راهی برای پیشگیری از آلزایمر

آلزایمر یک اختلال “تخریب کننده عصبی” پیشرونده است که عمدتا افراد مسن را تحت تاثیر قرار می دهد و منجر به از دست دادن حافظه، زوال شناختی و اختلالات رفتاری می شود.

به گزارش ایسنا، با افزایش شیوع آلزایمر در سراسر جهان، محققان در حال بررسی عوامل مختلفی هستند که ممکن است بر شروع و پیشرفت آن تاثیر بگذارد. از جمله این عوامل، تغذیه به ویژه مصرف برخی ویتامین ها و مواد معدنی مورد توجه قرار گرفته است. زیرا می تواند نقش مهمی در سلامت مغز داشته باشد و بر توسعه و مدیریت آلزایمر تأثیر بگذارد.

اهمیت تغذیه در سلامت مغز

مغز یکی از فعال‌ترین اندام‌های بدن از نظر متابولیسمی است و برای حفظ عملکرد خود به تامین مداوم مواد مغذی از جمله انتقال‌دهنده‌های عصبی، ترمیم سلول‌ها و دفاع در برابر استرس اکسیداتیو نیاز دارد. رژیم‌های غذایی سرشار از میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل و چربی‌های سالم، مانند رژیم‌های مدیترانه‌ای و DASH، با عملکرد شناختی بهتر و کاهش نرخ زوال شناختی مرتبط هستند.

این رژیم ها طیف گسترده ای از مواد مغذی ضروری از جمله ویتامین ها و مواد معدنی را که برای حفظ سلامت مغز حیاتی هستند، فراهم می کند. سوء تغذیه یا شرایطی که متابولیسم مواد مغذی را مختل می کند، مانند چاقی و دیابت نوع 2، به عنوان عوامل خطر مهم برای آلزایمر شناخته شده اند. این شرایط می‌تواند منجر به کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی کلیدی شود که ممکن است فرآیندهای پاتولوژیک مرتبط با آلزایمر را تشدید کند، مانند استرس اکسیداتیو، التهاب، و تجمع پروتئین‌های سمی مانند آمیلوئید بتا (Aβ) و تاو هیپرفسفریله.

نقش ویتامین ها در بیماری آلزایمر

ویتامین A یک ویتامین محلول در چربی است که برای عملکردهای مختلف بدن از جمله بینایی، پاسخ ایمنی و ارتباطات سلولی ضروری است. از نظر سلامت مغز، ویتامین A نقش مهمی در تنظیم تولید Aβ دارد، یک «پپتید» که در مغز افراد مبتلا به آلزایمر تجمع می‌کند و پلاک‌هایی را تشکیل می‌دهد. تحقیقات نشان داده است که کمبود ویتامین A می تواند منجر به افزایش تولید Aβ و فسفوریلاسیون پروتئین تاو شود که هر دو از ویژگی های پاتولوژیک اصلی بیماری آلزایمر هستند. مطالعات حیوانی نشان می دهد که مکمل ویتامین A یا مشتقات آن مانند رتینوئیک اسید می تواند این اثرات را کاهش داده و احتمالاً پیشرفت آلزایمر را کند کند. علاوه بر این، خواص آنتی اکسیدانی ویتامین A به محافظت از نورون ها در برابر آسیب اکسیداتیو کمک می کند و نقش آن را در فیزیولوژی عصبی تایید می کند.

ویتامین C، همچنین به عنوان اسید اسکوربیک شناخته می شود، این یک آنتی اکسیدان محلول در آب است که نقش حیاتی در محافظت از سلول ها در برابر استرس اکسیداتیو، که عامل اصلی تخریب عصبی در آلزایمر است، ایفا می کند. ویتامین C در چندین عملکرد مغز از جمله سنتز انتقال دهنده های عصبی، تشکیل کلاژن و دفاع ایمنی نقش دارد. مطالعات نشان داده اند که سطوح بالاتر ویتامین C در مغز و مایع مغزی نخاعی با کاهش آسیب اکسیداتیو و کاهش خطر زوال شناختی مرتبط است. برخی تحقیقات همچنین نشان می دهد که ویتامین C ممکن است تولید Aβ و فسفوریلاسیون تاو و در نتیجه احتمالاً ایجاد آلزایمر را کاهش دهد. با این حال، در حالی که خواص آنتی اکسیدانی ویتامین C به خوبی مستند شده است، شواهدی مبنی بر اثر مستقیم آن بر پیشگیری از آلزایمر متناقض است، با برخی از مطالعات نشان دهنده یک پیوند ضعیف است.

