کمبود شدید پرستار معضل جدی نظام سلامت/ چرا پرستار کم داریم؟
به گزارش خبرنگار اجتماعی سلامت جو ، هرکسی که به بیمارستان رفته یا مریض بوده است به نقش مهم پرستاران در سلامت بیماران پی برده است. نیروهایی که در دوران کرونا بار دیگر اهمیت شغل خود را به همه مردم و مسئولان ثابت کردند و جان خود را فدا کردند تا جان بیماران به خطر نیفتد.
علیرغم اهمیت فراوان نقش پرستاران در نظام سلامت، چند سالی است که زنگ خطر افت کیفیت خدمات پزشکی ناشی از کمبود پرستار و کمبود نیروی انسانی در حوزه پرستاری به صدا درآمده است. این روزها به یکی از معضلات جدی نظام سلامت تبدیل شده است. به مناسبت روز جهانی پرستار در این گزارش به دلایل و ریشه های کمبود پرستار در کشور می پردازیم.
چند پرستار در کشور داریم؟
آبادی؛ معاون پرستاری وزارت بهداشت به تسنیم می گوید: 230 هزار نفر در حوزه درمان و مراقبت از گروه پرستاری در مراکز درمانی فعال هستند.
این عدد در میان جمعیت 550 هزار نفری کارکنان وزارت بهداشت قابل توجه است و موید نقش مهم پرستاران در تامین سلامت بیماران است. پرستاران میتوانند در شاخصهای مختلف نظام سلامت مؤثر باشند و رضایتمندی و رفع مشکلات کاری آنان نیز موجب رضایت خدمت گیرندگان میشود.
چند پرستار کم داریم؟
به عبارت دیگر هر پرستار باید چند بیمار را به طور همزمان تحت نظر داشته باشد و این مشکل را می توان یکی از عوامل افت کیفیت خدمات درمانی در بیمارستان های دولتی کشور دانست.
کمبود پرستار از کجا می آید؟
بر اساس اعلام سازمان نظام پرستاری، نرخ پذیرش دانشجوی پرستاری در مقطع کارشناسی 10 هزار و 500 نفر است، اما کشور سالانه نیاز به جذب حداقل 15 هزار پرستار دارد!
پایین بودن میزان آموزش پرستاران نسبت به نیاز کشور از یک سو و اضافه شدن سالانه تخت های بیمارستانی به کشور از دیگر دلایلی است که کمبود پرستار در کشور را تشدید کرده است.
از سوی دیگر طی دو سال گذشته به گفته وزیر بهداشت بیش از 16 هزار تخت بیمارستانی به کل تخت های کشور اضافه شده است اما رئیس سازمان نظام پرستاری می گوید فکری نشده است. برای تامین کادر پرستاری این تخت ها در نظر گرفته شده است.
جهانپور می افزاید: عدم تطابق تعداد تخت های بستری با تعداد پرستار باعث می شود در ارتقای کیفیت خدمات پرستاری با مشکل مواجه شویم و پرستاران نیز به دلیل فشار کاری بالا دچار آسیب هایی شوند که یکی از دلایل مهاجرت است. و ترک نیروهای پرستاری.
مهاجرت پرستاران به دلیل عدم دریافت حقوق کافی، تاخیر زیاد در پرداخت نیروی کار و فشار کاری زیاد به دلیل کمبود نیروی انسانی به آتش کمبود پرستار در کشور دامن زده است.
بر اساس اعلام نظام پرستاری، سالانه بیش از 2700 پرستار درخواست خود را برای دریافت گواهی خدادادی و مهاجرت به این سازمان ارائه می کنند.
البته مشکل خروج نیروهای پرستاری از نظام سلامت تنها به مهاجرت و عدم جذب ختم نمی شود و کشور با مشکل بازنشستگی نیروهای پرستاری و عدم جایگزینی نیروهای جدید نیز مواجه است!
وزارت بهداشت آمار دقیقی از تعداد پرستارانی که هر سال بازنشسته می شوند یا حداقل در اختیار رسانه ها قرار نگرفته است، اما بر اساس اظهارات معاون سابق پرستاری وزارت بهداشت در مورد سالانه 6000 پرستار بدون تعویض بازنشسته می شوند.
وزارت بهداشت سال گذشته مجوز جذب 25 هزار نیروی جدید در نظام سلامت را از سازمان امور اداری و استخدامی دریافت کرد و مقرر شد از این تعداد حدود 10 هزار نفر از گروه پرستاری جذب شوند. رقمی که حداقل 5000 با نیاز سالانه کشور متفاوت است و دردی از کمبود پرستار دوا نمی کند.
از سوی دیگر، جذب نیروی جدید در وزارت بهداشت بر اساس برنامه ریزی دقیق، مستمر و نیازهای واقعی نظام سلامت انجام نمی شود و مشخص نیست که آیا وزارت بهداشت مجوز جذب نیروی جدید را خواهد داشت یا خیر. سال آینده، بنابراین نمی توان چشم انداز روشنی از آینده داشت. او شغل پرستاران را تشریح کرد.
