به گزارش خبرنگار اقتصادی سلامت جو ، در سال های اخیر تخصیص ارز برای واردات دارو و تجهیزات پزشکی به شدت متاثر از تغییر سیاست های ارزی بوده است.
خلاصه اینکه تا سال 1400 بیشتر واردات دارو و تجهیزات پزشکی با ارز 4200 انجام می شد، اما به دلیل فشار بر منابع ارزی کشور و ناکارآمدی تخصیص یارانه، سیاست حذف تدریجی آن آغاز شد.
از سال 1401 نرخ ارز 28500 تومانی به عنوان ارز ترجیحی جدید برای حوزه پزشکی مورد استفاده قرار گرفت و در سال 1402 تقریباً بخش مهمی از تخصیص ارز با این نرخ انجام شد.
تا آبان 1403 روند تخصیص ارز برای این میدان به شرح زیر بود:
1396: در این سال بیشترین تخصیص ارز برای واردات داروهای اساسی و مواد اولیه دارویی با نرخ 4200 تومان بوده که مبلغ 3.5 میلیارد دلار را تامین کرده است. این تخصیص به طور کامل به کالاهای اساسی و داروهای ضروری اختصاص یافته است.
2018: تخصیص ارز با نرخ 4200 تومان ادامه یافت، اما به دلیل فشارهای اقتصادی و کاهش منابع ارزی، میزان تخصیص اندکی کاهش یافت و به 3.2 میلیارد دلار رسید.
1400: سیاست های دولت بر کاهش تدریجی تخصیص ارز 4200 تومانی تاکید کرد. امسال 1.5 میلیارد دلار با این نرخ تخصیص یافت که باز هم نسبت به سال های گذشته کاهش چشمگیری داشت.
1401: در این سال تغییرات قابل توجهی در تخصیص ارز مشاهده شد. علاوه بر 4200 تومان، بخش عمده ای از ارز تخصیصی با نرخ 28500 تومان برای واردات دارو در نظر گرفته شد. در مجموع 3.4 میلیارد دلار ارز برای این حوزه اختصاص یافت که بیشتر آن با نرخ 28 هزار و 500 تومان بود.
1402: در این سال تخصیص ارز 4200 تومانی تنها برای برخی اقلام خاص مانند شیر خشک و مواد اولیه دارویی محدود شد و مبلغ 0.8 میلیارد دلار به این بخش اختصاص یافت. بیشترین تخصیص برای داروهای ضروری و تجهیزات پزشکی با نرخ 28 هزار و 500 تومان بوده که بالغ بر 3.5 میلیارد دلار بوده است.
1403: از ابتدای سال تا آبان ماه تخصیص ارز 4200 تومانی 0.3 میلیارد دلار بوده که عمدتاً به واردات شیرخشک و برخی مواد اولیه دارویی اختصاص یافته است. این تخصیص نسبت به سال های گذشته کاهش چشمگیری داشته است. در همین مدت بیشترین تخصیص واردات دارو و تجهیزات پزشکی با نرخ 28 هزار و 500 تومان به مبلغ 2 میلیارد دلار انجام شده است.
در نتیجه روند تخصیص ارز در سال های اخیر از 4200 تومان به سمت استفاده بیشتر از 28500 تومان حرکت کرده است. این تغییرات نشان دهنده تلاش دولت برای مدیریت بهتر منابع ارزی و حمایت از تولید داخلی در حوزه دارو و تجهیزات پزشکی بوده است.
جدول فوق حاوی آخرین آمار تا نوامبر 1403 است و اطلاعات دقیق از منابع مختلف جمع آوری شده است.
وضعیت تخصیص ارز ترجیحی دارو و تجهیزات پزشکی در سال 1403
تخصیص ارز با نرخ 4200 تومان در سال 1403 به شدت محدود بوده و تنها برای برخی کالاهای خاص مانند شیرخشک و مواد اولیه دارویی تخصیص می یابد.
بر اساس اعلام وزارت بهداشت 300 میلیون دلار 4200 تومان برای دارو و تجهیزات پزشکی در سال 1403 اختصاص یافته است.
