وضعیت سرطانهای کودکان در ایران / برنامهای جهانی برای درمان ۶ سرطان رایج
به گزارش گروه بهداشت و درمان خبرگزاری سلامت (تابنا)، متخصص رادیو انکولوژی و یکی از اعضای هیات علمی دانشگاه در گفت وگو با ایسنا به مناسبت ماه آگاهی از سرطان کودکان، ضمن تاکید بر ضرورت برای کنترل دقیق این بیماری در کودکان به منظور دستیابی به نتایج بهتر، گفت: روزانه بیش از 1000 کودک در جهان به سرطان مبتلا می شوند و این موضوع همه افراد درگیر با این بیماری را در مسیری دشوار و تغییر دهنده زندگی قرار می دهد. در میان 400000 کودکی که هر ساله به سرطان مبتلا می شوند، بیشتر آنها در کشورهای کم درآمد و متوسط زندگی می کنند.
وضعیت سرطان های کودکان در جهان و ایران
وی درباره وضعیت سرطان های کودکان در ایران نیز گفت: جمعیت ایران در سال 2020 حدود 84 میلیون نفر بوده و شیوع این بیماری یعنی تعداد بیماران سرطانی در پنج سال حدود 319 هزار و 740 نفر برآورد شده است. در همان سال، 131191 مورد جدید سرطان شناسایی شد و خطر ابتلا به سرطان در سن زیر 75 سال 14.7 درصد برآورد شد.
وی با بیان اینکه طبق آمار حدود 25 درصد جمعیت ایران در گروه سنی 0 تا 14 سال قرار دارند، افزود: بروز سرطان های دوران کودکی در ایران حدود 16.8 در هر 100 هزار نفر برآورد شده است که در سنین مختلف پایین است. و گروه های جمعیتی متفاوت است؛ 15.9 در هر 100000 نفر برای گروه سنی صفر تا چهار سال، 14.82 در هر 100000 نفر برای گروه سنی پنج تا 9 سال و 12.8 در هر 100000 نفر برای گروه سنی 10 تا 14 سال.
شایع ترین سرطان های دوران کودکی در ایران
این متخصص رادیو انکولوژی درباره شایع ترین سرطان های کودکان در کشور نیز گفت: شایع ترین سرطان های کودکان در ایران سرطان خون (سرطان خون) و پس از آن لنفوم (10.3 درصد)، تومورهای کلیه (9.3 درصد)، تومورهای بدخیم استخوان (در رتبه های بعدی) قرار دارند. 4.4 درصد) و تومورهای سیستم عصبی مرکزی (4.1 درصد).
وی در ادامه درباره عوامل خطر ابتلا به سرطان کودکان به ایسنا توضیح داد: اگرچه مطالعات جامعی در مورد عوامل خطر ابتلا به سرطان کودکان در دست نیست، اما همین بررسی ها نیز نشان می دهد که شیوع چاقی در بین نوجوانان ایرانی حدود 9 درصد است. همچنین آلودگی هوا در محیط های داخلی و خارجی نیز یکی از عوامل خطر رایج محسوب می شود.
این عضو هیأت علمی دانشگاه درباره دسترسی به درمان کودکان سرطانی نیز گفت: برای کودکان مبتلا به سرطان در کشورهای در حال توسعه اغلب درمان در دسترس نیست و یا مقرون به صرفه است. تنها حدود 20 تا 30 درصد از این کودکان زنده می مانند. در حالی که این رقم در کشورهای پردرآمد بیش از 80 درصد است که نتیجه یک دستاورد بزرگ در علم، نوآوری و سلامت عمومی است. اما برای بسیاری از کودکان در کشورهای کم درآمد و متوسط، واقعیت مرگ و فشار زیاد بر خانواده ها است. تأثیر این امر به معنای از بین رفتن پتانسیل، افزایش نابرابری ها و مشکلات اقتصادی است. بدون شک این وضعیت می تواند و باید تغییر کند.
یک ابتکار جهانی برای افزایش بقای کودکان مبتلا به سرطان
وی با اشاره به ابتکار جهانی سرطان کودکان (GICC) توسط سازمان بهداشت جهانی (WHO) در سپتامبر 2018، افزود: هدف از این برنامه دستیابی به نرخ بقای حداقل 60 درصدی سرطان کودکان در سطح جهان تا سال 2030 است. می تواند جان یک میلیون کودک دیگر را نجات دهد. اهداف کلیدی GICC ظرفیت سازی است. تقویت توانایی کشورها برای ارائه خدمات با کیفیت به کودکان مبتلا به سرطان و اولویت دادن به سرطان کودکان؛ ترویج اهمیت سرطان دوران کودکی در سطوح جهانی، منطقه ای و ملی.
