رکورد تاریخی سهم مالیات از بودجه/درآمدهای مالیاتی دولت 52 درصد افزایش یافت.
به گزارش خبرنگار اقتصاد آنلاین، بر اساس قانون بودجه امسال، دولت سال 64 در سال 1403 هزار میلیارد تومان از بخش های مختلف اقتصادی مالیات خواهد داشت که در لایحه بودجه سال گذشته میزان درآمدهای مالیاتی 894 هزار میلیارد تومان بوده است. به این ترتیب درآمدهای مالیاتی دولت نسبت به سال گذشته نزدیک به 52 درصد رشد داشته است.
اگرچه درآمدهای مالیاتی دولت در بودجه امسال نسبت به سال قبل رشد چشمگیری داشته است، اما مسئولان دولتی همواره تاکید داشته اند که افزایش مالیات استانی با تغییر نرخ مالیات محقق نشده است و قرار است از محل اضافه شدن نرخ مالیات محقق شود. مالیات دهندگان جدید و مالیات استانی از فرارهای مالیاتی.
این در حالی است که در قانون بودجه شاهد افزایش 52 درصدی مالیات های استانی هستیم که داوود منظور رئیس سازمان برنامه و بودجه در 20 اردیبهشت ماه سال جاری در جریان تصویب لایحه بودجه در موضوع مالیات گفت: بار مالیاتی و فشار مالیاتی 1403 نسبت به سال گذشته کمتر است.
وی افزود: درآمدهای مالیاتی با مصوبات قبلی شورای اسلامی افزایش یافته است که یکی از آنها حذف برخی معافیت هاست که تبدیل به درآمد مالیاتی شده و به مودیان فشار نمی آورد.
منظور ادامه داد: اگر اتفاق جدیدی نیفتد و در سال گذشته 870 همت مالیات وصول شده باشد و همچنین با احتساب حذف معافیت های قبلی، درآمد مالیاتی امسال 950 همات خواهد بود، بنابراین افزایش 30 درصدی مالیات بر اساس رشد طبیعی است. شرایط اقتصادی
سید محمد هادی سبحانیان، رئیس سازمان امور مالیاتی کشور نیز در صفحه شخصی خود نوشت: دولت مردمی در راستای کمک به تحقق شعار سال یعنی جهش تولید با مشارکت مردم، در در بخش دوم لایحه بودجه 1403 پیشنهاد کاهش 5 درصدی مالیات واحدهای تولیدی به مجلس ارائه شد.
بودجه در مسیر پایدار شدن است
یکی از شاخص های مهم ثبات منابع بودجه، سهم درآمدهای مالیاتی از هزینه های جاری دولت است. هر چه این نسبت بیشتر باشد، دولت سهم بیشتری از حقوق و خدمات دولتی را از درآمدهای مالیاتی به عنوان یکی از پایدارترین منابع بودجه تامین می کند. این نسبت در دهه 90 به طور متوسط 46 درصد بوده است، یعنی 54 درصد باقیمانده هزینه های دولت از طریق فروش نفت، انتشار اوراق قرضه یا استقراض غیرمستقیم از بانک مرکزی در این دهه تامین شده است. در قانون بودجه سال 1402 این نسبت با افزایش 11 درصدی به 59 درصد و در قانون بودجه امسال با 13.5 درصد افزایش نسبت به سال گذشته رکورد تاریخی در این زمینه را به ثبت رساند و در قله 72.5 قرار گرفت. ٪.
نزدیک به 15 درصد مالیات از حقوق افراد به دست می آید
بر اساس گزارش مرکز پژوهش های شورای اسلامی، ترکیب درآمدهای مالیاتی ایران و سایر کشورها با یکدیگر مقایسه شده است.
بر اساس این گزارش، نزدیک به 15 درصد درآمدهای مالیاتی در ایران از مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی و نزدیک به نیمی از این مالیات از اشخاص حقوقی اخذ می شود.
3.7 درصد مالیات از محل مالیات بر دارایی، 23.8 درصد از مالیات کالا و خدمات و 16 درصد از سایر پایه های مالیاتی اخذ می شود.
مقایسه وضعیت مالیات استانی ایران با کشورهای منطقه نشان می دهد؛ مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی در ایران کمتر از کشورهای منطقه است. در زمینه مالیات بر درآمد، اشخاص حقوقی از کشورهای منطقه جلوتر هستند و تقریبا دو برابر این کشورها اشخاص حقوقی داریم. مالیات بر ملک در ایران 3.7 درصد و تقریباً 1.7 درصد بیشتر از کشورهای منطقه است. درآمدهای مالیات بر کالاها و خدمات در ایران نزدیک به 20 درصد کمتر از کشورهای منطقه است و مانند کشورهای منطقه در سایر پایه های مالیاتی، مردم ایران مالیات می پردازند.
این آمار نشان می دهد که بیشترین فشار مالیاتی در ایران بر دوش اشخاص حقوقی یا شرکت های تولیدی است. این امر ناشی از عدم وجود نظام جامع مالیات بر درآمد شخصی (PIT) در کشور است که در صورت اجرای آن، فشار وارده بر واحدهای تولیدی کشور کاهش می یابد، شفافیت و انصاف مالیاتی افزایش می یابد، فرار مالیاتی کاهش می یابد و درآمدهای مالیاتی افزایش می یابد.
کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی
بر اساس لایحه بودجه امسال دولت 582 هزار میلیارد تومان از محل فروش نفت درآمد کسب می کند.
این رقم در بودجه سال گذشته 623 هزار میلیارد تومان بود. به این ترتیب با رشد منفی 6.5 درصدی درآمد حاصل از فروش نفت مواجه هستیم و وابستگی بودجه به نفت کاهش یافته است.
کاهش شدید درآمدهای حاصل از فروش و واگذاری اموال دولتی
دولت در لایحه بودجه سال 1403 به دلیل تحقق نیافتن درآمد حاصل از فروش اموال مازاد دولتی در بودجه سال گذشته، میزان درآمد حاصل از این ردیف را کاهش چشمگیری داشته است. این بخش از درآمد دولت به دلیل سهم اندک از کل درآمد، در سال 92 شاهد تحقق 64 درصدی بوده است، اما به مرور زمان درصد تحقق آن کاهش می یابد و از سال 1378 با جهش قابل توجه درآمد حاصل از فروش اموال مازاد دولت تنها 4 درصد از این درآمدها محقق می شود. سال گذشته تا هفتم ماه 1402 از 108 هزار میلیارد تومان مورد انتظار از این محل، تنها 4.4 هزار میلیارد تومان محقق شد که حکایت از تکرار تحقق 4 درصدی سال 1398 دارد.
بر اساس آنچه در جداول بودجه آمده است، منابع حاصل از فروش و واگذاری اموال منقول و غیرمنقول در لایحه بودجه سال جاری به رقم 61 هزار میلیارد تومان رسیده است.
با توجه به اینکه این رقم در بودجه سال گذشته 108 هزار میلیارد تومان بود، شاهد رشد منفی 43 درصدی در این قسمت از درآمد دولت بوده ایم.