معاون توسعه و مدیریت منابع سازمان غذا و دارو اعلام کرد: تاکنون حدود 300 میلیون دلار برای امسال اختصاص داده اند. اما 125 همت حداقل تعداد مورد نیاز این رشته است که امیدواریم این عدد اصلاح و محقق شود.
همچنین بیشترین تخصیص در سال 1403 برای واردات داروهای اساسی و تجهیزات پزشکی با نرخ 28 هزار و 500 تومان صورت گرفته است. این تخصیص منابع محدود ارزی با هدف «آنچه مدیریت بهتر منابع و حمایت از تولید داخلی نامیده می شود» صورت گرفت.
بودجه 1404 در خصوص دارو و تجهیزات پزشکی چه جهتی دارد؟
لازم به ذکر است در لایحه بودجه 1404 نرخ ارز تخصیصی به کالاهای اساسی 38 هزار و 500 تومان تعیین شده است. اگرچه در بودجه 1404 ارز دارویی مشخص نشده بود، اما این تغییر نرخ ترجیحی ارز نسبت به نرخ های قبلی به ویژه در مورد دارو و لوازم پزشکی تبعات قابل توجهی خواهد داشت.
بر اساس این تغییرات، دولت قصد دارد با افزایش تدریجی نرخ ارز، قیمت کالاهای اساسی و احتمالا دارو را تعدیل کند. این تصمیم بر اساس پیش بینی تورم و تغییرات ارزی در سال آینده اتخاذ شده است. همچنین سیاست‌های جدید در این بخش احتمالاً منجر به افزایش قیمت دارو و سایر کالاهای اساسی خواهد شد که پیامدهای آن را باید در بلندمدت ارزیابی کرد.
در نتیجه تا کنون بودجه مورد بررسی و تصویب مجلس قرار نگرفته است، ارز 4200 تومانی و 28500 تومانی که قبلا برای دارو و کالاهای اساسی مصرف می شد در بودجه 1404 حذف و نرخ 38500 تومان به عنوان مبنای جدید واردات استفاده شد. این کالاها مشخص می شود.
اقدامات بی تدبیری در زمینه تخصیص ارز دارویی و احتمال تنش سلامت در سال 1404
به گزارش تسنیم، در چند روز گذشته اخباری منتشر شد که نشان می دهد دولت تصمیم دارد تخصیص ارز ترجیحی برای واردات دارو را تغییر دهد. به گفته مسئولان دولتی، تخصیص 28 هزار و 500 تومان به داروهای اساسی و تجهیزات پزشکی به زودی حذف می شود. حتی زمزمه هایی مبنی بر تامین بخشی از ارز دارو یا تجهیزات در سامانه نیما با نرخ تقریبی 50 هزار تومان به گوش می رسد.
وزیر بهداشت درباره حذف ارز ۲۸۵۰۰ تومانی دارو چه گفت؟
ظفر قندی وزیر بهداشت به تازگی اعلام کرده است که با توجه به تغییرات برنامه ریزی شده در بودجه، ارز ترجیحی دارو حذف می شود. اما دولت برای جلوگیری از افزایش فشار بر هزینه های مردم، تفاوت قیمت ارز ترجیحی نسبت به ارز نیمایی را در بودجه معادل ریالی پیش بینی کرده است.
انتقاد از روند ناکارآمد و غیر اجرایی تخصیص ارز دارویی در سال 1402
به گفته وزیر بهداشت، این اقدام به معنای متعهد شدن دولت به تامین مابه التفاوت ریالی و پرداخت آن به بیمه ها است تا بار مالی این تغییر بر دوش مردم نباشد. این روند در سال گذشته به طور کامل و موثر اجرا نشد، اما امید است امسال سازمان برنامه و بودجه نسبت به پوشش مابه التفاوت و پرداخت بیمه نامه اقدام کند و از طرفی دیگر از کمبود احتمالی دارو در شرایط فعلی ارز جلوگیری می کند.
