دکتر عباس عبادی در گفتگو به مناسبت روز پرستار افزود: بیش از 215 هزار پرستار در مراکز دولتی و خصوصی به ارائه خدمات می پردازند. همچنین گروهی از پرستاران نیز در زمینه خدمات پرستاری در منزل فعالیت می کنند و تعداد مراکز پرستاری در منزل بیش از 1600 مرکز می باشد.
وی با بیان اینکه سازمان نظام پرستاری 290 هزار عضو دارد، افزود: به طور قطع برخی از اعضای سازمان نظام پرستاری بازنشسته شده اند و به همین دلیل در آمار معاونت پرستاری وزارت بهداشت لحاظ نشده اند. پرستاران، حدود 145 هزار نفر از جامعه 215 هزار نفری، گروه پرستاری شاغل در مراکز درمانی کشور را تشکیل می دهند. سهم اتاق عمل و گروه اطلاعات از گروه پرستاری کشور به ترتیب 22 هزار و 16 تا 17 هزار نفر است. دستیاران پرستاری و امدادگران نیز بقیه این گروه شغلی را تشکیل می دهند.
معاون پرستاری وزارت بهداشت درباره نسبت پرستار به تخت در مراکز بهداشتی درمانی کشور گفت: نسبت پرستار به تخت وضعیت خوبی ندارد. در حال حاضر آمار و ارقام حاکی از آن است که نسبت پرستار به تخت بیمارستانی در کشور حدود 0.9 به 0.95 و این نسبت برای گروه پرستاری نیز 1.2 است. این در حالی است که استاندارد وزارت بهداشت 1.8 است. نسبت پرستاران به تخت های بیمارستانی در همه کشورهای جهان یکسان نیست. به عنوان مثال انگلیس این نسبت را 4 و ژاپن نیز این عدد را بسیار بالا می داند.
عبادی با بیان اینکه نسبت پرستار به تخت بیمارستانی در کشور نسبت به میانگین جهانی کمتر است، گفت: چنین شرایطی باعث شده تا پرستاران شاغل بیش از ظرفیت و وظایف خود خدمات ارائه دهند. ارائه خدمات فراتر از ظرفیت و وظیفه باعث فرسودگی شغلی زودرس می شود. وقتی پرستاران 2 تا 3 برابر وظیفه محوله خدمات ارائه می کنند، به احتمال زیاد بخشی از خدمات مورد بی توجهی قرار می گیرد و مردم در چنین شرایطی متضرر می شوند و نمی توانند خدمات با کیفیتی دریافت کنند.
وی تاکید کرد: نباید تصور کرد که مردم تنها به دلیل بی توجهی به خدمات بلکه به دلیل فرسودگی پرستاران آسیب می بینند. پرستاران به دلیل فشار کاری و فرسودگی شغلی شغل خود را ترک کرده و مهاجرت می کنند. با توجه به اینکه هزینه آموزش نیروی انسانی از محل بودجه عمومی و مالیات مردم تامین می شود، مردم همچنان در رنج هستند.
عبادی درباره نیروی پرستاری مورد نیاز نظام سلامت کشور گفت: وقتی صحبت از نسبت پرستار به تخت بیمارستانی می شود، موضوع کمبود پرستار آشکار می شود. معتقدم وزارت بهداشت در حوزه «آموزش» بهتر از «جذب و حفظ» عمل می کند. آخرین آزمون استخدامی وزارت بهداشت 27 شهریور ماه سال جاری برگزار شد و تعداد متقاضیان در کل کشور حدود 2.5 برابر ظرفیت آزمون استخدامی بود. اما شرایط برخی شهرها مانند تهران متفاوت بود به طوری که تعداد متقاضیان کمتر از سهمیه اختصاص یافته بود.
وی با بیان اینکه به اندازه کافی پرستار آموزش دیده داریم، تصریح کرد: با وجود اینکه تعداد پرستاران تحصیل کرده در کشور مطلوب است اما از نظر پراکندگی جغرافیایی شرایط مطلوبی نداریم. مثلاً نظام بهداشت و درمان کشور با انباشت نیرو در غرب کشور مواجه است. در حالی که استان های بوشهر، هرمزگان، تهران و خوزستان با کمبود شدید نیرو مواجه هستند. نسبت پرستار به تخت در برخی استان های کشور کمتر از میانگین کشوری است. به عنوان مثال نسبت پرستار به تخت بیمارستانی در استان خوزستان 0.6، برخی از مناطق استان سیستان و بلوچستان 0.5 و استان بوشهر 0.7 است.
عبادی ادامه داد: اگر قانونگذار یا نهادهای خارج از وزارت بهداشت قصد کمک به وزارت بهداشت را دارند نباید برای افزایش ظرفیت رشته پرستاری فشار بیاورند. بلکه باید در رابطه با جذب نیرو و مسئله مهمتر از استخدام یعنی حفظ نیروی انسانی فشار بیاورند.
به گفته وی، گاهی اوقات موفق به جذب حداقل نیرو می شویم، اما به دلیل اینکه نظام پرداخت کشور سیستم متعادلی نیست، برخی از پرستاران یک تا دو سال پس از جذب از خدمت خارج می شوند. معیشت نقش مهمی در نگهداری پرستاران مهم دارد. همچنین زنان بخش بزرگی از گروه پرستاری را تشکیل می دهند. این احتمال وجود دارد که به دلیل ازدواج و بچه دار شدن نتوانند بین نقش خود در خانواده و شغل تعادل ایجاد کنند و به همین دلیل از خدمت خارج شوند.
