بازار دارو پس از حذف ارز 4200 تومانی / کسری 40 همتی زنجیره دارویی – خبرگزاری مهر | اخبار ایران و جهان
شهاب الدین جنیدی جعفری در گفتگو با خبرنگار مهر، یکی از چالش های حوزه دارو را چند نرخی بودن ارز و مدیریت خودسرانه تخصیص ارز دانست که باعث تاخیر در خرید مواد اولیه دارویی شد.
وی در این خصوص گفت: این تاخیر باعث می شود بازار دارویی کشور با کمبود دارو مواجه شود. پس از حذف ارز 4200 تومانی و ورود ارز 28500 تومانی، واردات نهاده های دارویی با مشکل جدی مواجه شد و عملا نیاز نقدینگی شرکت های تولیدی به 7 برابر افزایش یافت.
سخنگوی انجمن داروسازان ایران افزود: زمانی که تولیدکننده دارو بخواهد مواد اولیه را تامین کند نیاز به ارز دارد و در این فرآیند تخصیص ارز از اهمیت ویژه ای در این فرآیند برخوردار است به طوری که در سال 1400 بازار دارویی کشور 65000 بود. در سال 1401 125 همات و در سال 1402 160 همات بوده که نشان می دهد با توجه به تغییرات بحث ارز و شروع پروژه داروساز شکل گرفته، افزایش عظیم و چشمگیری از نظر نقدینگی برای تولیدکنندگان داشته است.
وی با اشاره به چالش دیگری که تولیدکنندگان دارو با آن مواجه هستند، ادامه داد: تاخیر در پرداخت مطالبات سازمان های بیمه گر در طول زنجیره دارو ابتدا داروخانه ها، سپس شرکت های پخش دارو و سپس منابع مالی تولیدکنندگان را تحت تاثیر قرار می دهد. این تاخیر در گذشته حدود 10 ریال مشکلات و نقدینگی برای زنجیره تامین دارو ایجاد می کرد اما اکنون بیش از 40 ریال کسری در نقدینگی زنجیره تامین دارو ایجاد می کند.
جنیدی اضافه کرد: به دنبال این مشکلات، انقباض سیستم بانکی در ارائه تسهیلات در کل زنجیره تامین دارو را داریم و معمولاً درخواست های این تسهیلات منفی بوده است یا احتمالاً سود حاصل از کارمزدی که برای این موضوع در نظر گرفته شده است. توجیه اقتصادی آن را حذف می کند. می گیرد
به گفته وی اعتبارات و منابع مالی این طرح داروساز کافی نیست و به همین دلیل سهم ارز ترجیحی با تاخیر به موسسات و داروخانه ها تزریق می شود که منجر به تاخیر در پرداخت تعهدات شرکت های پخش دارو می شود و این زنجیره تا زمانی ادامه دارد که تولیدکننده دارو منابع مالی لازم را نداشته باشد. واردات مواد اولیه و تولید عملاً مشکل کمبود منابع مالی کل چرخه را به شکل دومینو تحت تأثیر قرار می دهد.
انتقاد از راه اندازی بی رویه داروخانه
جنیدی با اشاره به یکی از چالش هایی که بارها از سوی کارشناسان حوزه پزشکی و انجمن های تخصصی مورد انتقاد قرار گرفت، گفت: دخالت گروه های خارج از حوزه سلامت در حوزه پزشکی است و به نظر می رسد سازمان غذا و دارو نمی تواند. بر سیستم دارویی آنطور که باید نظارت کند.» چرا که در بسیاری از مواقع جریان های اقتصادی تاثیر زیادی بر روی پزشکی دارند که بارزترین نمونه آن ایجاد بی رویه داروخانه ها، فروش اینترنتی دارو و دخالت پلتفرم ها در پزشکی است که در شرف وقوع است و این اقدامات به نام حذف انحصار، رفع تبعیض. و خدمات بهتری را به مردم ارائه کرد تا بتوانند با تاسیس داروخانه و افزایش تعداد آنها کمبود دارو را جبران کنند، در حالی که نظام سلامت نتوانست در برابر چنین حملاتی مقاومت کند.
