به گزارش گروه بهداشت و درمان خبرگزاری سلامت (تابنا)، آزاده متقی، متخصص تغذیه و دانشیار دانشگاه علوم پزشکی ایران، در تشریح تفاوت قندهای گیاهی با قندهای معمولی، اظهار کرد: قندهای گیاهی مستقیماً از منابع طبیعی به دست می آیند. علاوه بر شیرینی، دارای مواد مغذی مانند ویتامین و مواد معدنی هستند. اما قندهای معمولی (مانند شکر سفید) از نیشکر یا چغندرقند در طی فرآوری صنعتی استخراج می شوند و تقریباً فقط ساکارز خالص و بدون ارزش غذایی افزوده هستند. همچنین قندهای گیاهی معمولاً تأثیر کمتری بر افزایش ناگهانی قند خون دارند.
تفاوت بین ساکارز و استویا در اثر بر قند خون و متابولیسم
وی درباره تفاوت ساکارز و استویا گفت: ساکارز و استویا هر دو قندی هستند که اثرات متفاوتی روی بدن دارند و این تفاوت به ترکیب شیمیایی، نحوه متابولیسم آنها در بدن و تاثیر آنها بر قند خون مربوط می شود. ساکارز یک دی ساکارید است که از گلوکز و فروکتوز تشکیل شده و از منابعی مانند نیشکر یا چغندرقند به دست می آید. هنگام مصرف، در دستگاه گوارش به گلوکز و فروکتوز تجزیه شده و جذب خون می شود.
این متخصص تغذیه و رژیم درمانی افزود: این فرآیند منجر به افزایش سطح گلوکز خون و تحریک ترشح انسولین می شود. به همین دلیل، مصرف بیش از حد ساکارز می تواند بر کنترل قند خون در بیماران دیابتی تأثیر منفی بگذارد و خطرات متابولیکی ایجاد کند. در مقابل، استویا یک شیرین کننده طبیعی است که از برگ های گیاه استویا به دست می آید. این ماده کالری ندارد و مستقیماً بر قند خون تأثیر نمی گذارد زیرا گلیکوزیدهای موجود در استویا مستقیماً متابولیزه نمی شوند. به همین دلیل استویا برای افراد دیابتی یا کسانی که نیاز به کاهش مصرف قند دارند گزینه مناسبی در نظر گرفته می شود. بنابراین مصرف ساکارز می تواند قند خون را افزایش دهد و باید برای افراد دیابتی محدود شود، در حالی که استویا تاثیری بر قند خون ندارد و جایگزین مطمئن تری برای این افراد است.
استویا برای بیماران دیابتی ایمن تر است
متقی در خصوص قندهای گیاهی گفت: اصطلاح شکر گیاهی که گاهی برای شیرین کردن فرآورده ها به کار می رود، تعبیر دقیقی نیست. در واقع، تمام قندهایی که ما مصرف می کنیم، از جمله ساکارز و استویا، منشا گیاهی دارند. قند معمولی که از گیاهانی مانند نیشکر یا چغندرقند استخراج می شود، حاوی ساکارز است و باعث افزایش قند خون می شود. این نوع شکر همان ماده ای است که اغلب با چای یا در غذاهای شیرین مصرف می شود. از سوی دیگر، استویا یک شیرین کننده طبیعی است که از برگ های گیاه استویا به دست می آید. برخلاف قند معمولی، استویا تاثیر زیادی بر قند خون ندارد و گزینه ایمن تری برای دیابتی ها محسوب می شود. به همین دلیل، متخصصان توصیه می کنند که افراد دیابتی به جای شکر معمولی از جایگزین هایی مانند استویا استفاده کنند.
محصولات دیابتی؛ مفید است اما نیاز به مدیریت در مصرف دارد
دانشیار دانشگاه علوم پزشکی ایران درباره محصولات ویژه دیابتی ها گفت: محصولات دیابتی مانند قندهای جایگزین و غذاهایی مانند بیسکویت با هدف کنترل قند خون و تامین نیازهای تغذیه ای بیماران دیابتی وارد بازار شده است. قندهای دیابتی که عمدتا بر پایه شیرین کننده هایی مانند استویا هستند، قند خون را به میزان قابل توجهی افزایش نمی دهند و گزینه مناسبی برای این افراد هستند. اما بیسکویت و سایر مواد غذایی مشابه، اگرچه با مواد کم قند تولید می شوند، اما به دلیل وجود آرد در ترکیباتشان، باز هم در بدن تبدیل به قند می شوند و می توانند سطح قند خون را بالا ببرند. بنابراین، این محصولات نباید بی رویه مصرف شوند. در نهایت، اگرچه این محصولات می توانند به کنترل رژیم غذایی بیماران دیابتی کمک کنند، اما همچنان نیاز به اعتدال در مصرف و مشورت با پزشک یا متخصص تغذیه وجود دارد.
منبع: مهر
