افزایش احتمال ناباروری در مبتلایان «آندومتریوز» / شیوع ۱۰ درصدی این بیماری
به گزارش سلامت پرس به نقل از ایسنا، دکتر عاطفه گرگین درباره شیوع این بیماری توضیح داد: شیوع آندومتریوز در زنان در سنین باروری بین 6 تا 10 درصد گزارش شده است. 25 تا 50 درصد زنان نابارور به اندومتریوز مبتلا هستند و خطر ناباروری در زنان مبتلا به آندومتریوز بین 30 تا 50 درصد تخمین زده می شود.
این متخصص زنان و زایمان درباره علت آندومتریوز گفت: هنوز به طور کامل مشخص نیست که علت این بیماری چیست و در حال حاضر تنها چند نظریه در این زمینه مطرح شده است که از جمله آن می توان به نظریه بازگشت خون قاعدگی به لگن اشاره کرد. هنوز تایید نشده است اما با توجه به تحقیقات انجام شده به طور قطع می توان گفت که عوامل ژنتیکی و عوامل محیطی در بروز این بیماری نقش دارند. مشخص شده است که نقش عوامل ژنتیکی در بروز این بیماری کاملاً تعیین کننده است و در صورت وجود سابقه آندومتریوز در بستگان درجه یک، خطر ابتلا در فرد 6 تا 7 برابر افزایش می یابد.
وی در خصوص سن ابتلا به این بیماری تصریح کرد: این بیماری می تواند از اولین قاعدگی دختران بروز کند اما بیشترین شیوع آن در سنین باروری یعنی 15 تا 40 سالگی است. البته ممکن است در زنان قبل از یائسگی و همچنین زنان یائسه دیده شود.
این فلوشیپ لاپاراسکوپی پیشرفته درباره علائم اندومتریوز توضیح داد: شایع ترین علائم آندومتریوز درد شدید قاعدگی، درد مزمن لگن و ناباروری است. در مورد درد شدید قاعدگی ذکر این نکته ضروری است که متاسفانه بسیاری از خانواده ها این درد را طبیعی می دانند در حالی که اگر دختری از سنین پایین دچار درد شدید قاعدگی می شد یعنی دردی که او را از انجام کارهای روزمره و رفتن باز می داشت. در مدرسه، او باید آندومتریوز را بررسی کند، به خصوص اگر سابقه خانوادگی آندومتریوز وجود داشته باشد.
وی ادامه داد: درد هنگام نزدیکی، درد هنگام تخمک گذاری، ادرار دردناک، اسهال یا یبوست در دوران قاعدگی، درد در هنگام ادرار و وجود خون در ادرار یا مدفوع در دوران قاعدگی، خونریزی غیرطبیعی قاعدگی و خستگی مزمن از دیگر علائم آندومتریوز است و نوع آن و شدت علائم به محل و شدت بیماری بستگی دارد.
یکی از اعضای تیم تخصصی کلینیک اندومتریوز مرکز ابن سینا درباره راه های تشخیص اندومتریوز گفت: اولین قدم گرفتن شرح حال و معاینه دقیق و کامل است. معاینه و بررسی علائم بالینی می تواند بسیار کمک کننده باشد و در خانم های متاهل می توان با معاینه واژینال وجود ضایعات عمیق را بررسی کرد. یکی دیگر از ابزارهای تشخیص اندومتریوز، سونوگرافی است که یک سرویس تشخیصی است که در دسترس همه بیماران است.
گرگین تاکید کرد: اما انجام سونوگرافی اختصاصی توسط سونولوژیست آشنا به این بیماری و مهارت و تجربه کافی در شناسایی ضایعات عمقی اندومتریوز بسیار مهم است. در خانم های متاهل امکان انجام سونوگرافی واژینال و داپلر وجود دارد و برای خانم های مجرد سونوگرافی ترانس رکتال یا مقعدی درخواست می شود.
وی افزود: در برخی موارد ممکن است درخواست MRI نیز داشته باشیم. همچنین انجام سونوگرافی برای بررسی کلیه و مجاری ادراری ضروری است زیرا احتمال درگیری سیستم ادراری تا 12 درصد وجود دارد. همچنین، ممکن است برای بررسی نشانگرهای تومور برخی از آزمایشات آزمایشگاهی درخواست شود. این آزمایشات فقط در مواردی درخواست می شود که خانم کیست اندومتریوز تخمدان داشته باشد و یا تحت عمل جراحی اندومتریوز قرار گرفته باشد و برای پیگیری بعد از جراحی درخواست این آزمایشات را داریم. البته کیست های آندومتریوز اغلب خوش خیم هستند و تنها در 3-2 درصد موارد خطر بدخیمی وجود دارد که با معاینه پاتولوژیک قابل تشخیص است.
به گزارش روابط عمومی مرکز درمان ناباروری ابن سینا، گرگین بر ضرورت تشخیص زودهنگام آندومتریوز تاکید کرد و گفت: متاسفانه این بیماری اغلب دیر تشخیص داده می شود و گاهی ۷ تا ۱۰ سال بعد از شروع آن تشخیص داده نمی شود. یعنی سال هاست که بیمار با علائمی مانند پریودهای دردناک و دردهای مزمن لگنی دست و پنجه نرم می کند و به پزشکان مختلف مراجعه کرده و سونوگرافی ها و اقدامات تشخیصی مختلفی را انجام داده است، اما ناموفق بوده است. در حالی که به مرور زمان علائم و عوارض این بیماری ممکن است پیچیده تر شود.
وی در پایان خاطرنشان کرد: همانطور که گفته شد 30 تا 50 درصد مبتلایان به اندومتریوز ممکن است دچار ناباروری شوند. این بیماری به طرق مختلف از جمله کاهش ذخیره تخمدان و کاهش تعداد و کیفیت فولیکول ها و یا ایجاد انسداد در لوله های رحمی می تواند باعث ناباروری شود. به همین دلیل به مبتلایان به آندومتریوز توصیه می شود در صورت تمایل به بارداری در اسرع وقت نسبت به بارداری اقدام کنند و در صورتی که در حال حاضر شرایط بچه دار شدن را ندارند از طریق فریز کردن تخمک یا جنین باروری را حفظ کنند. آنها در آینده شانس بارداری دارند. .