آلودگی هوا و بیماری های تنفسی دست به دست هم داده اند تا شاهد افزایش مراجعه کنندگان به بیمارستان ها باشیم. وضعیتی که ایجاب می کند وزارت بهداشت در آماده باش دائمی باشد. هر ساله با فرا رسیدن فصل سرما میزان آلاینده های محیطی به میزان قابل توجهی افزایش می یابد. در حالی که کارشناسان هر ساله نسبت به پیامدهای آلودگی هوا هشدارهای جدی می دهند، تاکنون اقدامات موثری برای کاهش این آلودگی ها انجام نشده است.
هوای سرد علاوه بر تشدید آلودگی، باعث افزایش شیوع بیماری های تنفسی و آنفولانزا می شود. این عوامل در کنار هم به افزایش حجم بیماران و ازدحام بیش از حد در بیمارستان ها دامن می زند. با وجود هشدارهای مکرر، به نظر می رسد برنامه ریزی و مدیریت موثری برای کاهش این مشکلات صورت نگرفته است که ضرورت بازنگری در سیاست های کنترل آلودگی و مدیریت بهداشت عمومی را بیش از پیش آشکار می کند.
التهاب و تخریب بافت های ریه در اثر آلودگی هوا
این آلاینده ها می توانند به طور مستقیم یا غیرمستقیم بر عملکرد اندام های مختلف بدن تأثیر بگذارند و باعث ایجاد بیماری های حاد و مزمن شوند. یکی از اثرات بارز آلودگی هوا بر سلامتی، آسیب به دستگاه تنفسی است. ذرات معلق کوچک می توانند به عمق ریه ها نفوذ کرده و باعث التهاب و آسیب به بافت های ریه شوند.
علاوه بر سیستم تنفسی، آلودگی هوا اثرات قابل توجهی بر سیستم قلبی عروقی نیز دارد. قرار گرفتن طولانی مدت در معرض آلاینده ها می تواند خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی از جمله حمله قلبی و سکته را با ایجاد التهاب در عروق و افزایش استرس اکسیداتیو افزایش دهد. شواهد علمی نشان می دهد که آلودگی هوا با افزایش خطر ابتلا به زوال عقل و بیماری آلزایمر و همچنین کاهش تمرکز و عملکرد شناختی در کودکان و بزرگسالان مرتبط است. این امر به ویژه برای کودکان مبتلا به سیستم عصبی و تنفسی خطرناک است. قرار گرفتن در معرض آلودگی هوا در دوران کودکی می تواند اثرات طولانی مدتی بر رشد و تکامل جسمی و شناختی داشته باشد. با وجود اثرات مضر آلودگی هوا، اقداماتی وجود دارد که می توان برای کاهش اثرات آن بر بدن انجام داد.
14 درصد مرگ و میر ناشی از حمله قلبی مربوط به آلودگی هوا است
رئیسی، قائم مقام وزارت بهداشت درباره اثرات آلودگی بر سلامت شهروندان می گوید: آمار مرگ و میر به آلودگی هوا نسبت داده می شود، یعنی شامل مرگ و میرهایی می شود که عوامل متعددی دارد و برخی از آنها مربوط به آلودگی هوا است. آلودگی هوا.” سالانه حدود 30 تا 35 هزار و در تهران حدود 7 هزار مرگ منتسب گزارش می شود. 14 درصد مرگ و میرهای ناشی از حمله قلبی مربوط به آلودگی هوا است. یعنی از هر 100 مرگ پانزده نفر به دلیل آلودگی هوا است. وقتی در معرض آلودگی قرار می گیریم، ریه ها را تحت تاثیر قرار می دهد، جذب خون می شود و باعث بیماری و ناتوانی و مرگ می شود. 60 درصد آلودگی هوا ناشی از سیستم حمل و نقل است، حدود 13 میلیون موتورسیکلت وجود دارد که بیش از 11 میلیون آن فرسوده است در حالی که طبق قانون باید بازنشسته می شدند. در کشور 4200 جایگاه توزیع بنزین داریم که از این تعداد 248 جایگاه خلاف محدوده شغلی هستند و بخار بنزین یکی از عوامل اصلی سرطان است.
وی افزود: خودروها یکی دیگر از عوامل موثر در آلودگی هوا هستند و 14 میلیون خودرو در کشور وجود دارد که 2 و نیم آن فرسوده هستند و آلودگی بیشتری تولید می کنند. همچنین در بحث خرید خودرو با وجود خودروسازان داخلی هم پول و هم سلامتی خود را از دست می دهیم. 10 سال پیش 8000 اتوبوس در تهران تردد می کردند اما پس از 10 سال با وجود هدف توسعه حمل و نقل عمومی تعداد اتوبوس های تهران به 2000 دستگاه رسیده است. همچنین کامیون ها یکی دیگر از عوامل موثر در آلودگی هوا هستند.
آلودگی هوا و محیط های کاری؛ زنگ خطری برای سلامت ریه ها
مهدی نجمی یکی از روسای سابق اداره بیماری های مزمن تنفسی وزارت بهداشت درباره نقش غیرقابل انکار آلودگی هوا در بروز بیماری ها می گوید: مسائلی مانند آلودگی هوا و آلاینده ها در برخی محیط های کاری اگر فردی باشد. از وسایل حفاظتی به درستی استفاده نمی کند و تهویه محیط کار صحیح نیست، می تواند بروز سرطان ریه موثر باشد، بنابراین باید سیاست های کلی در این زمینه اعمال شود. کشور و مردم شخصاً باید سعی کنند در زمان آلودگی هوا کمتر در فضای باز باشند. اما بخش مهمی از این مقوله به سیاست های کلان کشور برمی گردد که باید مورد بازنگری قرار گیرد. در مورد سرطان ریه، طبیعتاً وقتی افراد در معرض آلاینده‌ها قرار می‌گیرند، اثرات آن روی ریه‌ها رخ می‌دهد و تغییرات ژنتیکی و جهش‌های سلولی می‌تواند باعث سرطان ریه شود.