ویتامین D این ویتامین محلول در چربی است که برای هموستاز کلسیم، عملکرد سیستم ایمنی و فیزیولوژی عصبی ضروری است. این ویتامین در پاسخ به نور خورشید در پوست سنتز می شود و همچنین می توان آن را از منابع غذایی یا مکمل ها دریافت کرد. سطوح پایین ویتامین D با افزایش خطر ابتلا به اختلالات شناختی و آلزایمر مرتبط است. تصور می شود که این ارتباط به دلیل نقش ویتامین D در تنظیم سطح کلسیم در مغز، کاهش التهاب و بهبود پاکسازی Aβ باشد. برخی از مطالعات نشان داده اند که مکمل ویتامین D می تواند تجمع Aβ را کاهش دهد و عملکرد شناختی را بهبود بخشد، به ویژه در افرادی که سطح پایه ویتامین D پایینی دارند. با این حال، مطالعات دیگر نتوانسته اند ارتباط قابل توجهی پیدا کنند و نشان می دهد که تحقیقات بیشتری برای روشن شدن رابطه بین ویتامین D و آلزایمر مورد نیاز است.

ویتامین E گروهی از ترکیبات محلول در چربی با خواص آنتی اکسیدانی قوی است. این ویتامین نقش حیاتی در محافظت از غشای سلولی در برابر آسیب اکسیداتیو ایفا می کند و به دلیل پتانسیل آن در به تاخیر انداختن زوال شناختی در آلزایمر به طور گسترده مورد مطالعه قرار گرفته است. سطوح بالاتر ویتامین E در خون با کاهش خطر ابتلا به بیماری آلزایمر مرتبط است. برخی از آزمایشات بالینی نشان داده اند که مکمل ویتامین E می تواند پیشرفت زوال شناختی را در افراد مبتلا به آلزایمر خفیف تا متوسط، به ویژه در مراحل اولیه بیماری، کند کند. با این حال، نتایج متناقض بوده اند و باید توجه داشت که دوزهای بالای ویتامین E با افزایش خطر عوارض جانبی مانند خونریزی همراه بوده است که نشان دهنده نیاز به توجه دقیق به دوز است.

ویتامین های B، در میان آنها، تیامین (B1)، نیاسین (B3)، پیریدوکسین (B6) و کوبالامین (B12)، ویتامین های محلول در آب هستند که نقش اساسی در متابولیسم انرژی، ترمیم DNA و سنتز انتقال دهنده های عصبی دارند. کمبود ویتامین B با زوال شناختی مرتبط است. و افزایش خطر ابتلا به آلزایمر مرتبط است. به عنوان مثال، سطوح پایین ویتامین B12 و اسید فولیک (B9) با سطوح بالای هموسیستئین، یک عامل خطر شناخته شده برای آلزایمر مرتبط است. هموسیستئین بالا می تواند منجر به آسیب عروقی و افزایش تولید Aβ شود. برخی از مطالعات نشان داده اند که مصرف مکمل با ویتامین های گروه B، به ویژه اسید فولیک، B6 و B12، می تواند سطح هموسیستئین را کاهش دهد و عملکرد شناختی را در افراد مسن بهبود بخشد. با این حال، شواهد کاملاً سازگار نیستند و تحقیقات بیشتری برای تعیین استفاده بهینه از ویتامین های B در پیشگیری و درمان آلزایمر مورد نیاز است.

نقش مواد معدنی در بیماری آلزایمر

روی این یک عنصر کمیاب ضروری است که در بسیاری از فرآیندهای بیولوژیکی از جمله عملکرد ایمنی، سنتز DNA و انتقال سیگنال عصبی نقش دارد. روی نقش پیچیده ای در بیماری آلزایمر دارد، زیرا کمبود یا مقادیر زیاد آن می تواند بر عملکرد مغز تأثیر منفی بگذارد. روی برای عملکرد مناسب چندین آنزیم در دفاع آنتی اکسیدانی مغز مورد نیاز است. سطوح پایین روی با زوال شناختی و افزایش حساسیت به استرس اکسیداتیو مرتبط است. از طرف دیگر، روی اضافی می تواند تجمع Aβ را افزایش داده و به تشکیل پلاک های آمیلوئید در مغز کمک کند. حفظ سطح متعادل روی از طریق رژیم غذایی یا مکمل ممکن است به کاهش خطر ابتلا به آلزایمر کمک کند، اما مکانیسم های دقیق و سطوح بهینه نیاز به تحقیقات بیشتری دارد.