سخنگوی انجمن داروسازان ایران با اشاره به شرایط سخت تامین ارز برای تولید دارو، افزود: راه اندازی بی رویه داروخانه ها، دوری داروخانه ها و همجواری آنها با یکدیگر باعث نمی شود مردم دچار مشکل شوند. کمبود دارو
چالش داروخانه ها با آیین نامه 1400
وی به ارائه مجوز به افراد اشاره کرد غیر داروشناس وی در خصوص راه اندازی داروخانه ادامه داد: هر دوره آیین نامه داروخانه ها و ضوابط تاسیس داروخانه ها مورد بازنگری قرار می گیرد به طوری که در سال 1400 مجدداً این اتفاق افتاد و تغییراتی در اقلامی که از روش های بین المللی گرفته شده بود، ایجاد شد. در هر شهر با توجه به جمعیت چند داروخانه وجود دارد، فاصله داروخانه ها با یکدیگر چقدر است و … با ایجاد چنین تغییرات غیر علمی همیشه مشکلاتی برای بنیانگذاران و مسئولان فنی داروخانه ها ایجاد می شود که می تواند باعث بی ثباتی در ثبات اقتصادی داروخانه ها شود. حال سوال اینجاست که با افزایش تعداد داروخانه ها، کمبود دارو برطرف شد.
جنیدی با اشاره به آخرین آیین نامه تاسیس و مدیریت داروخانه ها که توسط سازمان غذا و دارو نوشته شده است، گفت: بسیاری از بندهای این آیین نامه با قوانین بالادستی آن مغایرت دارد. در حال حاضر دیوان عدالت اداری مغایرت مصوبات وزارتخانه ها و غیره را بررسی می کند و در صورت وجود شاکی، آیین نامه مورد انتقاد را لغو می کند و به دلیل عدم انطباق آیین نامه جدید با قوانین مصوب سال 93 1334، آئین نامه امور پزشکی، خوراکی، آشامیدنی و دارویی. دیوان عدالت اداری وارد عمل شد و سازمان غذا و دارو میزان تحصیلات و جدول نسبت به امتیازی که برای تاسیس داروخانه کسب می کنند را اعلام کرد.
وی افزود: انجمن داروسازان معتقد است که انجام وظایف برای بنیانگذاران داروخانه ای که وزارت بهداشت در نظر گرفته در حال حاضر این نیاز را دارد بنیانگذاران تحصیلات داروسازی داشته باشید.
ما به ازای هر 5000 نفر یک داروخانه داریم
سخنگوی انجمن داروسازان ایران با بیان اینکه قانون سال 1334 حدود 70 سال است که در ایران اجرا می شود و قطعا نیاز به تغییراتی دارد، گفت: باید برای راه اندازی داروخانه ها در شهر و روستا و تعداد آنها نیازسنجی صورت گیرد. در این زمینه لازم است گروه های مرتبط با نگاه کارشناسی وارد این موضوع شوند و تغییراتی را به نفع نظام سلامت کشور ایجاد کنند.
وی با اشاره به اینکه هم اکنون حدود 30 دانشکده داروسازی در کشور وجود دارد، افزود: روزی که قانون در سال 1334 نوشته شد، تعداد داروسازان بسیار کم بود. روزهایی را پشت سر گذاشتیم که به ازای هر 30 هزار نفر یک داروخانه وجود داشت و اکنون به ازای هر 5 هزار نفر یک داروخانه داریم و مجموع این اعداد نشان می دهد که شاخص دسترسی مردم به دارو و تعداد داروخانه ها از حد ایده آل فراتر رفته است. . امروزه با توجه به امکانات فراوانی که در حوزه پزشکی وجود دارد، تغییراتی که در داروخانه ها رخ داده است، افزایش تعداد داروها با شرایط علمی بسیار خاص و … لازم است از پتانسیل داروسازان جوان در حوزه پزشکی استفاده شود. موضوع تأسیس داروخانه است، اما اگر بخواهیم با تصمیمی غیرکارشناسی داروخانه ای تأسیس کنیم، دادن آن به افراد فاقد صلاحیت علمی، غیر از داروساز، می تواند سلامت مردم را مورد هدف قرار دهد و باعث سردرگمی آنها شود.