بیش از 7 میلیون نفر به دلیل تنفس هوای آلوده جان خود را از دست می دهند
احمد بهروزی یکی از کارشناسان بهداشت هوا با اشاره به اینکه سالانه بیش از 7 میلیون نفر در جهان بر اثر تنفس هوای آلوده جان خود را از دست می دهند، می گوید: این بیماری ها شامل سرطان ریه، بیماری های قلبی، سکته مغزی و عفونت های حاد است. . بیماری های تنفسی و مزمن انسدادی ریه مانند برونشیت و آمفیزم. در واقع قرار گرفتن در معرض آلودگی هوا پس از خطرات متابولیک، رژیم غذایی نامناسب و دود سیگار چهارمین عامل مرگ و میر در جهان است. در کشورهای در حال توسعه (با درآمد کم و متوسط)، آلودگی هوا سومین عامل خطر مرگ نامیده می شود، در حالی که در کشورهای با سطح درآمد بالا و در مقیاس جهانی، آلودگی هوا چهارمین عامل خطر مرگ در جهان است.
نقش قوانین و تجهیزات کنترل آلودگی در کاهش آلودگی هوا
هوایی که امروزه بسیاری از مردم جهان تنفس می کنند بسیار آلوده است. افرادی که حتی مشکل تنفسی و بیماری ندارند به دلیل تاثیرات منفی آلودگی هوا بر بدنشان ممکن است در اورژانس بیمارستان بستری شوند. در واقع آلودگی هوا یکی از عوامل اصلی مرگ و میر انسان در بسیاری از نقاط جهان است. ترکیبات آلی فرار و مواد شیمیایی مانند اکسیدهای نیتروژن، آمونیاک، متان، سولفید هیدروژن و مونوکسید گوگرد، تنها برخی از گازها و مواد خطرناکی هستند که در جو زمین وجود دارند و ما روزانه از آنها تنفس می کنیم. در شرایطی که تجهیزات کنترل آلودگی و قوانین و مقررات بین‌المللی و دولتی از جمله گزینه‌هایی هستند که امیدواریم به کاهش میزان آلودگی هوا کمک کنند، اما می‌توانیم تدابیری برای کاهش اثرات منفی این شرایط بر سلامتی خود در نظر بگیریم.
123 نفر به دلیل بیماری های مزمن انسدادی ریه جان خود را از دست می دهند
در شهر تهران به طور متوسط 123 نفر به دلیل بیماری مزمن انسدادی ریه ناشی از تماس طولانی مدت با ذرات 2.5 بعد از ظهر جان خود را از دست دادند. نتایج نشان می دهد که به طور متوسط میزان مرگ و میر ناشی از بیماری مزمن انسدادی ریه منتسب به ذرات معلق در کشور 19/11 درصد است که بالاتر از میانگین کشوری در شهرهایی مانند اهواز، زابل، خرم آباد و اصفهان است. میانگین مرگ و میر ناشی از سرطان ریه در سال 2019 در بزرگسالان بالای 30 سال به طور متوسط 298 نفر در شهرهای فوق الذکر بوده است. همچنین در شهر تهران به طور میانگین 112 نفر بر اثر تماس طولانی مدت با ریزگردها در ساعت 2.5 بعد از ظهر جان خود را از دست دادند. نتایج نشان می دهد که به طور میانگین میزان مرگ و میر ناشی از سرطان ریه منتسب به ذرات معلق در کشور 9.39 درصد است که بالاتر از میانگین کشوری در شهرهایی مانند اهواز، تهران، مشهد، اصفهان، زابل و خرم آباد است.
نقش وزارتخانه ها در کاهش آلودگی هوا سهم چه کسی بیشتر است؟
بسیاری از کارشناسان و محققان عوامل ساختاری آلودگی هوای تهران را مواردی از جمله عدم توسعه حمل و نقل عمومی پاک، ارزان، در دسترس و دوستدار محیط زیست بر حسب نیاز، بارگیری جمعیت و وسایل نقلیه به چندین برابر ظرفیت معابر مسکونی و شهری دانسته اند. . کیفیت پایین خودروهای داخلی به ویژه در بخش کنترل آلایندگی و ضعف در نظارت بر آلایندگی منابع ثابت و متحرک، عمر طولانی ناوگان حمل و نقل به ویژه ناوگان باری و عمومی، قیمت غیر واقعی حامل های انرژی و… در نتیجه مصرف بیش از حد سوخت توسط وسایل نقلیه موتوری. و احتراق، نبود ضوابط اجرایی و ناکافی بودن ضمانت‌های اجرایی آنها برای پرهیز از تمامی منابع ثابت و متحرک تولید بیش از حد آلاینده‌های هوا و وضعیت توپوگرافی و هندسی شهر تهران.
این روزها آلودگی هوای پایتخت به معضلی عادی تبدیل شده است که دیگر عزم جدی برای کاهش آن وجود ندارد و هر سازمانی راه حل خود را بر دوش دیگران و بیشتر اوقات بر دوش شهرداری می گذارد. اما بهتر است بدانید که بر اساس قانون هوای پاک وظیفه نظارت بر عملکرد نهادهای ذیربط بر عهده سازمان حفاظت محیط زیست است و بیشترین سهم فعالیت ها مربوط به وزارتخانه های کشور، ایمنی، نفت و قدرت
منبع: مهر