موتلفه افزود: ابتکار GICC بر اساس چارچوب CureAll هدایت می شود که یک استراتژی جامع برای کمک به کشورها برای اجرای این طرح ارائه می کند. نتیجه آن تقویت سیستم های بهداشتی و بهبود مراقبت از کودکان خواهد بود. CureAll مخفف برای شناسایی چهار ستون کلیدی و سه تسهیل کننده این ابتکار جهانی است. این بسته رویکردی را برای ارزیابی وضعیت فعلی یک کشور یا منطقه، تدوین برنامه اقدام، اجرای آن و نظارت بر پیشرفت ترسیم می کند. این رویکرد شامل ابزارها، استانداردها و پشتیبانی لازم است. ابعاد اصلی این برنامه توسعه مراکز عالی و شبکه های مراقبتی و افزایش حمایت از مراکز و شبکه هایی است که با نیروی کار آموزش دیده قادر به ارائه مراقبت های سرطانی با کیفیت هستند.
وی ادامه داد: پوشش همگانی سلامت یکی دیگر از ابعاد این برنامه است که دسترسی همه کودکان به خدمات جامع و ضروری مراقبت از سرطان را تضمین می کند. تدوین برنامهها و نقشههای راه که منجر به توسعه و استفاده از طرحهای درمانی و ابزارهای تشخیصی مبتنی بر شواهد برای بهبود کیفیت مراقبتها و در نهایت ارزیابی و نظارت بر فرآیندها شود، برای این منظور به سیستمهای اطلاعاتی قوی برای نظارت بر پیشرفت نیاز است. کیفیت را تضمین کند و پشتیبانی برای بهبود مستمر اجرا و مستقر شود.
عوامل تسهیل کننده برنامه جهانی برای درمان سرطان دوران کودکی
دبیر انجمن علمی رادیو انکولوژی ایران نیز درباره عوامل تسهیل کننده مشترک این برنامه به ایسنا گفت: «حمایت» برای ارتقای آگاهی و تعهد سیاسی برای اولویت بندی سرطان کودکان، «تقویت تأمین مالی» و بسیج منابع و تامین مالی برای حمایت این ابتکار و همچنین «حکمرانی مرتبط» به معنای حصول اطمینان از هماهنگی در مدیریت در تمام سطوح برای همسویی تلاش ها و سیاست ها در این برنامه حیاتی است.
تمرکز برنامه جهانی بر درمان 6 سرطان شایع دوران کودکی
وی همچنین با بیان اینکه ابتکار GICC ابتدا بر شش نوع سرطان شایع و بسیار قابل درمان در کودکان تمرکز دارد، افزود: این شش سرطان شامل 50 تا 60 درصد کل سرطان های دوران کودکی است و با درمان های اثبات شده به راحتی قابل درمان است که از سرطان خون لنفوبلاستیک حاد است. (ALL) – یک نوع سرطان خون، لنفوم بورکیت، یک نوع سرطان غدد لنفاوی با رشد سریع، لنفوم هوچکین – نوع دیگری از سرطان غدد لنفاوی، رتینوبلاستوما – سرطان چشم دوران کودکی، تومور ویلمز – سرطان کلیه دوران کودکی، و گلیوما درجه پایین – نوعی سرطان مغز.
موتلق گفت که با بهبود مراقبت و درمان این سرطان های خاص، این ابتکار با هدف هموار کردن راه برای پیشرفت های گسترده تر در انکولوژی کودکان و پیشرفت در همه انواع سرطان های کودکان است. تأثیر جهانی GICC ابتکار GICC به دنبال کاهش نابرابری در مراقبت از سرطان است، به ویژه در کشورهای با درآمد کم و متوسط که نرخ بقا در آنها بسیار کمتر است. این ابتکار با بهره گیری از همکاری های جهانی، تلاش می کند تا به همه کودکان مبتلا به سرطان فرصتی برای زنده ماندن، زندگی کامل و کاهش درد و رنج بدهد.