سهل انگاری و قصور پزشکی مانع از شکایت بیمار نمی شود – خبرگزاری مهر ایران و جهان

سلامت جو، در خصوص قصور و سهل انگاری پزشکان در قانون اساسی، اصل بر این است که پزشک مرتکب هیچ قصوری نشود. اما اگر بیمار ادعای قصور پزشکی از سوی پزشک داشته باشد، باید مدارک محکمی برای اثبات ادعای خود مبنی بر بی احتیاطی و بی احتیاطی پزشک داشته باشد. در مورد قصور پزشکی در صورت ارائه مستندات و شواهد و تایید قصور توسط پزشک قانونی، مرجع قضایی مربوطه رای به محکومیت پزشک صادر می کند.

در این رابطه وکیل دادگستری زینب ریاضت در گفتگو با خبرنگار قضایی مهر گفت: قصور در امور پزشکی جرم تلقی می شود و اگر مرتکب پزشک یا تظاهر به پزشک باشد و مریض مجروح یا فوت کند در هر دو صورت به موجب قانون. قانون، برای قصور، مجازات در نظر گرفته شده است.

منظور از قصور پزشکی چیست؟

ریاضت تصریح کرد: ماده 145 قانون مجازات اسلامی مصوب 1391 به جرایم غیرعمد اختصاص دارد و جرایم پزشکی عموماً جزء «جرایم غیرعمد» محسوب می شود. گفته شده است که در این جرایم عنصر معنوی جرم «تقصیر» است، مگر اینکه ثابت شود. این جنایت غیر عمدی اعم از شبه عمدی و خطای محض است. در تبصره همین ماده آمده است که منظور از تقصیر، بی احتیاطی و بی احتیاطی است. اگر انسان کوتاهی کند یا مهارت کافی نداشته باشد از مصادیق بی احتیاطی محسوب می شود.

وی ادامه داد: در جرایم پزشکی اولاً بحث احراز قصور مطرح است، یعنی باید مشخص شود که پزشک چه قصوری انجام داده و آیا آن فرد پزشک بوده است یا خیر. اگر شماره یک نظام پزشکی باشد و مثلاً عمل جراحی یا کارهایی را انجام دهد که به تخصص او مربوط نمی شود، «مداخله در امور پزشکی» محسوب می شود و طبق ماده 3 آیین نامه امور پزشکی و دارویی، مجازات است. برای شخص در نظر گرفته شده است و حتی اگر پزشک باشد در صورت قصور پزشکی قابل مجازات است. برای اثبات قصور پزشکی، موازین قانونی و عرف پزشکی در نظر قاضی مؤثر خواهد بود.

چه نهادی صلاحیت رسیدگی به جرایم پزشکی را دارد؟

این وکیل دادگستری گفت: در حال حاضر پزشکان زیادی داریم که مجوز پزشکی نگرفته اند یا پزشک عمومی هستند که به امور زیبایی و جراحی می پردازند که این موارد تحت عنوان دخالت افراد فاقد صلاحیت در امور پزشکی و همچنین جرایم دیگر است. از پزشکان در «دادسرای جرایم پزشکی» پس از صدور حکم دادگاه کیفری قابل رسیدگی و صدور رأی است.

آیا امکان مطالبه غرامت قصور پزشکی وجود دارد؟

ریاضت در خصوص پرداخت وجه در جرایم پزشکی گفت: همانطور که گفته شد قصور پزشکی از انواع جرایم غیرعمد است. بر اساس ماده 145 قانون مجازات اسلامی، مقررات مربوط به دیات در مورد این گونه جرائم اعمال می شود. بنابراین می توان از پزشک در قصور پزشکی غرامت مطالبه کرد. همچنین برای فردی که پزشک نیست و این اعمال را انجام می دهد علاوه بر مجازات حبس و جزای نقدی باید مهریه مربوطه را نیز پرداخت کند، میزان خسارت و درصد مهریه نیز توسط کمیسیون پزشکی تعیین می شود. .

وی افزود: در ماده 614 قانون مجازات اسلامی (مجازات) آمده است: «هرکس عمداً دیگری را مجروح یا مجروح کند که باعث از بین رفتن یا شکستن عضوی از بدن یا منجر به بیماری دائمی یا از بین رفتن یا نقص یکی از اعضای بدن شود. حواس یا علائق یا عقب ماندگی ذهنی مجنی علیه در مواردی که قصاص ممکن نباشد چنانچه عمل وی مخل نظم و امنیت جامعه باشد یا مرتکب یا دیگران را به خطر بیندازد به حبس تعزیری درجه شش محکوم می شود و حسب تقاضا به حبس تعزیری درجه شش محکوم می شود. بزه دیده پرداخت دیه نیز محکوم است و این ماده گاه در مورد مداخله در امور پزشکی نیز اجرا و اعمال می شود.

این وکیل دادگستری در ادامه گفت: در صورتی که فردی پزشک نباشد و به ماده ۶۱۴ قانون مجازات اسلامی استناد شود، مرتکب علاوه بر محکومیت به اتهام دخالت در امور پزشکی، تا ۵ سال نیز حبس دارد.

‌

برای اثبات قصور پزشکی چه مدارکی لازم است؟

ریاضت مطرح کرد: برای اثبات دلایل و مدارک قابل ارائه به دادگاه لازم است؛ مدارک پزشکی شامل تصاویر ناحیه آسیب دیده قبل و بعد از عمل یا درمان، نظریه پزشکی قانونی، کلیه مدارک پزشکی یا درمانی، نسخه های تجویز شده توسط پزشک و هزینه های پرداختی به پزشک و سایر موارد مربوطه می باشد.

آیا در زمان قصور پزشکی می توان به رضایت پزشکان استناد کرد؟

وی در خصوص رضایت پزشکان نیز گفت: رضایت پزشکان قبل از جراحی امری است که مردم باید به آن توجه داشته باشند چرا که برای اتفاقی که هنوز اتفاق نیفتاده نمی توان از فردی رضایت گرفت. و داشتن برائت یا رضایت به معنای عدم رسیدگی به پرونده نیست، بلکه رضایتی که اخذ می شود منوط به رعایت مقررات می باشد و در صورت قصور و قصور پزشکی، رضایت مانع از شکایت خانواده بیمار نخواهد بود.