کمبود پرستار فقط مشکل صنفی نیست!
کمبود پرستار تنها مشکل صنفی این قشر نیست، بلکه آتشی است که زبانه آن به بیماران نیز سرایت می کند. فرهنگی؛ یکی از اعضای شورای عالی نظام پرستاری در این باره به تسنیم می گوید: در حال حاضر به دلیل کمبود نیروی انسانی، یک پرستار نقش دو تا سه پرستار دیگر را نیز ایفا می کند که علاوه بر ایجاد حس فرسودگی شغلی در آنها، همچنین مانع از ارائه خدمات مناسب پزشکی می شود. به بیماران نیز آسیب می رساند.
مطالعات مختلف ارتباط بین کمبود پرستار و کیفیت خدمات پزشکی را مورد بررسی قرار داده است. در این تحقیق مشخص شده است که پرستارانی که در نظام سلامت با کمبود نیرو مشغول به کار هستند، استرس و فشار کاری بیشتری را متحمل می شوند و با بیماران بی ادبی می کنند.
کمبود پرستار نیز باعث افزایش خطاهای دارویی و درمانی می شود.
همچنین در مطالعهای که به ارتباط بین کمبود پرستار و کیفیت مراقبت از بیمار میپردازد، بیان میکند که با افزایش تعداد پرستاران در محیط درمان، تعداد عفونتهای بیمارستانی، مدت اقامت در بیمارستان و عدم موفقیت احیای بیماران کاهش می یابد و بنابراین کیفیت خدمات پزشکی با افزایش تعداد پرستاران ارتباط مستقیم دارد. پرستاری مرتبط است.
راهکار وزارت بهداشت برای رفع کمبودها
بهرام عین اللهی; وزیر بهداشت در گفت وگو با تسنیم درباره راهکار وزارت بهداشت برای رفع کمبود نیروی انسانی در حوزه پرستاری نیز اظهار داشت: در جذب نیرو با مشکل مواجه هستیم. بسته به تعداد مجوزهای استخدامی صادره از سازمان استخدامی و امور اداری قادر به جذب نیرو هستیم. وزارت بهداشت از سازمان امور اداری و استخدامی درخواست کرده بود برای ۷۵ هزار نفر مجوز استخدام صادر کند. با این وجود 25 هزار مجوز استخدامی برای وزارت بهداشت صادر شد که از این تعداد 14 هزار نفر از گروه پرستاری هستند و اگر به وزارت بهداشت مجوز استخدام 75 هزار نیروی انسانی داده شود، در حوزه پرستاری کمبودی نخواهیم داشت.
لایحه حمایت از حقوق مادی و معنوی پرستاران شعاع امیدی برای افزایش انگیزه پرستاران است.
آنچه به عنوان یکی از دلایل مهاجرت و نارضایتی شغلی پرستاران در کشور اعلام می شود؛ مبلغ دریافتی کم است. به گفته عبادی؛ معاون پرستاری وزارت بهداشت با وجود شیفت های سنگین کاری، هر ساعت اضافه کاری پرستاران 28 تا 30 هزار تومان است و همین موضوع باعث شده که جامعه پرستاری انگیزه ای برای ادامه کار نداشته باشد.
پس از 14 سال، ابلاغ اجرای قانون تعرفه خدمات پرستاری روزنه امیدی را برای افزایش ماندگاری پرستاران در بیمارستان ها باز کرده بود، اما آن طور که مسئولان سازمان نظام پرستاری می گویند، در توزیع مجدد این تعرفه ها مشکلاتی وجود دارد. در بیمارستان ها با این وجود امید است با اصلاح برخی فرآیندها و به مرور زمان مشکلات اجرایی این قانون نیز مرتفع شود.
وزارت بهداشت به تازگی از تدوین لایحه بهبود معیشت پرستاران خبر داده است. لایحه ای که در صورت تصویب در هیات دولت می تواند بسیاری از دلایل بی انگیزگی پرستاران را برطرف کند.
نسخه اولیه این لایحه به عنوان لایحه حمایت مادی و معنوی از پرستاران تدوین شده و پس از بررسی قانونی در وزارت بهداشت به هیات دولت ارسال می شود و در صورت تصویب به بهبود وضعیت معیشتی پرستاران کمک می کند. پرستاران
بر اساس اعلام معاونت پرستاری وزارت بهداشت، این لایحه در 37 ماده و چند فصل از جمله معیشت، رفاه و ارتقای شغلی گروه پرستاری تنظیم شده است که به بهبود وضعیت معیشتی پرستاران کمک می کند. همچنین خلأهای قانونی که در مشاغل سخت و زیان آور وجود دارد در این لایحه دیده می شود و در بحث های رفاهی نیز مواردی از جمله بهبود وضعیت مسکن پرستاران، درآمد آنها، حمایت از حضور پرستاران در مناطق محروم از طریق افزایش درآمد و… ارائه خدمات رفاهی به پرستاران پیش بینی شده است. .
انتهای پیام/