است.

چند نفر بر اثر بیماری قلبی فوت کرده اند؟

بر اساس یک مطالعه علمی، آمار نشان می دهد که بیماری قلبی در سال 2023 حدود 240 میلیون نفر را در سراسر جهان تحت تاثیر قرار خواهد داد. بیماری شریان محیطی، 122 میلیون نفر. در بیشتر مناطق، میزان مرگ و میر ناشی از بیماری قلبی در مردان بیشتر از زنان بود و این خطر پس از 50 سالگی به شدت افزایش یافت. در سراسر جهان، تعداد مرگ و میر ناشی از بیماری قلبی به طور چشمگیری افزایش یافته است و از 13.1 میلیون در سال 1990 به 19.2 میلیون در سال 2023 رسیده است.

سبک زندگی چه تاثیری بر زندگی انسان دارد؟

نتایج به‌دست‌آمده نشان می‌دهد که عوامل خطر مرتبط با سبک زندگی 80 درصد از سال‌های از دست رفته زندگی به دلیل بیماری قلبی را تشکیل می‌دهند. سال‌های زندگی از دست رفته به دلیل ناتوانی معیاری است که سال‌های زندگی از دست رفته به دلیل مرگ زودرس را با سال‌های زندگی با ناتوانی ترکیب می‌کند تا تصویری کامل از سال‌های زندگی سالم از دست رفته به دلیل بیماری ایجاد کند.

عوامل خطر عمده شامل شاخص توده بدنی بالا (تخمین چربی بدن بر اساس قد و وزن) است. سطح قند خون بالا؛ سیگار کشیدن؛ نوشیدن الکل؛ و رژیم غذایی نامناسب است. همچنین، مشکلات متابولیک مانند اضافه وزن و قند خون بالا در 67 درصد از سال های زندگی با ناتوانی تنظیم شده مرتبط با قلب نقش دارد. رفتارهایی مانند سیگار کشیدن، نوشیدن الکل و رژیم غذایی نامناسب در 45 درصد و قرار گرفتن در معرض عوامل محیطی در 36 درصد نقش دارند.