به گزارش خبرگزاری سلامت، با شروع فصل پاییز، بسیاری از افراد به ویژه دانش آموزان با علائمی مانند عطسه های مکرر، آبریزش بینی، خارش چشم و حتی تنگی نفس مواجه می شوند. علائمی که معمولاً به عنوان “آلرژی پاییزی” شناخته می شود. اما چرا این واکنش ها بیشتر در پاییز و بهار رخ می دهد و راه حل های پیشگیری و کنترل آن چیست؟
دکتر فاطمه اکبری، دکترای طب سنتی در این زمینه می گوید: سیستم دفاعی بدن زمانی وارد عمل می شود که ویروس یا باکتری وارد بدن شده و با ایجاد علائمی مانند تب با آن مبارزه می کند. اما در آلرژی، سیستم ایمنی به مواد بی ضرری مانند گرده یا ذرات خاک واکنش نشان می دهد. این مواد سیستم دفاعی بدن را فعال کرده و علائمی شبیه سرماخوردگی از جمله عطسه و آبریزش بینی ایجاد می کنند. در طب سنتی به این واکنش «آنفولانزا» می گویند.
وی ادامه می دهد: فصولی مانند پاییز و بهار به دلیل تغییر دما از گرم به سرد و افزایش گرده ها باعث بروز آلرژی در این مواقع بیشتر می شود. دکتر اکبری توضیح می دهد: این حساسیت ها بخشی از واکنش طبیعی بدن است و نشان می دهد که سیستم دفاعی فعال است.
این پزشک طب سنتی تاکید می کند که مزاج افراد در شدت علائم آلرژی نقش بسزایی دارد. افراد سرد مزاج به خصوص در فصل پاییز و زمستان که مصادف با این فصول است بیشتر مستعد ابتلا به آلرژی هستند. ضعف سیستم ایمنی یا ویژگی های مزاجی این افراد باعث می شود که علائم آلرژی شدیدتری را تجربه کنند. افراد سرد مزاج بیشتر در معرض ابتلا به آلرژی هستند، مخصوصاً در فصل پاییز و زمستان که مشابه این فصول است، از طرفی افراد با طبع گرم مانند صفراوی کمتر در معرض آلرژی هستند، البته شدت و ضعف علائم متفاوت است. وی یادآور می شود: با رعایت رژیم غذایی مناسب حتی افراد سرد مزاج نیز می توانند از شدت آلرژی بکاهند.
مواد مغذی و مواد مفید برای کنترل آلرژی
اکبری مصرف عسل طبیعی را اولین توصیه خود می داند. عسل در طب سنتی هم به عنوان غذا و هم به عنوان دارو شناخته می شود و مقاومت بدن را در برابر عوامل حساسیت زا افزایش می دهد. مثلا مصرف عسل با چای بابونه برای افراد سرد مزاج تاثیر بسیار خوبی دارد. علاوه بر عسل، استفاده از ادویه های گرم مانند دارچین در پاییز و زنجبیل در زمستان توصیه می شود. این ادویه ها دارای خواص ضد التهابی قوی هستند و به بهبود عملکرد سینوس ها و مجاری تنفسی کمک می کنند. در فصول سرد سال مصرف ادویه جات را افزایش دهید تا بدن در برابر آلرژی مقاوم شود.
تفاوت بین آلرژی و سرماخوردگی
یکی از دغدغه های والدین این است که چگونه تشخیص دهند عطسه و آبریزش بینی فرزندانشان ناشی از آلرژی است یا سرماخوردگی. دکتر اکبری توضیح می دهد: بیماری های ویروسی معمولا با تب و ترشحات غلیظ و رنگی بینی همراه است، اما آلرژی اینطور نیست. در آلرژی عطسه صبحگاهی، آبریزش شفاف بینی و سرفه خفیف دیده می شود.
بیماری های ویروسی معمولاً با تب و ترشحات غلیظ و رنگی بینی همراه هستند، اما آلرژی ها اینطور نیستند
وی افزود: یک راه حل ساده که برای هر دو حالت مفید است، شستن گلو با آب نمک در صبح است که به کاهش چشمگیر علائم آلرژی و حتی پیشگیری از عفونت کمک می کند، برای کودکان نیز می توان صبح ها چای نعنا را با کمی عسل تهیه کرد تا خوش طعم باشد و بدن را در طول روز مقاوم کند.
نقش حجامت و مراقبت خاص
دکتر اکبری در پاسخ به این سوال که رابطه حساسیت و حجامت چیست می گوید: حجامت در زمان مناسب و زیر نظر پزشک متخصص می تواند بسیار مفید باشد. بهترین زمان برای انجام آن زمانی است که فصل گرما به سردی تبدیل می شود، یعنی اواخر تابستان و اوایل پاییز. این روش به دفع سموم از بدن کمک می کند.
با این حال وی تاکید می کند که حجامت نباید توسط افراد غیر متخصص انجام شود، زیرا انجام نادرست آن می تواند عوارض جدی مانند بیهوشی یا مشکلات شدید ایجاد کند. بنابراین انجام حجامت در مراکز معتبر زیر نظر متخصص ضروری است.
آبریزش بینی؛ مضر یا مفید؟
دکتر اکبری بیان می کند که آبریزش بینی ناشی از آلرژی یک واکنش طبیعی و مفید است و به دفع سموم کمک می کند. عطسه های صبحگاهی و آبریزش بینی شفاف نه تنها مضر هستند، بلکه مفید نیز هستند. البته اگر کودک خیلی اذیت می شود می توانید از ترکیبات ساده مانند آب و شربت عسل یا دم کرده آویشن با عسل استفاده کنید. این روش ها شدت علائم را کاهش می دهد و به آبریزش بینی اجازه می دهد تا روند طبیعی خود را طی کند.
چای و بخور برای کاهش آلرژی
در طب سنتی استفاده از بخور و دمنوش های گیاهی برای کاهش علائم آلرژی توصیه می شود. دکتر اکبری توضیح می دهد که بخور بابونه بهترین گزینه برای فصل پاییز و زمستان است. این گیاه هم به صورت استنشاقی و هم خوردنی اثرات بسیار خوبی دارد. در فصول گرم تر، بخور نعناع توصیه می شود. همچنین ترکیباتی مانند اسطوخودوس با بابونه نیز مفید است و منع خاصی ندارد. اما مواد بخور مانند جوش شیرین توصیه نمی شود زیرا می توانند عوارض جانبی داشته باشند.
این دکترای طب سنتی برای پیشگیری از آلرژی های پاییزی توصیه های مهمی دارد: شستشوی گلو را با آب نمک فراموش نکنید، زیرا مجاری تنفسی را ضد عفونی و تمیز می کند. افرادی که حیوانات خانگی دارند باید در پاییز و زمستان مراقب نظافت خود باشند، زیرا مو و پوست حیوانات می تواند علائم آلرژی را تشدید کند. در مکان های عمومی از ماسک استفاده کنید و به طور مرتب ماسک ها را عوض کنید. رژیم غذایی سالم داشته باشید و از مصرف منظم عسل، ادویه های گرم و دمنوش های گیاهی غافل نشوید. این اقدامات ساده اما موثر به افراد کمک می کند تا بدن خود را در برابر آلرژی های پاییزی مقاوم کرده و علائم آن را کاهش دهند.