هستند این یکی دیگر از عناصر کمیاب ضروری است که برای انتقال اکسیژن، متابولیسم انرژی و سنتز انتقال دهنده های عصبی حیاتی است. با این حال، مانند روی، آهن نیز نقش دوگانه ای در آلزایمر دارد، زیرا کمبود یا مقادیر زیاد آن می تواند مضر باشد. در حالی که آهن برای عملکرد طبیعی مغز ضروری است، مقادیر بیش از حد آن می تواند منجر به تولید رادیکال های آزاد شود و به استرس اکسیداتیو و تخریب عصبی کمک کند. مطالعات نشان داده اند که تجمع آهن در مغز با افزایش رسوب Aβ، هیپرفسفوریلاسیون تاو و کاهش شناختی مرتبط است. مدیریت سطوح آهن از طریق رژیم غذایی یا درمان کیلاسیون (که شامل استفاده از عواملی است که به آهن اضافی متصل می شود و از بین بردن آن) می تواند یک استراتژی بالقوه برای جلوگیری یا کند کردن پیشرفت آلزایمر باشد.

مس در بسیاری از واکنش های آنزیمی از جمله دفاع آنتی اکسیدانی و سنتز انتقال دهنده های عصبی نقش دارد. مانند آهن، عدم تعادل مس می تواند منجر به استرس اکسیداتیو شود و در پاتوژنز آلزایمر نقش داشته باشد. تحقیقات نشان داده است که اختلال در هموستاز مس، چه به دلیل کمبود و چه بیش از حد آن، می تواند منجر به افزایش تولید و تجمع Aβ شود. سطوح بالای مس در مغز با زوال شناختی و افزایش خطر آسیب شناسی آلزایمر مرتبط است. بنابراین، حفظ تعادل مس مناسب از طریق رژیم غذایی یا مکمل ممکن است در مدیریت خطر آلزایمر مهم باشد.

بر اساس اطلاعیه دفتر تغذیه و بهبود جامعه وزارت بهداشت، منیزیم این ماده معدنی حیاتی است که در بیش از 300 واکنش بیوشیمیایی در بدن از جمله واکنش‌های مربوط به عملکرد عصبی، تولید انرژی و ترمیم DNA نقش دارد. سطوح پایین منیزیم با افزایش خطر ابتلا به آلزایمر مرتبط است، زیرا کمبود منیزیم می تواند منجر به افزایش استرس اکسیداتیو، التهاب و تولید Aβ شود. برخی از مطالعات نشان می دهد که مکمل منیزیم ممکن است خطر زوال شناختی و آلزایمر را با حمایت از عملکرد عصبی سالم و کاهش آسیب اکسیداتیو کاهش دهد. با این حال، شواهد هنوز در حال تکامل هستند و تحقیقات بیشتری برای تایید مزایای منیزیم در پیشگیری و درمان آلزایمر مورد نیاز است.

سلنیوم یک عنصر کمیاب ضروری است که بخشی از چندین آنزیم آنتی اکسیدانی مانند گلوتاتیون پراکسیداز را تشکیل می دهد که از سلول ها در برابر آسیب اکسیداتیو محافظت می کند. کمبود سلنیوم با افزایش استرس اکسیداتیو و تخریب عصبی مرتبط است که هر دو از عوامل کلیدی آلزایمر هستند. برخی از مطالعات نشان می دهد که مکمل سلنیوم ممکن است خطر ابتلا به آلزایمر را با تقویت دفاع آنتی اکسیدانی مغز و بهبود عملکرد شناختی کاهش دهد. با این حال، مانند سایر ریز مغذی‌ها، شواهد قطعی نیست و تحقیقات بیشتری برای تعیین سطوح بهینه سلنیوم برای سلامت مغز مورد نیاز است.

۴۷۲۳۶