به گزارش تسنیم، این تصمیم به ویژه در شرایطی که هزینه های درمانی و بهداشتی رو به افزایش است، نگرانی مردم و کارشناسان را برانگیخته است. حذف ارز ترجیحی با نرخ 28 هزار و 500 تومان می تواند منجر به افزایش قیمت دارو و تجهیزات پزشکی شود که در نهایت فشار بیشتری بر خانوارهای نیازمند و نظام سلامت کشور وارد می کند. بر اساس برخی گزارش ها، این تغییر می تواند عواقب جبران ناپذیری مانند کمبود دارو و افزایش قاچاق معکوس (صادرات داروهای ارزان قیمت به خارج از کشور) داشته باشد.
این اقدامات در حالی انجام می شود که کشور همچنان با محدودیت ارزی و کمبود نقدینگی مواجه است و کاهش ارز ترجیحی می تواند بحران های جدیدی را در عرضه دارو و خدمات بهداشتی به همراه داشته باشد. این تصمیم به ویژه در مواقع بحرانی بهداشتی مانند بیماری های همه گیر می تواند اثرات منفی جدی بر عملکرد نظام سلامت کشور داشته باشد.
سیاست عدم پرداخت مابه التفاوت 4200 تومانی واردکنندگان دارو
سیاست پرداخت ارز 4200 تومانی به واردکنندگان دارو برای مدت محدود در یکی دو سال اخیر مطرح شده است. هدف اصلی این سیاست، جبران مابه التفاوت نرخ ارز ترجیحی (4200 تومان) و نرخ 28500 تومانی واردکنندگان دارو به منظور جلوگیری از افزایش قیمت داروهای ضروری بود.
اگرچه اطلاعات در این زمینه محدود است، اما به نظر می رسد این سیاست در مقطعی از زمان اجرایی شده و به واردکنندگان داروهایی مانند داروهای اساسی و مواد اولیه به عنوان غرامت پرداخت شده است. این در حالی است که طبق جدول فوق، پس از جراحی اقتصادی در اردیبهشت 1401، مدتی بعد در سال های 1402 و 1403، ارز 4200 تومانی (به بخش کوچکی از رشته پزشکی) رسید. مستقیما پرداخت شده است
به ویژه اینکه دولت برای کاهش هزینه واردات دارو برای مردم و نظام سلامت کشور یارانه و غرامت ارزی پرداخت کرد. در آن زمان هدف جلوگیری از فشارهای اقتصادی و تورم در بازار دارو و اطمینان از دسترسی اقشار آسیب پذیر به داروهای حیاتی بود.
حذف ارز ممتاز و پیامدهای آن در سال 1404
در لایحه بودجه سال 1404 مقرر شد ارز 4200 تومانی و 28500 تومانی واردات دارو و تجهیزات پزشکی حذف شود. این سیاست به ویژه در حوزه دارو ممکن است منجر به افزایش قیمت داروها شود، زیرا واردکنندگان مجبور به خرید ارز با نرخ بازار خواهند بود. این تغییرات می تواند فشار زیادی را بر مصرف کنندگان به خصوص در بخش پزشکی حیاتی وارد کند.
افزایش 30 هزار میلیاردی در صورت جهش 35 درصدی ارز عرضه دارو
در حال حاضر نیز به نظر می رسد که دیفرانسیل های جدید به بیمه گذاران و نه واردکنندگان پرداخت می شود تا برخی از اثرات حذف ارز ترجیحی را جبران کند. این تصمیم ممکن است با هدف کاهش فشار بر بیمه ها و تامین هزینه های درمانی انجام شود.
لازم به ذکر است با فرض تخصیص 3 میلیارد دلار ارز به حوزه دارو و تجهیزات پزشکی در سال 1404 و در صورت افزایش 35 درصدی نرخ ارز واردات این حوزه، مابه التفاوت 30 هزار تومانی نیاز داریم. میلیارد تومان برای پوشش اولیه و جلوگیری از تحمیل شوکی به حوزه بهداشت و درمان است.
این در حالی است که این بار مالی در لایحه بودجه 1404 دیده نشده و به معنای امکان تحمیل هزینه به مردم است.
انتهای پیام/
